Bu Elbiseyi 250 Yıl Boyunca Giymek Mümkün! Erzurum ve Bayburt'taki Kadınlar Üretiyor

Özellikle Bayburt ve Erzurum yörelerinde, kadınların örtünmede kullandıkları geleneksel kıyafetlerden biri olan ehramın ham maddesi olarak kullanılan koyun yünleri için yıkama sezonu başladı. Erzurum Olgunlaşma Enstitüsü usta öğreticilerinden olan 15 kadın eğitmen, öğrencilerine ehram dikim dersi vermek için hazırlığa başladı. 

ERZURUM VE BAYBURT YÖRESİNDEKİ KADINLARIN EL EMEĞİ

Erzurumlu kadınların geleneksel ehram üretimi için öncelikli olarak yaptığı işlem, koyunların kırkıldığı dönemde kırkılan yünlerin akarsu kenarında yıkanması oluyor. Yıkanan yünler daha sonra kurutulmak üzere güneş altında bırakılıyor. Yıkanıp kurutulan yünler, sonraki aşamada kadınlar tarafından tokaçlarla dövülüp yumuşak hale getiriliyor. Dövme işleminin ardından tekrar suda yıkanan yünler tekrardan kurumaya alınıyor. En son aşamada uzun sopaların yardımıyla çırpılan keçi yünleri, taranıp iplik haline getiriliyor. Ehram zahmetli bir sürecin ardından işte bu ipliklerle dokunuyor.

Her biri el emeği göz nuru olan ehramlar, dokuma tezgahlarında son haline kavuştuktan sonra satışa çıkıyor. Ehram aynı zamanda iki metrelik 2 kattan oluşan bir kış örtüsü olarak da biliniyor. Tecrübeli bir dokumacı yaklaşık 7 gün içinde 4 metrekarelik bir ehramı rahatça tezgahından çıkarabiliyor.

BU KUMAŞIN ÜMRÜ 250 YIL!

Erzurum Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Fatma Taşbaşı yaptığı açıklamada, ehram yapımında kullanılacak yünün geleneksel yöntemlere bağlı kalınarak akarsuda yıkanarak ve asla kimyasal kullanılmadan doğal dokusunun korunarak imal edilmesi gerektiğini vurgulayarak, ‘Yeni eğitim-öğretim dönemine hazırlık yapıyoruz. Usta öğreticilerimizin ve öğrencilerimizin yıl boyu üretecekleri ehram için ön çalışmalar bunlar. Yünü ustalarımız şimdi akarsuda yıkıyorlar. Birinci gayemiz ehramı üretirken geleneksel yöntemlerle üretebilmek. Bizim için önemli olan ehramın hem dokusunu bozmamak hem de sürdürülebilir tekstilde ehramın yerini koruyabilmek. Çünkü doğal ortamı dışında yıkadığımız zaman kimyasallara maruz bırakmamız gerekecek, bizde bunu kesinlikle istemiyoruz. Geri dönüşümü olabilecek bir dokuma olsun istiyoruz. Akarsuyun kenarında yıkanması gerekiyor ki yünün iyi temizlenmesi ve ehramın dokusunu bozmasın. Ehram üretildikten sonra 250 yıllık ömürleri olacak.’ şeklinde açıklamalarda bulundu.

EHRAM YÜNÜNÜN TEZGAHA GELMESİ 3 HAFTAYI BULUYOR

Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü tarlabaşı, ehram yapımında kullanılan yünün tezgaha alınma süresinin en az 3 hafta aldığını söylerken, ‘Ustalarımız akarsuyun yanında yünü tokaçlayarak yıkıyorlar. Yünün yıkandığı zaman köpürmesi ve içerisindeki kirin bir şekilde gitmesi gerekiyor. Yıkandıktan sonra yünü kurutacaklar, sonra tekrar yıkayacaklar ve sonra üçüncü kez yıkadıktan sonra tekrar kurutacaklar. Sonrasında çırpılacak, taranacak ve iplik haline getirilecek. Burada 1 hafta yıkama sürecek. Tezgaha atılacak süre yaklaşık 3 haftayı buluyor. En kaliteli yünü ehramda kullanıyoruz, bir altını kilimde geriye kalanları ise çorap ve yorgan da kullanıyoruz’ ifadelerini kullandı.