Osmanlı İmparatorluğu’nun yılbaşını nasıl kutladığını biliyor musunuz? Sizin için araştırdık…
Yılbaşı kutlaması, geçmiş zamanlardan günümüze kadar her daim kutlanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde de Hristiyanlar ve Türkiye’de yaşayan yabancılar tarafından kutlandığı bilinmektedir. Peki Osmanlı yılbaşını nasıl kutlardı? İşte detaylar…
Osmanlı döneminde de yılbaşı kutlama âdeti vardı, ancak bugünkünden tamamen farklı yapılmaktaydı. Osmanlı İmparatorluğu resmî olarak hicrî takvim kullanılırdı ve bu takvime göre yılbaşı Muharrem ayının ilk günüydü. Muharrem ayının ilk günü resmî törenler yapılırdı. Bu törenlerde şairler yazdıkları şiirleri padişaha sunarlardı. Padişah katıldığı yeni yıl törenlerinde bahşiş dağıtırdı ve bu bahşişin adı "Muharremiye" idi.
Batı gelenekleri ilk kez II. Mahmud ile tanıştık
Yapılan yeni yıl törenleri şenlikli değildi. Hz. Muhammed'in torunu Hüseyin'in Kerbela'da Muharrem ayının 10. günü öldürülmesi sebebiyle Muharrem yas ayıydı. Osmanlı'da ilk yılbaşının resmen hangi sene kutlandığı net olarak bilinmemekle birlikte, Batı gelenekleri ile ilk kez II. Mahmud zamanında yılbaşı kutlanmalarını yaşandığını söylemek yanlış olmayacaktır.
Haliç’te İngiliz Balosu
Osmanlı’nın yılbaşı kutlamaları ile ilk teması ise 1829 yılında İngiliz elçisinin Haliç’te gerçekleştirdiği baloya devlet adamlarının katılmalarıyla birlikte yılbaşı kutlamaları resmiyet kazanmıştır. Aradan yıllar geçtikten sonra, 1856 yılına gelindiğinde, Sultan Abdülmecid, Fransız elçisinin düzenlediği bir yılbaşı balosuna katılır, dans edenleri seyreder. Devlet liderlerinin yılbaşı kutlamalarına dahil olmaları, toplum nezdinde karşılık görür. Gayrimüslimlerin, fazlaca bulunduğu bir semt olan Beyoğlu, çeşitli eğlence mekanları barındırmaktadır. Bu mekanlarda yılbaşı gecesinde şenlik havası yaşanır. Müslümanlar arasında Batılaşmaya yakın çevreler de Beyoğlu’ndaki yılbaşı kutlamalarına katılım göstermektedir.
Resmiyet kazandı
Yılbaşının daha anlamlı ve özel bir gece olarak görülmesi, İstanbul’un işgal günlerine rastlamaktadır. Bu dönemde İstanbul’a gelen Ruslar, eğlence yaşamına aktif olarak katılırlar ve yılbaşı kutlamalarını da farklılaştırırlar. 1918-1923 işgal yılları arasında, Rusların yeni yıl kutlamaları Hristiyanlıktaki anlamından ayrı, sadece bir eğlence anlayışı olarak kabul görmeye başlıyor. Bütün halkın yılbaşını kutlaması Cumhuriyet dönemine tekabül ediyor. Piyango idaresinin düzenlediği özel yılbaşı çekilişleri ile beraber yılbaşı kutlama geleneğinin yerleştiği biliniyor.