Aile hekimliklerinde yeni uygulanacak karar Sağlık Bakanlığı tarafından onaylandı. Yeni kararla beraber aile hekimliklerine giden vatandaşların hipertansiyon, diyabet, obezite, kalp-damar hastalıkları ile kanser ve yaşlı izlem taramalarının yapılması zorunlu hale getirildi.
HER AİLE HEKİMİ HASTASINI ARAYARAK BİLGİ VERECEK
Uygulamaya giren yeni yöntemle, aile hekimi telefonla arayarak hastasını bilgilendirecek ve hekimliğe davet edecek. Aile hekimliğine davet edilen 30 ile 65 yaş arası kadınların rahim ağzı kanseri, 50-70 yaş arası kadın ve erkeklerin kalın bağırsak kanseri taraması yapılacak. 18 yaşından büyükler ise senede bir kez aile hekimliğine gelerek kan değerlerini ölçtürecek. Yapılan işlemler ise Hastalık Yönetim Platformu'na işlenecek.
Sağlık Bakanlığınca yapılan, Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği ile aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının ücretlerinde hesaplama ve kronik hastaların takip edilmesi gibi maddeler eklenerek, aile hekimi çalışanlarının ücretinde artış yapıldı.
Aile hekimlikleri için yapılan yeni düzenlemede, Bakanlık Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü ile Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünün ortak çalışmasıyla Temmuz ayından beri tüm aile hekimliklerinde uygulanmaya başlandı. Bu uygulamayla, kronik hastalar yakından takip edilecek ve bazı hastalıkların erken teşhis edilmesi sağlanacak. Yeni getirilen uygulama ile beraber aile hekimlerinin, daha önce de yapılan ama yaygın olarak uygulanamayan hipertansiyon, diyabet, obezite, kalp-damar hastalıklarına ilişkin testler ve kanserle yaşlılara yönelik taramaların, düzenli olarak yapılması ve HYP'ye işlemesi zorunlu hale getirildi.
KANSER TARAMASI İÇİN HASTALAR TEK TEK ARANACAK
Yayınlanan bilgilere göre, her aile hekimi bölgesindeki kişileri arayarak ya da SMS ile aile hekimliği merkezine davet ederek gerekli tarama testlerini yapacak. Yapılan tarama ve testler sonrasında şüpheli herhangi bir durumda hasta gerekli hastanelere sevk edilecek.
Her aile hekimliği kanser taramalarını, rahim ağzı kanseri taraması için en az yüzde 50, meme kanseri taraması için en az yüzde 40, kalın bağırsak kanseri taraması için en az yüzde 50 olacak şekilde gerçekleştirecek.
18 YAŞINDAN BÜYÜKLER HER YIL KAN TESTİ YAPTIRACAK
Bir diğer yandan her aile hekimi kendi nüfusuna kayıtlı, 18 yaşından büyük bireyleri yılda en az bir kez kan basıncı ölçümü yapmak için davet edecek.
Yapılan ölçüm sonrası, kan basıncı yüksek çıkan hastalarla 50 yaş ve üstü, kilolu, obez, sigara içen, şeker hastalığı bulunan, ailesinde kronik böbrek yetmezliği hikayesi olan kişilerin kan basıncı, boy, kilo ve bel çevresi ölçümünün düzenli yapılması sağlanacak.
Gerekli görülmesi durumunda, bu belirtileri olan hastalar diyetisyen, fizyoterapist, psikolog gibi uzmanlardan destek almaları için Sağlıklı Hayat Merkezlerine yönlendirilecek.
Tansiyon sorunu yaşayan vatandaşlar ise e-Nabız sistemi üzerinden kendi tedavi planlarını görebilecek ve evde ölçtükleri kan basıncı değerlerini sisteme yükleyebilecek.
40 YAŞ ÜSTÜ KİŞİLERİN HASTALIK RİSKLERİ HESAPLANACAK
Yeni uygulamayla beraber, 40 yaş üstü vatandaşların başvurularından bağımsız olarak bir kereliğine kardiyovasküler risk değerlendirmesi yapılacak. Bu uygulamayla beraber kişilerin 10 yıllık zaman dilimi içinde ölümcül koroner kalp hastalığı, inme ve geçici iskemik atak geçirme riski analiz edilecek.
Değerlendirmenin ilk önceliği bireylerin, yaş, cinsiyet, sigara kullanımı bilgileri alınacak daha sonra, kan basıncı ölçülecek, sistolik kan basıncı değeri alınacak ve total kolesterol değerine bakılacak.
Yapılan testler sonrası düşük riskli olarak gözlenen bireylere, sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite, tütün ve tütün mamullerinden uzak durma, alkolü bırakma gibi yaşam tarzı değişiklikleri konusunda danışmanlık verilecek, orta, yüksek ve çok yüksek risk grubundaki bireylerin ise Sağlıklı Hayat Merkezlerinden destek alması, daha ileri tetkik ve tedavi planı için uzman hekime yönlendirilmesi sağlanacak. Bu kişiler ayrıca diyabet ve obezite riski açısından da taranacak.
65 YAŞINDAN BÜYÜKLER ‘YAŞLI İZLEM TARAMALARINA’ ALINACAK
Aile hekimleri veya aile sağlığı çalışanları, 65 yaşını aşmış her bireyi yılda en az bir genel durum değerlendirmesi yapmak için telefon veya SMS'le aile sağlığı merkezlerine davet edecek. Kişilerin hastalık öyküleri alınacak, fiziksel muayene ve laboratuvar incelemeleri gerçekleştirilecek.
Yaşlı bireyin değerlendirmesinde, geçirdiği hastalıklar, Alzheimer/demans varlığı, sigara kullanımı, fiziksel aktivite durumu, beslenme alışkanlıkları, işitme, görme, idrar kaçırma gibi sorunları, ağız ve diş sağlığı problemleri ile ilaç kullanımı bilgileri bütüncül bakışla ele alınacak.
Yaşlı hastaların, yemek yeme, giyinme, telefon kullanma, yemek yapma gibi günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmede yardıma ihtiyaç duyup duymadıkları saptanacak ve buna göre tedavilerine başlanacak. Yaşlılar, gerektiğinde daha ileri tetkik ve tedavi planı için uzman hekime yönlendirilecek.
Aile hekimleri, kişilerin hipertansiyon, diyabet, obezite, kalp-damar hastalıkları ile kanser ve yaşlı izlem taramalarına ilişkin değerlendirmelerini HYP'de bulunan ilgili modüllere kaydederek, düzenli izlenmesini sağlayacak.