Haber 365 (Kültür-Sanat Servisi) Emmy Ödüllü ve iki Akademi Ödülü adaylığı olan Amerikalı oyuncu, yönetmen, film yapımcısı, senarist ve akademisyen Spike Lee, Cannes Film Festivali'nde bu yıl jüri başkanı olacaktı ve merakla beklenen filmi “Da 5 Bloods”un dünya prömiyeri geçen ay bu festivalde yapacaktı. Coronavirüs pandemisi nedeniyle Cannes Film Festivali ertelendi, jüri başkanlığı önümüzdeki seneye kaydı. Da 5 Bloods filmi ise 12 Haziran'da Netflix'te sinemaseverlerle buluştu.
Müthiş bir zamanlama ile dijital mecralarda sinemaseverlere sunulan Da 5 Bloods, Kuzey Vietnam, Çin ve Sovyetler Birliği ile ABD destekçisi olan anti-komünist Güney Vietnam ve başta ABD arasında yaşanan Vietnam Savaşı'nı konu alıyor. ABD yöneticilerinin siyahilere haksız tutumunun Vietnam Savaşı'nda da sürdüğünü gözler önüne seren filmin, George Floyd’un polis tarafından öldürülmesiyle başlayan ve ABD’yi de aşarak Avrupa’ya yayılan protesto gösterilerinin yaşandığı günlerde vizyona girmesi oldukça manidar.
Yaklaşık 2 saat süren filmde Afro-Amerikan halkının sinemadaki sözcülüğüne soyunan Spike Lee, ırkçılık karşıtı birçok mesaj veriyor tabi ki anlayana... Dram ve savaş türü yapımda bir sandık altın ve onunla birlikte gömdükleri arkadaşlarının kemiklerini ülkelerine geri getirmek için yıllar sonra Vietnam’a giden Otis, Eddie, Paul ve Melvin adlı Afrika kökenli Amerikalı gazilerin hikayesini konu alıyor.
Paul’un oğlunun da aralarına katıldığı bu serüvende ekip bir yandan karşılarına çıkan insanlar ve doğayla mücadele ederken bir yandan da Vietnam Savaşı’nın neden olduğu yıkımla yüzleşir.
Amerika’daki ırkçılığın günümüzde de artarak sürdüğünü gördüğümüz şu günlerde gösterilen film, ABD hükümeti tarafından 1966'da acil koduyla Vietnam Savaşı'na çağırılan Muhammed Ali'nin "Vietnamlılar bana hiçbir kötülük yapmadılar ki onlarla savaşayım." diyen Muhammed Ali’nin sözleriyle açılıyor. Bu olay yüzünden 5 yıl hapis ve 10 bin dolar para cezasına çarptırılan Muhammed Ali, 3,5 yıl boyunca bokstan uzak kalmıştı.
Amerikan ordusunun zenci askerlerin ülkelerine duydukları güveni sarsmak için yapılan radyo propaganda yayınlarında Vietnamlı kadın spiker ısrarla zencilerin ABD’nin nüfusunun yüzde 10’unu teşkil etmesine rağmen Vietnam’a yollanan askerlerin yüzde 30’unun siyahilerden oluştuğunu vurguluyor.
Cannes Film Festivali’ne ilk siyahi jüri başkanı Spike Lee filmde 1965’de suikast sonucu öldürülen Müslüman siyasetçi Malcom X ve siyahi haklarının ünlü savunucusu, Nobel Barış Ödülü sahibi, 1968’de yine suikast sonucu öldürülen Martin Luther King’e de arşiv görüntülerle yer veriyor.
Usta yönetmen Spike Lee, siyahilere yapılan haksızlığın hep savunucusu olmuş buna yapıtlarında yer vererek tüm dünyaya göstermeyi hedeflemiştir. Lee geçtiğimiz günlerde de George Floyd'a yönelik ırkçı cinayete tepkisini polis cinayetlerine odaklanan yeni kısa filmi ile göstermişti.
Irkçılığa karşı bir tokat niteliğindeki Da 5 Bloods filmini izlemenizi şiddetle tavsiye ederiz.