Yahudilerin dini bayramlarından biri olan Pesah Bayramı, tarihin yaklaşmasıyla birlikte merak konusu olmaya başlamıştır. Bu bayram süresince, Mısır'dan göç edişi kutlayan Yahudiler, birtakım ibadetler gerçekleştirmektedir. İşte, Pesah ya da diğer adıyla Hamursuz Bayramı hakkında detaylar.
PESAH BAYRAMI NEDİR?
Pesah Bayramı, İbranice'de Hamursuz Bayramı anlamına gelmektedir. Bu bayram, Mısır'da kölelikten ve firavunun baskılarından kurtulan İsrailoğulları'nın göç hikayesini anlatmaktadır. Pesah Bayramı ya da Hamursuz Bayramı, Yahudi takvimine göre 15 Nisan'da başlar ve 7 ila 8 gün boyunca kutlanmaktadır.
Yahudiler, Mısır'dan kaçışa çok özel bir anlam atfettikleri için Pesah Bayramı da büyük bir coşkuyla kutlanmaktadır. Hatta literatüre göre en çok kutlanan bayramlardan biri olma özelliğine sahiptir. Bu bayram kutlanırken, Yahudiler mayasız ekmek yemektedir.
GÖÇ ANLATISINDA PESAH BAYRAMI
Tevrat'ta anlatılan Göç hikayesinde bu konu bütün teferruatı ile anlatılmaktadır. Tanrı, on belayı Mısırlıların üzerine salacağını İsrailoğulları'na önceden söylemiştir. Bu on beladan sonuncusu her ailede doğan ilk çocuğun ölmesidir. Tanrı, göndereceği belanın İsrailoğullarına bulaşmaması için evlerini kuzu kanıyla işaretlemelerini istemiştir. Bu şekilde tanrının Mısırlıların üzerine saldığı belalar Yahudileri etkilememiştir.
Pesah Bayramı adının tam olarak nereden geldiği bilinmemekte, bu konuda fikirsel ayrılıklar yaşanmaktadır.
Mısır Firavunu, İsraillileri özgür bıraktığında Yahudiler ekmeklerinin hamurunun mayalanmasını beklemeden Mısır'ı terk etmiştir. Bu nedenle, söz konusu bayramın 'hamursuz' olarak adlandırıldığı rivayet edilmektedir.
İsrailliler Pesah Bayramı boyunca, bu olayı anmak için ekmeklerini mayasız olarak yerler. Pesah Bayramı, 'Mayasız Ekmek Yeme Festivali' olarak da adlandırılmaktadır. Matsa ekmeği (düz mayasız ekmek) Pesah Bayramı'nın en bilindik sembolüdür.
PESAH BAYRAMI NE ZAMAN KUTLANIR?
Hamursuz Bayramı, hali hazırda kullandığımız Miladi takvime göre Nisan'ın 15'inde başlamaktadır. Öte yandan nisan ayı, Yahudi Festival Yılı'nın başlangıç ayıdır. Dolunaylı bir gecede başlar ve ilkbahar festivali olarak da kutlanır. Eski zamanlarda, Yahudiler baharın başlangıcını anlamak için arpaların olgunlaşmasını beklerlerdi. Eğer arpalar olgunlaşmaz ise nisan ayı başlamış sayılmazdı.
TEVRAT PESAH BAYRAMI HAKKINDA NE DİYOR?
Yahudilerin kutsal kitabı Tevrat'ta Hamursuz Bayramı (Pesah Bayramı) şu şekilde anlatılır:
'İlk ayda, ayın on dördüncü günü iki akşam arası Tanrı’nın Hamursuz Bayramıdır. Aynı ayın on beşinci günü hamursuz ekmeğinin Tanrıya ziyafetidir: Yedi gün boyunca hamursuz ekmeği yiyeceksin. İlk gün kutsal bir davet alacaksın; bayağı işler yapmayacaksın.Ve yedi gün Tanrıya ateşte yapılmış,pişirilmiş bir armağan sunacaksın; yedinci gün kutsal davettir; bayağı işler yapmayacaksın.(Levililer 23:5)'
PESAH BAYRAMI İBADETLERİ
Tevrat'taki Göç anlatısı, evdeki mayalı yiyeceklerin tamamının 15 Nisan'dan önce evden çıkarılmasını salık verir.
Temiz bir kusu 10 Nisan tarihine kadar hazırlanmalıdır.
Kuzu 14 Nisan'da Tanrı rızası için kurban edilmelidir.
15 Nisan gecesi ise kuzu, iç organları çıkarılmadan rosto yapılmalı, mayasız ekmek ve acı baharat ile yenmeli.
O günün ilk gün doğumundan sonra kurban edilen kuzu hiçbir şekilde yenilmez. Hayvandanın etinden bir şeyler kalır ise kalanlar yüksek ateşte yakılmalıdır.