Balatlar Kazısında, Zeugma'dakiler Gibi Mozaikler Bulundu

11 sene önce Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle başlatılan Balatlar Yapı Topluluğu'ndaki kazı çalışmaları devam ediyor. Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği haçın bir parçasının içinde yer aldığı tahmin edilen taş sandığın ardından bu sefer de Bizans dönemine ait Zeugma Antik Kenti’ndekilere benzer mozaikler keşfedildi. Kent merkezindeki Balatlar Yapı Topluluğu, 2 bin 300 senelik tarihe sahip. Mozaiklerin gün yüzüne çıkarılması için kazı ekibi tarafından çalışmalar sürüyor.

Bugüne kadar on binlerce eser ve 7'nci yüzyıla ait mezar odaları ortaya çıkarılan kazı çalışmaları, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülgün Köroğlu’nun başkanlığında sürdürülüyor.

2013'te gerçekleştirilen kazı çalışmalarında Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği haçın bir parçasının içinde olduğu düşünülen taş sandık keşfedildi. Hristiyan dünyası tarafından kutsal olarak kabul edilen eser, Sinop Arkeoloji Müzesi’nde koruma altına alındı.

Kazı çalışmaları kapsamında 5’inci ve 6'ncı yüzyıllar arasında tarihlenen Gaziantep ve Antakya Zeugma Antik Kenti’ndekilere benzer mozaikler de bulundu.

Kazı çalışmalarının bu yıl 13 Temmuz’da başladığını dile getiren Prof. Dr. Gülgün Köroğlu, 'Bu sene ilk defa Türk Tarih Kurumu ve Sinop Belediyesi kazı çalışmalarını destekledi. Çalışmalar çok iyi gidiyor. Bu dönemki kazı çalışmaları hemen hemen bitti, şimdi de restorasyon çalışmaları devam ediyor. Özellikle mozaiklerle ilgili çalışmalar yoğun şekilde devam ediyor. Restorasyonun ardından bu mozaikler için sergileme platformları düzenlenecek. İnşallah önümüzdeki yıllarda bu alan ziyarete açılacak. Bu mozaikler Karadeniz Bölgesi için çok ilginç, çünkü bununla ilgili biz hep Antakya Zeugma’yı biliyoruz. Bu nedenle Karadeniz’in mozaikleri çok önemli. Bu mozaikler erken Bizans dönemine ait 'mezar adak' mozaikleridir. Bu mozaikler mezarların üzerindedir, o dönemin varlıklı kişilerinin mezarlarına bu mozaikler yapılmıştır. Mozaik çalışmaları tamamlandıktan sonra mezarlar da açığa çıkarılacak. Bu tip bir yapıyı ve mozaikleri Ürdün ve Suriye’de buluyoruz. Türkiye’de mezarların üzerine mozaik döşemelerini ilk kez Sinop’ta gördüm. Her mozaik panosunun üzerinde o mozaik kimin için yapıldıysa ve kim tarafından yaptırıldıysa ismi yazıyor' açıklamasında bulundu.

Bu seneki restorasyon çalışmalarının kasım ayında biteceğini ve mart ayında yeniden projenin başlayacağını belirten Köroğlu, '1 yıl daha çalışmalar sürer, ayrıca duvar resimleriyle ilgili de restorasyon çalışmaları başladı. Mozaiklerin üzerindeki kuş figürleri çok dikkat çekiyor. Bu kuşlar inanan insanları temsil ediyor. Hepsinin Hristiyanlık dininde bir sembolü var. Cennetin kuşları, küçük kuşlar, papağan gibi kuşlar var. Aslında bunlar Hristiyanlık dininde çok kullanılan kompozisyonlardır. Tanrıyla doyan ve beslenen inançlı insanları simgeliyor. Mozaiklerde yer alan bazı kuşların boynunda kurdeleler var. Bu Perslerden beri gelen bir gelenektir ve bir soyluluk işaretidir' dedi.