Basın İlan Kurumu Genel Kurulu, Medya Reform Paketi'ni onayladı!

AA'nın paylaşımına göre, Afyonkarahisar’da düzenlenen Basın İlan Kurumu Genel Kurulu'nda alınan kararlar, sektörde önemli değişikliklere işaret ediyor. Yapılan toplantının 32. Dönem 5. Toplantısı sona erdi ve Yönetim Kurulu tarafından gündeme alınan maddeler oy birliğiyle kabul edildi. Bu toplantıda, özellikle haber sitelerinin faaliyetlerini kolaylaştırmaya ve mesleki standartları yükseltmeye yönelik reform niteliğinde kararlar alındı. Ayrıca, sektördeki yayın organlarına maddi destek sağlanması amacıyla yardım ve destek tutarlarında artışa gidildi.

Resmi İlan ve Reklam Yönetmeliğinde bazı maddeler değişti. Basın İlan Kurumu Genel Kurulu'nun 1 Nisan 2023 tarihinde yürürlüğe giren Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler, özellikle fiili satış şartları, süreli yayın kadroları, internet haber sitelerinin bulunmaması durumunda bekleme süreleri ve ziyaretçi trafikleriyle ilgili maddeleri kapsamaktadır. Bu değişikliklerle birlikte 4, 18, 19, 20, 23, 35, 49, 51, 52, 53, 54, 56, 58, 61, 63, 65, 67, 68, 107, 111, 113, Geçici 4. ve Geçici 5. maddelerinde güncellemeler yapıldı.

Yapılan değişikliklerin amacı, medya sektöründe daha etkin ve adil bir rekabet ortamı sağlamak, süreli yayınlar için kadro düzenlemelerini güncellemek ve internet haber sitelerine yönelik yeni düzenlemeler getirmektir. Bu kapsamda, Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler sektördeki yayın organlarını ve internet haber sitelerini daha yakından ilgilendirmekte ve sektöre önemli bir düzenleme getirmektedir.

Yüksek Lisans ve Doktora’ya pozitif ayrımcılık geldi

Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği'nde yapılan değişikliklerden biri, iletişim alanındaki fikir işçilerinin nitelik şartlarını düzenleyen maddeye yapılan eklemelerdir. Bu değişiklikle birlikte, iletişim alanında çalışacak fikir işçileri için "yüksek lisans" veya "doktora" programlarından mezun olanların doğrudan kadroda istihdam edilebilmesine olanak tanındı. Bu, beşeri sermayesi yüksek olan fikir işçilerinin, süreli yayın organlarında doğrudan görev alabilmelerine imkan sağlamaktadır. Bu düzenleme ile süreli yayınların daha kaliteli, nitelikli ve özgün içerikler üretebilmesi hedeflenmektedir.

Köşe yazılarında ‘nitelik’ aranacak

Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği'nde bir başka önemli değişiklik, köşe yazarlarının istihdamını düzenleyen maddede yapılmıştır. Bu değişiklikle, köşe yazarlarının yazılarında "toplumsal mevzular hakkında kendi görüş ve düşüncelerini" paylaşmaları gerektiği belirtilmiştir. Yani, köşe yazılarının sadece alıntılardan oluşması veya güncel konulara dair bir fikir içermemesi durumunda, bu yazılar "köşe yazısı" olarak değerlendirilmeyecektir. Bu düzenleme ile köşe yazılarının daha etkili, katılımcı ve düşünceye dayalı içeriklere sahip olması hedeflenmektedir.

Gazete ve resmi yazılara ek gösterge şartları

Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği'nde yapılan bir diğer önemli değişiklik, gazete satışlarındaki düşüşle birlikte bu sektörde faaliyet gösteren yayın organlarına destek olmayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede, günlük fiili satış adedi 75 binin ve 100 binin üzerinde olan gazetelerin, kâğıt, kalıp, mürekkep, film, kimyasallar gibi sarf malzemelerin girdi maliyetleri dikkate alınarak daha fazla resmi ilan alma imkanına sahip olmalarını sağlayan ek gösterge şartları getirilmiştir. Bu düzenleme, yüksek satış adedine sahip olan gazetelerin resmi ilanlardan daha fazla faydalanabilmesini ve ekonomik olarak desteklenmesini amaçlamaktadır.

Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği'nde yapılan diğer bir düzenleme ise internet haber sitelerine yöneliktir. Bu çerçevede, ek göstergeden yararlanmak için sahte trafik sağlayan internet haber sitelerinin önlenmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, ek gösterge oranları düşürülmüş ve ilan haberleştirme ek göstergesi sadece Genel Kategori’de yer alan internet haber sitelerine verilmesi kararlaştırılmıştır. Bu düzenleme ile reklam gelirlerini artırmaya çalışan sahte trafik oluşturan internet sitelerinin önüne geçilerek, daha güvenilir ve gerçek verilere dayanan bir reklam sistemi oluşturulması hedeflenmektedir.

Bazı illerde bekleme süresi altı aya düşürüldü

Resmi ilan yayımlayan internet sitesi bulunmayan Bayburt, Çankırı ve Iğdır illerinde, dijital yayıncılık sektörünün gelişmesi ve istihdamın artması amacıyla bekleme süresi 24 aydan 6 aya düşürüldü. Bu düzenleme ile söz konusu illerde resmi ilan yayımlayan internet sitelerinin daha hızlı bir şekilde kurulabilmesi ve faaliyete geçebilmesi sağlanarak, dijital medya sektörünün bu illerde daha etkin bir şekilde faaliyet göstermesi amaçlanmaktadır.

