Dünyada her geçen gün çevre kirliliği artıyor. Küresel ısınma, sanayileşme, ihtiyaçtan fazla tüketim yüzünden çevre kirleniyor. Artık daha iyi bir gelecek için önlem almak şart. Sıfır atık felsefesi; çevreye daha az çöp bırakarak daha temiz bir dünyayı hedefliyor.
SIFIR ATIK NE DEMEK?
Tanım olarak sıfır atık, atık malzemelerinin geri dönüşümle değerlendirilmesi, atığa sebep olan etkenlerin gözden geçirilmesi ve israfın önüne geçilmesini hedef alan atık yönetim felsefesidir.
Sıfır atık felsefesinin tarihi aslında çok eskilere dayanıyor. “Sıfır Atık” terimi çevresel faktörlerden bağımsız olarak ilk olarak bir kimyager tarafından Amerika’da kullanıldı. Kimyager Paul Palmer, fabrikaların atıkların çoğunu attığını fark etti ve atıkları pazarlayan bir şirket kurdu. Palmer’in sıfır atık anlayışı; ürünlerin birden fazla kez kullanılması gerektiği ilkesine dayanıyordu.
Dünyada artan çevre sorunlarıyla birlikte ülkeler ve yerel yönetimler yeni çözümler araştırmaya başladı. son yıllarda artan sorunlarla beraber sıfır atık için üretilen projeler de arttı. Türkiye de Sıfır Atık Projesi yürüten ülkelerden biri. Sıfır Atık Projesi; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından desteklenen bir projedir.
SIFIR ATIK PROJESİ NEDİR?
Sıfır Atık Projesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın desteği ile Emine Erdoğan tarafından başlatılan bir projedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülen proje ile en büyük amaç geri dönüşümdür.
Sıfır Atık projesi; israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşum sebeplerinin gözden geçirilerek atık oluşumunun engellenmesi ve azaltılması, atığın oluşması durumunda ise kaynağından ayrı toplanması ve geri kazanımın sağlanmasını kapsayan atık yönetim felsefesi olarak tanımlanan bir hedeftir. Bu proje ile amaç israfın önüne geçilmesi ve geri dönüşümün yapılması yanında, geri dönüşümle enerji haline de getirilmesidir.
DENİZLERDEKİ PLASTİK 150 MİLYON TON’DAN FAZLA
Çevreyi kirleten atıklar türlerine göre farklılık gösteriyor; doğada sıvı, gaz ve katı halinde bulunabiliyorlar. Çevreyi en çok tehdit eden atıklardan biri plastik. Plastik atıklardaki kontrolsüz artış dünyadaki canlı hayatını tehdit eder boyutta. Yapılan araştırmaya göre; denizlerdeki güncel plastik oranı 150 milyon tondan fazla. Denizlerdeki plastik; deniz canlılarının ve suyun temizliğini olumsuz yönde etkiliyor.
Gaz atıklar havada bulunuyor ve hava kirliliğine sebep oluyor. Sanayi tesisleri, taşıtlar, fosil yakıt kullanımı gaz atıklarının en büyük sebepleri. Gaz atıklar, dünyamıza en çok zarar veren atıkların başında geliyor.
Sıfır Atık Projesi’nin en çok odaklandığı konulardan biri evsel atıklar. Dünya Çevre Günü Raporu’na göre Türkiye’de evsel atıklar toplam atıkların %42’sini oluşturuyor. Yani bu orana göre, evsel atıkların azaltılması büyük değişimlere sebep olabilir. Bunun için evde önlemler alarak, daha yaşanabilir bir çevre için ilk adımı atabiliriz.
EVSEL ATIKLARI NASIL AZALTIRIM?
Kullandığımız hijyen ürünleri evsel atıkların bu kadar artmasının en büyük sebebi. Bunun yanında evde kullandığımız kullan-at ürünler, plastikler ve fazla gıda da atıkların artmasına neden oluyor.
Birkaç maddede evsel atıkları nasıl azaltmak için uygulayabileceğiniz maddeler
- Kullan-at ürünler yerine uzun ömürlü ürünler tercih edilmeli
- Plastik, doğada çok uzun yıllar kalır. Bu sebeple plastik yerine cam kullanabilirsiniz.
- Tek kullanımlık piller çok yer kaplayan atıklar arasında. Pilli cihazlar yerine şarjlı cihazlar kullanılmalı. Böylece pil atıklarının önüne geçilir.
- Kâğıt peçeteler yerine olabildiğince yıkanabilir bezler kullanılmalı
- Alışveriş için plastik poşetler değil bez torbalar ya da fileler kullanılmalı
-Dışarıdan sipariş vermek yerine evde yemek pişirebilirsiniz. Böylece hazır yemekle gelen plastik kap atıklarının önüne geçebilirsiniz.
Geri dönüşüme katkıda bulunmaya ilk olarak çöplerinizi ayrıştırarak da başlayabilirsiniz. Dönüştürülebilir atıkları cinslerine göre ayrıştırarak belediye tarafından belli noktalara konulan geri dönüşüm konteynırlarına atabilirsiniz.
SIFIR ATIK NEDEN ÖNEMLİ?
Ağaçların ihtiyaç fazlası kesilmesi önlenir ve kaynaklar daha verimli kullanılır, İsrafın önüne geçilerek maliyetler düşer. Atık depolama alanlarından tasarruf sağlanır ve havaya salınan sera gazı miktarında azalma olur. En önemlisi sıfır atıkla, gelecek nesillere daha temiz ve yaşanabilir bir gezegen kalır.