Koronavirüs krizinden sonra Rusya ile Ukrayna arasında başlayan savaş Avrupa'da ocağa ateş düşürdü. Doğalgazın 16 Şubat günü 69 euro olan megavat saat ücreti pazartesi günü yüzde 385.51 oranında zam ile 335 euroya dayandı. Daha altı ay önce 'en yüksek seviyeye ulaştı ve 1.38 euro oldu' denilen bir litre mazotun fiyatı dün 2.19 euro oldu. Altı aydaki fiyat artışı yüzde 58.7. Benzinin litresi 2.5 euroya dayandı.
Yüzde 482 arttı
Haziran 2021'de 0.29 cent'e satılan bir salatalığın fiyatı yüzde 482 artışla 1.69 euro düzeyine kadar çıktı. Yumurtaya yüzde 31 zam geldi. 10'lu paket yumurtanın Haziran 2021'de fiyatı 1.29 euroydu. Şimdi ise 1.69 euroya tüketicinin önüne geldi. Korona salgınından önce litresi 59 cent olan yağlı sütün fiyatı yüzde 50.8 zamla 89 cent'i buldu.
Yeni zamlar yolda
Raflarda sürekli etiketler değişirken, bir kilo kahvenin fiyatı son haftalarda 10 eurodan 15 euroya yükseldi. Geçen yıl şubat ayında kilosu 1.12 olan domates, bu yıl yüzde 125 artış ile 2.52 euroya çıktı. Yılbaşından itibaren 1.39 euro olan bir litrelik ayçiçek yağının fiyatı şubat ayı ortasında yüzde 28 arttı. Ukrayna'dan gelen ayçiçek yağının teslimatındaki sorun yeni zammın müjdecisi.
Marul fiyatı yüzde 80 arttı
Bir diğer zam kralı ise yüzde 80 artış ile marul ve yüzde 71 ile armut oldu. 7 Ocak 2021'de 66 cent olan marulun tanesi 25 Şubat 2022 tarihinde 1.19 eurodan satışa sunulurken, armutun bir kilo fiyatı da 1.87 eurodan 3.19 euroya yükseldi. Haziran 2021'de bir kg beyaz peynirin fiyatı 4.69 eurodan 5.59 euroya, geçen yıl ortalama 89 cent olan 500 gram margarin fiyatı ise yüzde 33 artarak 12 Şubat tarihi itibarıyla 1.19 euro olarak rafta yer aldı.
Avrupalı'nın enerji faturası da tarihi zirvede. Pandemi sonrası küresel çapta artan enerji fiyatları Rusya-Ukrayna savaşı sonrası tarihi zirveye ulaşırken, bu durumdan en çok etkilenen Avrupa oldu. Avrupa'da doğalgaz ve elektrik fiyatları yükselirken, vatandaşların faturalara ödediği bedeller de katlandı. Belçika'da dört kişilik bir ailenin aylık doğalgaza ödediği fatura bir yılda yüzde 197'lik artışla 49 euro'dan 145.9 euro'ya (2.334 TL) yükseldi.
Gaz faturası can yakıyor
Ayrıca Belçika'da yaşayan aileler geçen yıl elektriğe aylık 43.4 euro öderken, ödediği fatura bir yılda yüzde 100 artarak 86.5 euro'ya (1.384 TL) yükseldi.
Almanya'da yaşayan ailelerin doğalgaza ödediği fatura ise bir yılda yüzde 182.7 artarak aylık 67 euro'dan 189.5 euro'ya (3.032 TL) çıktı. Küresel çapta artan doğalgaz ve elektrik fiyatları, tüm dünyayı sarsarken, bu durumdan en fazla Avrupa ülkeleri etkilendi. Avrupa'da yaşayan ailelerin hem elektrik hem de doğalgaz faturaları tarihi zirveleri gördü.
Türkiye doğal gazda en ucuz ülke
Türkıye'de ise mart 2022 dönemi rakamlarıyla 200 kWh'lik mesken elektrik fiyatı 251,4 TL olurken, son zamanlarda uluslararası piyasalarda enerji fiyatlarında meydana gelen büyük artışların vatandaşlara daha az yansıtılması için elektrikte maliyetin önemli bir bölümü, doğal gazda maliyetin yaklaşık dörtte üçü devlet tarafından karşılanıyor.
Şu an Türkiye, Avrupa'da konutta en ucuz elektrik fiyatı uygulayan üçüncü, doğal gazda ise en ucuz ülke konumunda. 100 metreküplük doğal gaz destek olmadan 1.125 TL olacak iken, 281.3 TL olarak ödeniyor.