Yeni düzenlemeye göre, 1., 2., 3., 4. ve 5. Kategorilerde yer alan internet haber siteleri için geçerli olan asgari tekil ziyaretçi sayısı gereksinimi, önceki düzenlemeye göre 4 katı olarak belirlenmişti. Ancak yapılan değişiklikle bu sayı 2 katına indirilmiştir. Ayrıca, sayfa görüntüleme sayısının 2 kat olarak belirlenmesi, sitelerin daha düşük bir trafikle resmi ilan yayımlama hakkı kazanmasını sağlayarak sektördeki giriş bariyerini düşürmeyi amaçlamaktadır. Bu şekilde, dijital medya sektörüne yeni katılan internet haber sitelerinin daha hızlı bir şekilde rekabetçi bir ortamda faaliyet göstermelerine olanak tanınmış olacaktır.

İlan yayınlama hakları korunabilecek

Yapılan değişiklikle, internet haber sitelerinin asgari ziyaretçi ve trafik şartlarını sağlamak konusundaki performansları değerlendirilirken, bu şartların artık birbiri ardına en az 7 gün veya ay içerisinde fasılalı olarak en az 16 gün içinde sağlanıp sağlanmadığına bakılacaktır. Bu durum, internet haber sitelerine daha esneklik sağlayarak belirli günlerde yaşanan dalgalanmaları dikkate almaktadır. Böylece siteler, daha geniş bir zaman diliminde hedeflere ulaşarak şartları karşılamış sayılacak ve ilan yayımlama haklarını koruyabileceklerdir.

"Ağır İhlal" suçu işleyenler 2 yıl bekleyecek

Yapılan değişiklikle, ziyaretçi trafiklerinde "ağır ihlal" suçundan dolayı resmi ilan yayımlama hakları düşürülen internet haber siteleri ve imtiyaz sahipleri, bu ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren 2 yıl içinde yeniden resmi ilan yayımlama talebinde bulunamayacak. Bu durum, ağır ihlallerin tekrarını önlemek ve internet haber sitelerinin yayın kalitesini artırmak amacıyla getirilmiş bir kısıtlamadır.

Dijital yayıncılık alanında etkinlik artacak

Yönetmelikte yapılan değişiklikle, daha önce 2 yıl olarak belirlenen devir ve alan adı değişikliği süresi 1 yıla düşürülmüştür. Bu düzenleme ile mevzuata uyum sağlamakta zorlanan internet haber siteleri için daha fazla esneklik sağlanmıştır. Ayrıca, yazımı uzun ve akılda kalması zor olan alan adlarının değiştirilmesi süreci kolaylaştırılarak, internet haber sitelerinin daha kullanıcı dostu ve hatırlanabilir alan adlarına sahip olmaları teşvik edilmiştir. Bu değişiklik, dijital yayıncılık alanında etkinliği artırmayı ve kullanıcı deneyimini iyileştirmeyi amaçlamaktadır.

Evlenen veya çocuğu olanlara 15 bin TL destek 

Basın mensuplarına sağlanan faizsiz borç para miktarının 6 bin Türk Lirası'ndan 12 bin Türk Lirası'na yükseltilmesi, evlenen veya çocuğu olanlar için ise 9 bin 600 Türk Lirası'ndan 15 bin Türk Lirası'na çıkarılmasıyla birlikte, basın çalışanlarına daha fazla maddi destek sunulmuştur. Geri ödeme süresinin 12 ay olarak belirlenmesi, basın mensuplarının bu krediyi daha esnek ve uzun vadeli bir şekilde kullanmalarına olanak tanıyacaktır.

Geri ödemesiz muhtaçlık yardımının 4 bin Türk Lirası'ndan 6 bin Türk Lirası'na çıkartılması ve ölüm yardımının ise 6 bin Türk Lirası'ndan 9 bin Türk Lirası'na artırılması, basın sektöründeki çalışanlara yönelik sosyal yardım olanaklarını genişletmeyi hedeflemektedir. Bu düzenlemeler, basın mensuplarının ekonomik ihtiyaçlarını daha etkin bir şekilde karşılamalarına katkı sağlayacaktır.

Basın derneklerine de destek yapılacak

Basın İlan Kurumu Genel Kurulu'nun aldığı kararlar doğrultusunda, 2024 yılında basın derneklerine 700 bin Türk Lirası, Lozan Barış Antlaşması kapsamında azınlık statüsünde sayılan cemaat toplulukları tarafından ülkede yayınlanan gazetelere ise 300 bin Türk Lirası yardım yapılması kararlaştırılmıştır. Bu destekler, basın kuruluşlarının ekonomik sürdürülebilirliklerine katkıda bulunmayı hedeflemektedir.

Diğer taraftan süreli yayınlara verilen kredilerde uygulanacak yıllık faiz oranının 2024 yılı için yüzde 45 olarak belirlenmesi, kredi kullanacak basın kuruluşlarına daha uygun finansman şartları sunulmasını amaçlamaktadır. Ayrıca, ihtiyaç duyulması halinde faiz oranının yıl içerisinde revize edilebilmesine olanak tanınması, ekonomik koşulların değişimine göre esneklik sağlamaktadır.

Toplantıyı anmak için hatıra ağacı dikildi

Basın İlan Kurumu'nun 32. Dönem 5. Genel Kurul Toplantısı'nın ardından Genel Kurul Üyeleri, günün anısına düzenlenen ağaç dikim törenine katıldı. Afyonkarahisar Valisi Kübra Güran Yiğitbaşı ve Genel Müdür Cavit Erkılınç ile birlikte üyeler, dikilen ağaçlara can suyu vererek etkinliği tamamladılar. Ağaç dikim töreni, çevre dostu bir etkinlik olarak sürdürülebilirliğe ve çevre bilincine vurgu yapmaktadır.