Siz Güzel Bir Balık Aldığınızı Düşünürken, Balıkçıların Yaptığı Aldatmacalar
Doğru balığı yemediyseniz lezzetsiz olma ihtimali fazlasıyla yüksektir .balıkların bazıları fiziksel yapıları nedeniyle birbirlerine çok fazla benzerler.
Doğru balığı yemediyseniz lezzetsiz olma ihtimali fazlasıyla yüksektir .Balıkların bazıları fiziksel yapıları nedeniyle birbirlerine çok fazla benzerler. Fakat tatları ve dolayısıyla ekonomik ölçütleri epey farklıdır. Balıkçılar aşağıda listelediğimiz balıkları birbirlerinin yerine satmayı çok severler. Sadece balıkçılar değil üstelik, bazı süpermarket zincirleri bile bu yöntemi uygulayabiliyor. Tezgaha gelip lezzetsiz balık yememeniz için size karşılaştırmalı olarak birkaç ipucu vereceğiz.
Lidaki - İsparoz
Lidaki, çipuranın juvenile yani genç birey boyudur olarak yer alıyor. Yetişkin çipuraya göre daha kılçıklıdır ama çok daha lezzetlidir. Özetle ufak çipura da diyebiliriz. İsparoz ise her yerde çok sık karşılaşılan eti biraz lezzetsiz ve bol kılçıklıdır.Kıyıdan olta balıkçılığına merak saranlar genelde ilk olarak isparoz tutarlar. İsparoz büyükse ki buna eşek isparozu da denir biraz modifiye ile mevsiminde lezzetli hale gelebilir.
Genelde isparozu boklu kebap diye tabir edilen yöntemle pişirirler.Aslında lidaki ve isparoz birbirine boy pos harici pek benzemez. İsparoz, kuyruğundaki siyah nokta ve kafa yapısı itibarıyla lidakiden kolayca ayırt edilebilir. İsparoz daha yuvarlak yapılı bir balıktır. ayrıca lidakinin göğüs yüzgecinin dibinde yani solungaçların üstünde siyah bir leke de bulunur.
Karagöz
Ayrıca karagöz diye isparoz da satılmaktadır. karagöz, isparoza göre daha lezzetlidir ve ekonomik değeri yüksektir. karagözün ayırt edici özelliği solungaçların hemen bitiminde ve kuyruğun dibindeki iki tane geniş siyah şerittir. Karagözün de ufağı çok kılçıklıdır, alınacaksa büyüğünün alınmasında fayda var.
Somon-Kart Alabalık
Aslına bakarsanız burada fark epey net olarak göze çarpıyor. Somon genelde dilimlenmiş şekilde satılır ve eti koyu turuncudur. Çiftliklerdeki kartlaşmış alabalıkların eti ise daha açık turuncudur ve genelde bütün balık olarak satılırlar. Ayrıca alabalığın burun yapısı biraz daha yuvarlaktır ve üzerindeki benekler daha belirgindir.
Uskumru - Kolyoz
Uskumru ve kolyozu ayırt etmek biraz daha zor olabiliyoru. Kolyozun eti uskumruya nazaran daha yağsız ve tahta gibidir. En temel ayırma yöntemimiz gözlere ve çizgilere bakmak. Kolyozun gözleri daha iri ve patlak, ayrıca çizgileri uskumruya göre daha karışık şekilde ilerliyor. Uskumru daha sevimli dururken kolyoz daha bıçkın bir ifadeye sahiptir.
Sardalye- Tirsi
Balık tezgahlarında en sık görülen aldatmaca bu iki balık arasındadır. Tirsi, kart sardalye gibidir; çok kılçıklıdır, kolay kolay yenmez, eti de daha kurudur. Tirsinin en belirleyici özelliği parlak ve iri pullarıdır. Ayrıca eni biraz daha geniştir. rengi açık yeşile çalar. Sardalye daha koyu renklidir ve daha ufaktır. Balık 10 cm geçiyorsa yüksek ihtimal tirsidir. Burada boy çok önemli, sakın sardalye diye aman bunlar daha iri deyip tirsi almayın. Tirsi, modifiye sardalye gibi durmakta.
