Sosyal medya yasası nedir? Sosyal medya yasası hangi ülkede nasıl uygulanıyor?
Meclis’ten geçerek resmileşen sosyal medya yasasının detayları pek çok kişi tarafından tartışılmaya devam ediyor. Özellikle dezenformasyon ile ilgili bölümleri oldukça merak konusu oldu. Peki Sosyal medya yasası nedir? Sosyal medya yasası hangi ülkede nasıl uygulanıyor? Konu hakkında tüm merak edilenler haberimizde...
Tüm Türkiye’nin merakla beklediği sosyal medya yasası geçtiğimiz günlerde Meclis’te yasalaştı. Resmi Gazete’de yayımlanan Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna göre, halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçuna 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. İnternetten yayın yapan kuruluşlar, basın kanunu kapsamına alınarak yeni haklara kavuştu. Bu Kanunun; 20'nci, 21'inci, 22'nci, 25'inci, 26'ncı ve 27'nci maddeleri ile 28'inci maddesinin (a) ve (b) bentleri hariç diğer bentleri 1.4.2023 tarihinde, diğer hükümleri yayımı tarihinde, yürürlüğe girecek. Peki Sosyal medya yasası nedir? Sosyal medya yasası hangi ülkede nasıl uygulanıyor?
Sosyal medya yasası nedir?
Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmi Gazete'de yayımlandı. Kanuna göre, yasal zemine kavuşturulmaları için internet haber siteleri ile basın kartına ilişkin konular, Basın Kanunu'nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personeli, basın kartı düzenlenmesi bakımından süreli yayın çalışanları gibi değerlendirilecek.
Sosyal medya yasası hangi ülkede nasıl uygulanıyor?
BBC’nin hazırladığı habere göre; Bazı ülkeler, kendi kanunlarına aykırılık taşıyan içerik ve paylaşımların kaldırılmasından sosyal medya platformlarını sorumlu tutan ve gerekli adımların atılmaması halinde de şirketlere cezai yaptırım öngören düzenlemelere sahip. Daha sıkı kontrollerin olduğu ülkelerde ise veri paylaşımı taleplerinin yerine getirilmemesi halinde bu platformların yasaklanmasını öngören düzenlemeler bulunuyor.
İngiltere
İngiltere'de sosyal medya platformlarındaki içerikler üzerindeki denetimin artırılması konusu Şubat ayında 14 yaşındaki genç bir kızın Instagram'da şiddet içeren görüntülere baktıktan sonra yaşamına son vermesinin ardından gündeme geldi.
Hükümet, medya denetim kurumu Ofcom'un sosyal medya platformları üzerindeki denetim yetkisinin artırılabileceğini açıkladı.
Ancak bu düzenlemenin detayları ve denetim yetkisinin verileceği kurumun Ofcom olup olmayacağı henüz kesinleşmiş değil.
Konuyla ilgili süreç halen devam ediyor. Yapılacak düzenlemeler kapsamında, teknoloji şirketlerinin platformları üzerindeki içeriklerden ve diğer kullanıcıların zararlı içeriklere karşı korunmasından sorumlu tutulması öngörülüyor.
Ayrıca, şiddet içeren, terör bağlantılı, siber zorbalık ve çocuk istismarı gibi kategorilere girebilecek içeriklerin hızlı bir şekilde kaldırılması talep ediliyor. Buna uymayan şirketlere ise ceza uygulanması da planlanıyor.
Ofcom Başkanı Melanie Dawes, Haziran ayında Parlamento'nun Dijital, Kültür, Medya ve Spor Komitesi'nde yaptığı açıklamada, zararlı içerikler konusunda harekete geçmeyen sosyal medya şirketlerine dava açılması veya erişimin engellenmesi ihtimallerini safdışı bırakmadıklarını söyledi.
Fransa
Fransa Parlamentosu, Mayıs 2020'de internette nefret söylemini engellemeye yönelik bir yasal düzenleme kabul etti.
Yapılan yeni düzenlemeler kapsamında, 24 saat içerisinde ırk, din, cinsel yönelim ve cinsiyet temelli nefret söyleminin yanı sıra cinsel taciz kapsamına giren içeriklerin kaldırılması isteniyor.
Terör ve çocuk istismarı alanlarındaki içeriklerin kaldırılması için öngörülen süre ise bir saat olarak tanımlanıyor. Bu içerikleri kaldırmayan sosyal medya şirketlerine 1,25 milyon euroya kadar para cezası kesilebilecek.
Bu yasa, Fransa'da tartışma yarattı. Hukuk uzmanları ve ifade özgürlüğü alanında faaliyet gösteren kuruluşlar, bu yasanın hükümete internetteki içerikleri sansürlemek konusunda büyük bir yetki alanı tanıdığı eleştirisi yöneltiyor.
Rusya
Rusya'da son birkaç yıl içerisinde internete yönelik bir dizi düzenleme getirildi.
Son olarak Kasım ayında yürürlüğe giren düzenlemeler, düzenleyici kurumlara "acil bir durum anında" internetin fişini çekme yetkisi veriyor. Ancak bunun nasıl uygulanabileceğine dair yasada netlik bulunmuyor.
Bir başka düzenleme de 2015 yılında yapıldı. Bu düzenlemeyle sosyal medya şirketlerinin Rus vatandaşlarıyla ilgili verilerin bulunduğu sunucuları Rusya'da tutmaları zorunlu hale getiriliyor.
Bu zorunluluğa uymadığı gerekçesiyle LinkedIn'e erişim kapatılırken, Facebook ve Twitter'a da bu zorunluluğa nasıl uyum göstereceklerine dair net bir plan ortaya koymadıkları için para cezası verildi.
Avrupa Birliği (AB)
Avrupa Birliği (AB), özellikle terör propagandasını önlemeye yönelik yeni, bir dizi kısıtlayıcı önlem almaya hazırlanıyor.
Böylece, sosyal medya platformlarının radikal fikirlerle ilgili içerikleri bir saat içerisinde kaldırmamaları halinde para cezası kesilmesine olanak tanınması öngörülüyor.
AB'de yürürlükte olan Genel Veri Koruma Düzenlemesi (GDPR) ile aralarında sosyal medya platformlarının da bulunduğu teknoloji şirketlerinin kullanıcıların verilerini depolaması ve kullanımına yönelik düzenlemeler getiriyor.
AB'de ayrıca telif haklarıyla ilgili de sıkı düzenlemeler bulunuyor. Telif haklarının ihlal edilmesi halinde bu içeriği kaldırmayan teknoloji şirketlerine yaptırım uygulanması öngörülüyor.