Bodrum İçin Alarm Verildi! Susuz mu Kalıyor?

Küresel iklim değişikliğinin etkisi altında olan Türkiye, 2021 yılında sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle son 50 yılın en sıcak yılını yaşıyor. Bu durum kuraklık ve su kıtlığı sorunlarını da beraberinde getiriyor.

MUĞLA KURAKLIK İLE SAVAŞIYOR

Muğla, son zamanlarda kuraklık ve su kıtlığı ile savaşıyor. Şehirde 2017 yılında 34, 2020 yılında 46, 2021 yılında ise 88 olmak üzere toplam 168 kuyu tamamen kurudu. Bugün gelinen noktada Van Gölü, Tuz Gölü, Beyşehir Gölü, Akşehir Gölü, Eğirdir Gölü ve Gölmarmara gibi alanlarımız ise alarma geçmiş bir halde. Göller dışında, yapay göl ve içme suyumuzu karşılayan baraj rezervuarlarımızda da durum çok farklı değil.

Muğla'nın Bodrum ilçesi kuraklık ve su kıtlığı konusunda en ağır yara alan bölgelerden biri olurken içme suyunu karşılayan Mumcular ve Geyik Barajı'nda doluluk oranı gerilemiş durumda.

DOLULUK ORANI GERİLEDİ

Mumcular Barajı’nın doluluk oranı Temmuz ayında yüzde 30’a kadar gerilemişti. Ağustos ayının sonlarına doğru ise yüzde 10’un altına düştü. Dünyaca ünlü tatil adresinin su ihtiyacını şu an da Geyik Barajı karşılıyor ama onun da doluluk oranı yüzde 35 seviyelerinde seyrediyor.

Konuya ilişkin görüşlerini aktaran Dr. Akgün İlhan ''Nisan ve Haziran ayları arasındaki üç aylık meteorolojik kuraklık haritası, Muğla ve Bodrum’daki bu durumun habercisiydi'' ifadelerini kullandı.

SU REZERVLERİ YETERLİ YAĞIŞ ALMADI

İlhan, Bodrum’u besleyen barajlar ile yeraltı su rezervleri yeterli yağış almayınca dolmadığının altını çizerken ''Bodrum’un Türkiye ortalamasının oldukça üstünde artan nüfusu (Son 13 yılda yüzde 58 civarında artış) ve bu nüfusun turizm sezonunda 5-6 katına çıkıyor olması, bugün gelinen noktadaki en önemli etkenlerden biri.'' ifadelerini kullandı.

10 MİLYON METREKÜP SU SAĞLIYORDU

Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, birkaç gün önce Muğla Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün Bodrum’da 36 su kuyusunun kuruduğunu ve Mumcular Barajı’ndan ilçeye su temininin durmuş olduğunu açıkladığını ifade etti. Kuraklık öncesi su ihtiyacını karşılayan Mumcular ve Geyik Barajı'nda 0 ila 15 milyon metreküp içme suyu temin edildiğine değinen Özçelik, ''Bu rakam kayıp kaçağı dikkate almazsak, 250 - 350 bin kişinin su ihtiyacına karşılık gelmekte. Bunun dışında Muğla Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından ilçeye yaklaşık 150 civarında derin su kuyusu ile kabaca 10 milyon metreküp su da sağlanıyordu.'' dedi.

MUMCULAR BARAJI' NDA ALINACAK SU KALMADI

Mumcular Barajı'nda artık su alımı yapılmadığını ve alınacak suyun neredeyse bulunmadığını aktaran Özçelik, ''Kuraklık nedeniyle Bodrum’a Devlet Su İşleri tarafından yapılan ek su tahsisi sayesinde Bodrum şu an için su teminini zor da olsa sürdürüyor. Bodrumlular paniklememeli ama suyu da çok dikkatli kullanmalı. Eğer yağış miktarında azalmalar devam ederse Geyik Barajı’ndan da tahsis problemleri yaşanacak.'' ifadelerini kullandı.

