Okulların açılması ertelenecek mi? Okullar uzaktan eğitimle mi başlayacak? İşte korkutan uyarı!

Vaka sayılarının son haftalarda hızlı bir şekilde artması sebebiyle koronavirüs konusunda yeniden önlemlerin gelip gelmeyeceği sorusu gündemi meşgul etmeye devam ediyor. İlk olarak ABD’de sonra da Avrupa’da ortaya çıkan BA 4.5 varyantının Türkiye’de de etkili olması sonrasında Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası’ndan (AHESEN) kritik uyarılar geldi. Peki Okulların açılması ertelenecek mi? Okullar uzaktan eğitimle mi başlayacak?

AHESEN’den kritik uyarılar

AHESEN Bilim Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Ersin Akpınar, koronavirüs vakalarının yeniden artması sebebiyle bazı yerlerde maske zorunluluğunun yeniden getirilmesi gerektiğini ifade etti. Önlemlerin hemen alınmadığı takdirde sonbaharda hastanelerin zor durumda kalabileceğini söyleyen Akpınar, ‘’Şu anda örneğin hastanelerin acil servislerindeki yoğunluktan dolayı eczaneden test kiti alarak kendi kendine test yapanların büyük bir çoğunlukta olduğunu biliyoruz. Hastanelerde test olamayan kişileri de düşünürsek günlük sayının 100 binleri bulduğunu söyleyebiliriz” dedi.

Bir kişiden onlar kişiye hastalık bulaşıyor

17 Temmuz 2022 tarihinden bu yana Türkiye’de toplamda 15 milyon 524 bin 71 pozitif vaka olduğunu söyleyen Ersin Akpınar, ‘’Mevcut rakamlar ve analizler, önümüzdeki haftaların oldukça zor geçeceğinin göstergesi. Sağlık Bakanı son açıklamasında ‘vaka sayısının 40 kat arttığını, sağlık hizmet sunumunda yükün 3 kat arttığını' belirtti. R0 değeri bir hastalığın yayılım hızını belirtir. Yani bir hastanın bir ortama girince kaç kişiye hastalığı bulaştırabileceğini tanımlar.

Örneğin R0=1 ise, bir hasta bir kişiye bulaştırır demektir. R0 = 0.4 ise, yani 1'den küçük ise o hastalığın bulaştırıcılığı çok azalmış ve bitmek üzeredir denebilir. Şu an mevcut Covid varyantı BA.4.5'in R0 değeri 18.6. yani bir kişi yaklaşık 19 kişiye hastalığı bulaştırabiliyor. Şimdiye kadar görülen en bulaşıcı varyant.

Zira Wuhan'da ortaya çıkan ilk SARS-Cov2 virüsünün R0 değeri 3.3 idi. Daha sonra Delta varyantı 5.1, Omicron 9.5 ve BA.2 varyantı 13.3 R0 değeriyle geldi. Kızamık virüsünün R0 değerinin dahi 12 ila 18 olduğu düşünülürse BA.4.5 varyantının 18.6 olan R0 değerinin ne kadar yüksek olduğu anlaşılabilir.” sözlerini kullandı.

Salgının başlangıcından bu yana en yüksek rakamlar görüldü

AHESEN Genel Başkanı Başkanı Dr. Gürsel Özer, kronik hastalar ile yaşlılar için koronavirüsün bazı ağır hastalıklara kolay yakalanma anlamı taşıdığını söyledi. Kişinin kendisini koruması gerektiğini söyleyen Özer, ‘’Tüm önlemler kaldırıldığı için Covid-19 vakalarındaki artış salgının başlangıcından beri hiç bu kadar hızlı olmamıştı’’ diye konuştu. Dr. Özer, salgın önlemleri konusunda şu önerileri verdi:

’’- Toplu alanlardan başlamak kaydı ile maske kullanım zorunluluğunun getirilmesi,

- Son aşısını 6 ay geçenlerin yeniden hatırlatma dozunun yapılması,

- Eylül ayında okulların da açılacağı düşünüldüğünde, 12 yaş ve altı çocukların da aşılama programında yer alması,

- PCR testi yaptırmak için hekim istemi şartı kaldırılmalı. Bu uygulama ile acillerde test yaptırmak isteyenler uzun kuyruklar oluşturuyor ve bulaş riskini artırmanın yanı sıra, zaten tıkanma noktasında olan acil hizmetlerine ek yük getiriyor. Bu nedenle PCR testinin, her şüpheli hastada yaptırılması, hızla PCR testi yapılacak merkezler açılması ve isteyen her kişinin test yaptırabileceği alanlar oluşturulması,

- Pozitif vakaların izolasyon süresinin en az 10 gün olarak belirlenmesi,

- Baş ağrısı, öksürük, burun akıntısı olanların kendilerini covid pozitif gibi düşünüp izolasyona girmesi, filyasyon ekiplerinin tekrar oluşturulması ve saha çalışmalarına başlanması, sahada da test için numune alımının hızlandırılması,

- Ayrıca Covid-19'un sağlık çalışanları için koşulsuz olarak meslek hastalığı sayılması.’’

Ölümlerde 5 kat artış var

Mevsimsel grip vakalarıyla beraber hasta yoğunluğunun aşırı yükseldiğini söyleyen Dr. Gürsel Özer, ‘’Hekim ve sağlık personelinin kişisel koruyucu ekipmanları ile gerekli destek personelin planlanması ve görevlendirilmesi sağlık sisteminin yükünün sıkıntıya mahal vermeden devam ettirilebilmesini sağlayacaktır. Hekimlerin ve sağlık çalışanlarının özlük haklarının bir an evvel, süratle sorun olmaktan çıkarılarak iyileştirilmesi zorunludur.

Eylül ayında sağlık sisteminin yaşayacağı yük nedeniyle ‘iflas etmemesi' için acil önlemler alınması gerekmektedir. Son 6 haftada vaka sayısı 30.93 kat arttı, vefat sayısı 5.05 kat arttı. Günlük vaka sayısı 32 bin 162. Ölümler 5 kat arttı, hasta sayısı 31 kat arttı. Pandemi bitmedi tüm hızıyla hala devam ediyor. Önlem almak için neyi bekliyoruz?’’ diyerek Sağlık Bakanlığı’na çağrıda bulundu.