Son zamanlarda artan otomobil fiyatlarıyla ilgili olarak bazı şirketlerin paralel ithalat yaptığı iddia edildi. İddiaya göre söz konusu şirketler çifte faturalandırma yöntemiyle lüks otomobilleri gümrükte düşük fiyatla göstererek vergi kaçırıyor. Bu şekilde hileli bir şekilde milyonlarca euro kar eden şirketler devletin şimdiye kadar 2.5 milyar TL zarar etmesine yol açtı.
Paralel ithalat çetesi devleti zarar ettirdi
Ticaret Bakanlığı, 2021 yılının sonlarında Yeşilköy Gümrük Müdürlüğü'nde Porsche, Ferrari, Mustang, Mercedes, Land Rover gibi pahalı arabaların bazı şirketler tarafından piyasa değerinin altında fiyatlarla ithal edilmiş gibi faturalandırılarak, Hazine'nin zarara uğratıldığına yönelik ihbarlar üzerine harekete geçti. Ticaret Bakanı Mehmet Muş'un talimatıyla gümrük müfettişleri ön inceleme başlatırken, devletin zarara uğratıldığı tespit edildi. Söz konusu şirketlerin yurtdışından getirdikleri araçların göndericileriyle işbirliği yaptığı da ortaya çıkarıldı.
Müfettişlerin yaptığı araştırmalarda paralel ithalat yaptığı tespit edilen şirketlerin, yaptıkları hareketlerin tespit edilememesi için Türkiye'de öğrenci, çaycı gibi isimlerin üzerine sanal ofisler kurduğu ve yurtdışında üreticiden otomobilleri alan gönderici şirketlerle de irtibatlı oldukları anlaşıldı.
Dış ülkelere yazılar gönderildi
Ticaret Bakanlığı, paralel ithalat yapan şirketlerin yurtdışı faaliyetleriyle ilgili olarak Almanya, İrlanda, ABD, Kanada, Avusturya ve Fransa Gümrük İdareleri'nden 5.500 araçla ilgili bilgi ve belge talep etti. Bununla beraber yurtdışı merkezli şirketlerin Türkiye distribütör bayileriyle de iletişime geçilerek araçların şasi numalarından gerçek fiyatları tespit edilmeye çalışıldı. İthal araçların Türkiye'de beyan edilen fiyatı ile yurtdışındaki gerçek fiyatı arasında ciddi farklılıklar olduğu belgelerle ortaya çıkarıldı. Lüks arabaları yurtdışından Türkiye'ye gönderen firmaların banka kayıtlarından hesap hareketleri incelendi.
İthalat sonrasında firmaları kapattılar
Otomobillerin bedelinin bir kısmının paralel ithalatı yapan şirket tarafından, kalan kısmının da ön kapora adı altında paravan şirket tarafından yurtdışına transfer edildiği teyit edildi. Paralel ithalatçıların öğrenci, çaycı gibi isimlere kurdurduğu paravan şirketlerin birçoğu kayıtlarda gösterilen adreslerde de çıkmadı. Yapılan araştırmalar sonrasında firmaların paralel ithalat yaptıktan sonra kapatıldığı tespit edildi.
2.5 milyar zarar
Paralel ithalat yönetimiyle lüks otomobilleri gümrükten düşük fiyatlarla geçiren kişiler devleti toplamda 2.5 milyar TL zarara uğrattı. Devlet araç başına 2.5 milyon TL gelirden oldu.
Paralel ithalat çetesi, yurtdışında gerçek fiyatı 150 bin euro olmasına rağmen paralel ithalatçı şirket, otomobili İstanbul'daki gümrükte 100 bin euro olarak beyan etti. 100 bin euro üzerinden yüzde 18 KDV ödeyerek otomobili gümrükten çıkardı. Otomobilin bedelinin 100 bin euroluk kısmı paralel ithalat yapan şirket tarafından yurtdışına transfer edildi. Kalan 50 bin euroluk kısım ise paralel ithalatı yapan şirketin kurduğu paravan firma aracılığıyla yurtdışına gönderildi. Böylece gümrükten çıkarıldığında fiyatı 100 bin euro olarak beyan edilen otomobilden daha düşük ÖTV-KDV alındı. Devlet, lüks otomobillerde yüzde 220 oranında ÖTV alıyor. Bunun üzerine de yüzde 18 KDV kesiliyor. Bu şirketler, düşük beyanla, devlete daha az ÖTV/KDV ödedi.
Normal şartlarda paralel ithalat yapan firmalardan ithalat sırasında yurtdışı ihracat beyannamesi veya yurtdışı yetkili bayi faturası isteniyor. Faturalarda, araç üstünde bulunan ilave donanım ve aksesuvar bilgileri ile bunların bedellerinin yer alıp almadığı kontrol ediliyor. Beyan edilen araçta bulunan donanım ve aksesuvarların bedelinin doğru tespiti için ithal edilen markanın Türkiye distribütöründen aracın şasi numarası esas alınarak bilgi isteniyor.
Ticaret Bakanlığı 600 civarında aracın bu çete tarafından yasa dışı olarak ülkeye sokulması gerekçesiyle >sorumlular hakkında 'kaçakçılık' ve 'resmi belgede sahtecilik'ten suç duyurusunda bulundu.