Levrek- Eşkina
Levrek ile eşkina arasında en kolay ayırt edici unsur renkleri ve vücut biçimleridir. Levrek kısmen daha ince uzun ve açık renklidir. Eşkinayı, kaya levreği diye de satıyorlar. Tezgahlarda minekop, kaya levreği, eşkina birbirine karışmış durumdalar . Siz levreği ezberleyin gerisini boş verin.Yine önceden söylediğimiz gibi diğer balıklar da (özellikle eşkina) çok lezzetli olabilmekte ama biraz uzmanlık istemektedir.
Çipura - Sarpa
(mevsim çipura diye satıyorlar) İki balık birbirinden tamamen farklıdır. Elmayı, armut diye satmak gibi bir şeydir. Sarpa da aslında lezzetli bir balık ama tabii her zaman olduğu gibi belli kurallara uymak lazımdır. Sarpada enine uzunlamasına sarı çizgiler bulunur ve vücut yapısı çipuraya göre daha uzunlamasınadır
Sarpa
Sarpada enine uzunlamasına sarı çizgiler bulunur ve vücut yapısı çipuraya göre daha uzunlamasınadır. Ağız yapıları da çok farklıdır. Sarpanın ağzı beslenme biçimine uygun olarak daha yukarıdadır. yine burada belirtmeden geçmeyeceğim bir unsur olarak çipura kültür olarak yetişebilirken sarpa deniz balığıdır. Yani hormonlu çipura yiyeceğime sarpa yerim diyenler de olabilir.
Mezgit-Panga
Mezgit ve panga uzaktan yakından akraba olan balıklar değiller. Panga ithal olarak (vietnam) ülkemize gelen bir tatlı su balığı. Uzak doğuda kültür olarak yetişiyor ve çok popüler ama eti mezgit kadar lezzetli değildir. Panga etinin çok sağlıksız olduğu yönünde iddialar mevcut çünkü kültür olarak yetiştirildiği, yerin sularının çok kirli olduğu hatta uzak doğuda bile sadece fakir halkın yediği söyleniyor. Tabi bol hormonla takviye edilme ihtimali de düşük değil. Panga balığı ayrıca akvaryumlarda evcil olarak beslenen bir hayvan. akvaryumcularda köpek balığı diye satılıyor.
Panga
Panga etini çok büyük filetolar halinde satıyorlar. Fiyat çok ucuzsa kıllanabilir satıcıya sorabilirsiniz. Özellikle restoranlar bu konuda çok hile hurda yapıyorlar. Mezeyle, sosla pangayı mezgit diye kandırıyorlar. Hatta şu an mezgit fileto diye restoranlarda pişmiş şekilde servis edilen balıkların en az yüzde yetmişi pangadır.
Sazan - İsrail Sazanı - Havuz balığı
Sazanı da çok sevmesem de İsrail sazanı ve havuz balığı çok daha kötüdür. Bu balıklar ülkemizde istilacı türler. En kolay ayırt etme yöntemi renkleridir. Bu balıklar sazandan çok, evde beslenen japon balıklarına benzerler. Sazanların pulları çok daha belirgin ve bıyıkları daha büyüktür. Ayrıca sazanın rengi daha koyu ve zeytin yeşiline çalıyor.
Hamsi - İstavrit Yavrusu - Gümüş Balığı - Muhtelif Küçük Balıklar
Hamsi tezgahlarında yapılan bir diğer üç kağıt da ağlardaki gereksiz küçük balıkları hamsilerin arasında itelemektir. Hamsi satın alırken tezgaha iyi bakınız. Hepsi aynıysa sorun yok. Arada değişik küçük küçük balıklar, hatta hamsiden iri balıklar varsa o tezgahtan uzak durun. Emin olun, sizin göremediğiniz tezgahın arkası daha kötüdür. Hamsi, yemesi kolay bir balıktır. Diğerleri size bol bol kılçık ayıklattıracaktır.
