Nevşehir’de çevreci, yüksek performanslı katı oksit yakıt pilleri üretildi!
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesinde yaptığı titiz çalışma çok önemli bir sonucu ulaştı. Şu an piyasadaki en iyi lityum bataryalardan bile 3 kata kadar daha yüksek enerji yoğunluğuna ulaşabilen, performansını yüzde 90’a kadar artırılan düzlemsel katı oksit yakıt pillerinde gelişim sağlandı.
Yaklaşık 20 yıl süren yakıt pilleri üzerinde çalışmaları gerçekleştiren; Prof. Dr. Nejat Veziroğlu Temiz Enerji Uygulama ve Araştırma Merkezi ile Lentatek Uzay Havacılık ve Teknoloji A.Ş. iş birliğinde dikkat çeken bir sonuca vardı. En iyi lityum bataryalardan 3 kata kadar daha yüksek enerji yoğunluğu sağlayan ve tamamen sessiz çalışan ayrıca yüzde 50 verimle elektrik enerjisi elde edilebilen hidrojen yakıt pilleri geliştirildi.
‘‘Pilleri ticari boyutlarıyla da üretebiliyoruz’’
Geliştirilen düzlemsel katı oksit yakıt pillerinin performansı, elektrolit-elektrot ara yüzeyleri artırıldı bu sayede yaklaşık yüzde 90’ ulaşılmış oldu. Tam 17 yıldır hidrojen ve yakıt pilleri üzerinde çalıştığını ifade eden Fen Bilimleri Enstitüsü Enerji Bilimi ve Teknolojileri Ana Bilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Çiğdem Timurkutluk, fosil yakıtların ve çevreye verdiği ciddi zararlar sonucu, bilim insanları çere dostu, yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji kaynaklarına yönünü çevirmek zorunda kaldıklarını aktararak, tüm çalışmaların içerisinde hidrojen enerjisinin ön plana çıktığını söylüyor. Yakıt pili sayesinde hidrojen ve oksijenden elektrik enerjisi üretilebildiklerini söyleyen Timurkutluk,"Bu sistemde atık olarak çevreye sadece ısı ve su veriyorsunuz. Ekip olarak, düzlemsel katı oksit yakıt pillerinde yüzey alanı geliştirme çalışmaları üzerine yoğunlaştık. Çalışmalarımız neticesinde düzlemsel katı oksit yakıt pillerinde verimi yüzde 90 civarında artırdık. Verimin yüzde 90 civarında artması demek bütün sistem elemanlarının küçülmesi, maliyetin azalması, verimin artması anlamına geliyor. Geliştirdiğimiz katı oksit yakıt pilleri araştırma boyutlarında kalmamakta. Lentatek şirketinin desteğiyle katı oksit yakıt pilleri ticari boyutlarda üretilebilmektedir. Merkezimiz Türkiye'de katı oksit yakıt pillerini ticari boyutlarda üretebilen tek merkezdir’’ şeklindeki bilgileri paylaştı.
Pilleri uzay araç istasyonlarında kullanabiliyoruz!
Hidrojen yakıt pillerinin birçok alanda da kullanılabileceğini söyleyen Timurkutluk, uzay araç ve istasyonları, askeri uygulamalarda, ev ve endüstriyel güç sistemlerinde de kullanılabileceğinin altını çizdi. Doktora çalışmasındaki mikro tüpler üzerinde araştırmalar yaptığını aktaran Timurkutluk,"Katı oksit yakıt pili çeşidi, ikisinin uygulama alanları farklı. Düzlemsel yakıt pillerini daha çok sabit uygulamalarda kullanabiliyoruz ama mikro tüpleri hacimsel olarak daha az yer kapladığı, sistem elemanları daha küçük ve hızlı devreye girme sürelerine sahip oldukları için hareketli cihazlar ve araçlarda da kullanabiliyoruz. Mikro tüp katı oksit yakıt pilleriyle insansız hava araçlarının havada kalma sürelerini 5 kata kadar arttırmayı hedefliyoruz’’ ifadelerine yer verdi.
Türkiye’deki tek üniversite
Üniversitenin 2023'te YÖK tarafından hidrojen yakıt pilleri üzerine uzmanlaşan üniversite seçildiğini anımsatan Timurkutluk, Türkiye'de hidrojen ve yakıt pilleri konusunda uzmanlaşan ve bu alana yönelik çalışmalar gerçekleştiren tek devlet üniversitesi olduklarını aktardı.