Kovid-19 pandemisi sebebiyle üretime ara veren firmalar yüzünden otomobil üretimi son yıllarda düşüşe geçti. Düşük üretim hızı, artan talepleri karşılayamadığı için dünya genelinde araç fiyatları yükselişe geçti. Türkiye'de ise hem artan fiyatlar, hem ÖTV düzenlemesi hem de fırsatçı satıcılar yüzünden otomobil fiyatları neredeyse ev fiyatları ile yarışır oldu.
ÇİP KRİZİ ARAÇ FİYATLARINI YÜKSELTİYOR
Küresel düzeyde yaşanan pandemi sebebiyle ortaya çıkan çip krizi en çok otomobil sektörünü etkiledi. Çip krizi sonucunda Türkiye'de birçok fabrika ve üretim merkezi kapanırken, bu durum hem sıfır hem de ikinci el araç fiyatlarını yükseltti.
FIRSATÇI BAYİLER SIFIR ARAÇLARI PİYASAYA SUNMUYOR
Çip krizi ile her geçen gün artan otomobil fiyatları sebebiyle araçları piyasalara sunmayan fırsatçı bayiler, hem sıfır hem de ikinci el araç fiyatlarının yükselmesine sebep oluyor. Yetkililerin yoğun denetlemelerine rağmen stokçuluk yapmaya devam eden bazı bayiler ise, sıfır ve ikinci el araçlarını şehir dışında bulunan tarlalarda bekletiyor.
TİCARET BAKANLIĞI STOKÇULUK YAPAN BAYİLERE KARŞI HAREKETE GEÇMİŞTİ
Geçtiğimiz günlerde konu ile ilgili açıklamalarda bulunan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, fiyatların artmasını sağlayan kimse, en ağır cezayı alacağını açıklayarak şu sözleri söylemişti; “Söz konusu işlemin muvazaalı ya da usulsüz olup olmadığı ayrıntılı olarak incelenmektedir. Haksız fiyat artışlarıyla fırsatçılık yapanlara kesinlikle ve kesinlikle müsaade etmeyeceğiz. Bilindiği üzere ÖTV matrah değişikliği sonrası indirime giren araçların satışıyla alakalı vatandaşlarımızdan gelen şikayetler üstüne bakanlığımıza bağlı rehberlik ve teftiş kurulunu harekete geçirmiştik. Müfettişlerimiz gereken araştırmaları hassasiyetle yürütmektedir.”
TİCARET BAKANLIĞININ KONU İLE İLGİLİ YAZILI AÇIKLAMASI
12 Ağustos 2021 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında ÖTV matrahlarında yapılan değişiklikle sıfır kilometre araçların fiyatlarının düşürülmesinin amaçlanmıştı. Ancak sıfır km araç fiyatlarını düşürmeyi amaçlayan söz konusu düzenlemenin piyasa fiyatlarına yansımadığına ilişkin olarak Bakanlığımıza 2.000'den fazla şikayet dilekçesi ulaşmıştır.
Söz konusu şikayet başvurularında, bayiler tarafından ÖTV düzenlemesi kapsamındaki araçların fiyatlarında indirim uygulanmaktan imtina edildiği ve ayrıca stoklarındaki sıfır kilometre araçları çeşitli gerekçelerle galericilerle anlaşma yoluna giderek veya kendi bünyelerinde yüksek fiyattan ikinci el araç olarak satmaya çalıştıkları gibi iddialar yer almıştır. Yine bu şikayet başvurularında; yukarıdaki haksız işlemleri yapan bayilerin stoklarında araç kalmadığını iddia ederek ÖTV düzenlemesi kapsamındaki araçları müşterilerine satmadıkları ifade edilmiştir.
Vatandaşlarımızdan gelen bu şikayet dilekçelerinin çözüme kavuşturulması ve Cumhurbaşkanı Kararıyla sıfır km araçların fiyatlarını düşürmeyi amaçlayan söz konusu düzenlemeyi etkisiz hale getirmeye çalışan haksız ticari uygulamaların tespiti ve bu konudaki cezai müeyyidelerin uygulanması maksadıyla Ticaret Bakanı Mehmet Muş'un talimatlarıyla; Ticaret Müfettişleri görevlendirilmiştir.
Müfettişlerce, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili diğer mevzuat kapsamında denetimlere ivedi bir şekilde başlanmıştır. Müfettişler bu kapsamda sıfır kilometre araçlara ilişkin üretici, distribütör, bayi ve galerici araç tedarik zincirini incelemektedir ve yürütülen bu denetimler halihazırda devam etmektedir.