Reddit’te bir kullanıcı tarafından ortaya atılan iddia, kısa zamanda Twitter ve Facebook gibi platformlarda yayıldı.
Wayfair’e yönelik iddiaların, 2016 yılında yapılan ABD seçimlerinden önce Hillary ve Bill Clinton için ortaya atılan ‘Pizzagate’ iddiasıyla benzerlikleri bulunuyor.
Pizzagate iddiasının asılsız olduğu daha sonra ortaya çıkmıştı.
HANGİ İDDİALAR ORTAYA ATILIYOR?
İlk olarak PrincessPeach1987 adındaki bir kullanıcının cuma akşamı Reddit üzerinden yaptığı paylaşımında, Wayfair sayfasında 12 bin 700 ile 14 bin 500 dolar arasında satılan dolapların yüksek fiyatları sorgulandı.
İddialara göre, arama motorları üzerinden arama yapıldığında Neriah, Yaritza, Samiyah gibi isimlerle satılan bu dolapların kayıp çocuklarla örtüştüğü dikkati çekti.
Aynı zamanda, bu ürünlerin seri numaralarının yanına belli bazı kodlar koyularak Rus arama motoru Yandex'te arandığında bikinili çocuk fotoğrafları çıktığı da bir diğer iddia oldu.
Kullanıcı, ayrıca Wayfair personelinin ‘firma yöneticileri pedofili olmasını protesto ettiklerini’ iddia etti.
Diğer iddiada olduğu gibi basının firmayı koruduğu için iddiayı haber yapmadığı kaydedildi.
PEKİ, WAYFAİR İDDİASI DOĞRU MU?
Wayfair, açıklamasında iddiaların asılsız olduğunu kaydederken, ABD basını ise iddiaları inceledi ve asılsız olduğunu saptadı.
Wayfair açıklamasında, ‘Elbette ki bu iddiaların hiçbirinde doğruluk payı yok. Söz konusu dolaplar, endüstriyel kullanım için tasarlanmış mobilyalar ve buna göre fiyatlandırıldı’ sözlerini kullandı.
Sosyal medya kullanıcıları, Wayfair'in pazar yeri kısmında başka satıcılardan binlerce dolara satılan minder, yastık gibi başka ürünler olduğunu gördü.
Wayfair, konuya ilişkin Mashable'a açıklama yaptı. Wayfair, duruma dinamik fiyatlama algoritmasının yol açtığını fakat bazı ürünlerin yüksek fiyatlara ulaşmasının ‘teknik bir hata’ olduğunu belirtti.
Bunun yanı sıra iddiada yüksek fiyatla satılan endüstriyel dolabın içinde satıldığı iddia edilen ve paylaşımda fotoğrafı verilen kişilerden birisi Facebook’tan yaptığı canlı yayında, bütün iddiaları reddederek kendi fotoğrafının kullanılmamasını talep etti.
ABD basınında iddialara delil olarak gösterilen belgeleri inceleyen Newsweek ve Mashable ise bunların asılsız olduğunu söyledi.
Haberlere göre, iddiada söz edilen formatta yalnızca ürünlerin seri numaraları değil, herhangi bir numara serisi yazılarak, Yandex'te aratıldığında da sonuçlarda bikinili çocuk fotoğrafları çıkıyor.
Her ikisi de fotoğrafların çıkmasının sebebinin seri numaraları değil, arama yaparken koyulan kod olduğunu söyledi.
Teoride doğru olmayan bir diğer iddia da Wayfair çalışanlarının Haziran 2019'daki protestosuyla ilgili. Wayfair çalışanları, çocuk kaçakçılığı değil; ABD'nin Texas eyaletinde düzensiz göçmenlerin sınır dışı işlemleri için tutulduğu bir merkeze Wayfair'in yatak tedarik etmesini protesto etmek amacıyla iş bırakmıştı.
Komplo teorisine "kanıt olarak" gösterilen basit ürünlere yüksek fiyat, seri numaralarıyla aramalar ve şirket çalışanlarının eylemleriyle ilgili iddialar yalanlandı ya da yansıtıldığı gibi olmadığı anlaşıldı.
İddiaları kim ortaya atıyor?
Newsweek, Wayfair hakkındaki iddiayı ilk olarak ortaya atan Reddit kullanıcısıyla görüştüğünü yazdı.
PrincessPeach1987 rumuzlu kullanıcının gerçek adını vermediği ve kendisinin "insan kaçakçılığı kurbanlarına yardımcı olan yerel bir örgütün içinde" olduğunu söylediği belirtildi.
Habere göre, durumu kocasıyla birlikte garajlarını temizlerken yeni dolap satın almak istediklerini fark ettiklerini aktaran kullanıcı, Reddit'e yazdığı gönderinin "doğrudan bir suçlama niyeti taşımadığını ancak elinde konuyla ilgili bilgi olanları bir araya getirmeyi amaçladığını" söyledi.
Türkiye'de ise bu iddia, adını Sean olarak veren "@heroo_7" rumuzlu bir Twitter kullanıcısının Reddit'teki yazıyı tercüme ederek, peş peşe paylaşmasıyla yayılmaya başlandı. Zincirin ilk mesajı 10 binlerce kişi tarafından retweet edildi ve beğenildi. Bu mesaj, WhatsApp üzerinden de dolaşıma sokuldu.
NBC News muhabiri Ben Collins, attığı Twitter mesajında, doğruluk payı taşımayan bu iddiaların arkasında Pizzagate teorisini ortaya atanlar ile QAnon olarak adlandırılan grubun olduğunu öne sürdü.
Collins, çocuk kaçakçılığı gibi organize işlerde yer alanların dark web ve 4chan ya da 8chan gibi platformları kullandığını da ifade etti.
Collins attığı Twitter mesajlarında, "QAnon'la ilgili esas kaygı yaratan şey bu durum. Birçok kişi bu grubu klonlar ve John F. Kennedy'nin hayaletinin aramızda dolaştığı gibi deli saçması şeylerle bağdaştırıyor ancak bu laflar sosyal medyanın hülyalı dünyasında asılı kaldığı için genç insanlar üzerinde daha ikna edici oluyor" dedi.
QAnon, ABD'de "derin devletin" Başkan Donald Trump'ı devirmek için gizli planlar uygulamaya soktuğunu savunan aşırı sağcı bir komplo teorisine verilen isim.
Bu teori ilk olarak 4chan adlı platformdu "Q" rumuzlu bir kullanıcı tarafından Ekim 2017'de ortaya atıldı.
Zaman içerisinde bu komplo teorilerinin arkasında tek bir kişi değil, aşırı sağcı bir grubun olduğu düşünülmeye başlandı.
Her ne kadar ilk olarak 2017'de bir derin devlet teorisiyle dikkatleri üstüne çekmiş olsa da, grubun 2016 yılında Clinton'lar başta olmak üzere Demokrat Parti'nin önde gelen isimlerini "çocuk kaçakçılığıyla" suçlayan Pizzagate'in arkasında olduğuna inanılıyor.