Bor karbür tesisi hakkında dikkat çeken gerçek: Tarihi projenin temelini Berat Albayrak atmış

Dünyada bulunan bor madeni rezervinin yaklaşık yüzde 74’üne sahip olan Türkiye’de bu değerli madenin işlenmesi için Balıkesir’in Bandırma ilçesinde tarihin ilk bor karbür tesisi hayata geçirilecek. Açılışını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yapacağı tesis ile ilgili ortaya çıkan bir detay ise oldukça dikkat çekti. Tarihi projenin temelinin eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak tarafından atıldığı öğrenildi.

Enerjinin Kızılelması

Bugün açılış Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapılacak olan Balıkesir bor karbür tesisinde bor madeninin işleme alınması için 3 ayrı bina bulunuyor. 

Sabah Gazetesi yazarı Dilek Güngör'ün aktardığına göre birinde borik asit ve bor oksit gibi rafine bor ürünleri elektrotlarla 2.500 derece sıcaklıkta bor karbür haline getiriliyor. Daha sonra bu ürün yeraltından soğutulacağı ikinci binaya geliyor. İki gün soğutulduktan sonra birbirine vurdurularak toz haline dönüştürülüyor. Son binada ise içindeki metal içeriklerden temizlenerek nihai ürün haline sokuluyor.

Güngör yazısında bor madeninin katma değer olarak katkılarını şu ifadelerle özetliyor:

‘’Düşünsenize, bor cevherindeki katma değer borik asitte 7 katına, bor karbürde 300 katına, bor karbürün kullanıldığı zırh sektöründe 2.000 katına, hatta roket nozulu yapımı sektörlerinde 35 bin katına çıkmış oluyor.’’

Berat Albayrak temelini atmıştı

2018 yılında dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak tarafından temeli atılan ve Türkiye’nin enerji alanında yeni bir seviyeye geçmesi anlamı taşıyan Balıkesir bor karbür tesisinin meyveleri bugün itibariyle alınmaya başlanacak. 

Berat Albayrak tarihi projeyle ilgili ne demişti? 

Dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, 2018 yılında 'Yeni Bor Stratejisi Tanıtımı ve Teknoloji Transferi Mutabakatı İmza Töreni'nde iki firma ile protokol imzalandığını ve Balıkesir'e kurulacak olan bor karbür tesisinin müjdesini vermişti. İşte Albayrak’ın o dönem yaptığı açıklamalardan öne çıkanlar:

‘’Sol tarafta, kolemanit bor dediğimiz, Türkiye'de dünyanın en kaliteli ham madde ürünü, dünya ortalama pazarı 200 dolar civarında. Bunu işleyerek ve rafine ederek toz haline, borik asit dediğimiz hale dönüştürdüğümüzde, dünya piyasasında tonu 600 dolar civarı olan bir ürün halini alıyor. Bundan sonraki süreç, sağdaki masada dünyada elmastan sonra en sert ve dayanıklı element olan bor karbür ingot. Borik asit bor karbüre dönüştüğünde, toz halleriyle birlikte sanayi ve endüstride tonu yaklaşık 40 bin dolara kadar olan mamul dediğimiz ürüne dönüşüyor. Bunu yeni teknolojilerle de işleyerek levhalar şeklinde ürüne dönüştürdüğümüzde, burada zırh levhalar, eğimli ve kıvrımlı olanların özellikle helikopter zırhlarında, silindir boru ve ince olan nükleer santral nötron tutucuları ve soğutmada, zırh ve yelek dediğimiz mukavemeti en dayanıklı ama müthiş derecede hafif olan ve özellikle savunma sanayimizdeki en stratejik ürüne dönüştürüp iki şeyi başarıyoruz. Yani, ham madde olarak tonu 200 dolardan başlayıp, yüksek teknolojili ürüne dönüştüğünde yaklaşık 400 bin dolara kadar çıkan bir katma değer oluşuyor. Bor karbür, yıllık on binlerce tonluk dev bir pazar büyüklüğüne sahip ve her yıl en hızlı büyüyen pazarların başında geliyor.

Kalitesi ile dünyada Türkiye'nin adıyla anılan, örnek ve öncü sektörlerinden biri olacak. Bor karbür özellikle savunma sanayimizin geliştirilmesi ve yerlilik oranının daha da artırılması adına kritik bir önem taşıyor. Bor karbür düşük yoğunluğu ve yüksek ısıya dayanma özelliği ile savunma sanayimizin güçlenmesine katkıda bulunacak. Özellikle taktik araçlar, helikopterler, uçaklar, hafif zırhlı araçlar ve personel koruyucu yeleklerde kullanılan bor karbürün Türkiye'de üretilmesi ile savunma sanayimiz açısından da önemli bir adım atacağız.”