Dr. Akgün İlhan ise yaşanan tüm bu sorunu artan sıcaklar dışında aşırı nüfus yoğunluğuna da bağlıyor. İlhan, ''Bodrum yerleşik nüfusu 180 bin üzerinde olan bir ilçe. Üstelik bu nüfus turizm sezonunda 1 milyonu aşıyor'' diyor ve aşırı sıcaklar dışında, bu yaz artan nüfusla birlikte suyun tükendiğinin altını çiziyor.

BODRUMLULAR ENDİŞELİ

İlçenin şu an su yükünü Geyik Barajı çekiyor. Fakat yüzde 35 doluluk oranı, eğer yağışlar mevsim normalinde gelmezse yetecek gibi durmuyor. Bu durum da Bodrumluları oldukça endişelendiriyor. 

BARAJ GÖLÜNE GİRECEK SU MİKTARI KRİZİ ŞEKİLLENDİRECEK

Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, Geyik Barajı’nın yaklaşık 40 milyon metreküp su hacmi depolayabildiğini, barajın Bodrum’a 5 milyon metreküp içme suyu sağlandığını söylüyor. Ayrıca bu rakamın ihtiyaca bağlı olarak 8 milyon metreküpe kadar artırılabileceğini de vurguluyor. Özçelik ifadelerini ''“Geyik Barajı rezervuarında mevcutta 14 milyon metreküp civarında su bulunuyor. Bu suyun tamamı, (Yüzde 50’lere varan kayıp kaçağı saymazsak) Bodrum’daki 330 bin kişinin bir yıllık içme suyu ihtiyacına yetecek bir sudur. Ancak Geyik Barajı, Yeniköy Termik Santrali’ne soğutma suyu sağlama amaçlı olarak inşa edilmiş bir baraj. Şu an Devlet Su İşleri tarafından Bodrum’a yapılan ek su tahsisi de bulunuyor. Yani, Bodrum ve Yeniköy Termik Santrali arasındaki su tahsis hakları ve gelecek aylarda baraj gölüne girecek su miktarı Bodrum su krizinin gidişatını şekillendirecek.'' diyerek sürdürdü.

SU REZERVLERİNDE ARTIŞ YAŞANABİLİR

Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, sevindirici bir husus olarak ekim ayı itibariyle 2022 su yılına girileceğini ve kış aylarının gelmesiyle su rezervlerinde artış yaşanabileceğini söylüyor:

"1 Ekim yeraltı sularının en az olduğu ve artmaya başladığı bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Kış aylarının gelmesiyle de su rezervlerimizde artış olacaktır. Ancak, ekimden sonraki bir kaç ayda yağışların mevsim normallerinin altında gerçekleşmesi durumunda Bodrum su temininde çok büyük zorluklar yaşar."

Özçelik ayrıca temin edilen suyun yaklaşık yarısının kayıp kaçakla kaybedildiğinin de altını çiziyor:

''Sayıları binlerle ifade edilen iletim hattı patlakları sonucu su kayıp kaçaklarının, Bodrum su temininin sürekliliği ve güvenilirliği açısından tehdit ediyor. Yasak olmasına rağmen oteller, havuzlar ve siteler kullanılmak üzere, izinsiz su çekimi yapıyorlar. Durum böyle olunca da temin edilen suyun yaklaşık yarısı kayıp kaçakla kaybediliyor.''

BODRUM'UN SUSUZ KALMAMASI İÇİN NELER YAPILMALI?

Dr. Akgün İlhan, şimdiki su yönetimi anlayışıyla devam edilirse Bodrum’un kesinlikle susuz kalacağını söylüyor. İlhan, bu noktada yapılması gereken ilk şeyin, mevcut su kaynaklarını en verimli şekilde kullanarak su tasarrufunu hedefleyen bir su yönetiminin yapılması olduğunun altını çiziyor ve şu bilgileri paylaşıyor:

''Tarihi boyunca su sıkıntısı çekmiş bir ilçe olan Bodrum, su toplama ve depolama teknolojisiyle ek su döngüsünü tekrar canlandırmalı. Hatırlarsanız bu yılbaşında ülkemizde belirli bir büyüklüğün üzerindeki yerleşimlerde yağmur sarnıçlarının kurulması yasal zorunluluk haline getirildi. Bodrum’da ise yağmur sarnıçlarının yapımı yerleşim büyüklüğüne bakılmaksızın her yeni bina için zorunlu olmalı.''