Emeklilikte yaşa takılan milyonlarca kişi yasal düzenlemeyi beklerden, 99 yılı öncesi sigortasız çalışanların EYT’den yararlanabilmesi için çözüm yolları aranmaya başlandı. Hizmet tespit formülü olarak adlandırılan çalışmanın tamamlanması ile sigorta primleri faiziyle ödenebilecek. İşte merak edilen EYT soruların cevapları...
EYT’de tespit formülü
Sabah.com’da yer alan habere göre; Hazırlanan yeni çalışma ile beraber 8 Eylül 1999 öncesinde sigortasız çalışanlar bu dönem için tespit davası açarak emekli olmaya hak kazanabilirler. Bu dönemde yazılı belgesi olmayanlar tanık gösterebilir ve sigorta primlerini faiziyle geri alabilirler. 99 yılı öncesinde sigortasız çalışanların SGK’ya başvurarak ilk işe giriş tarihinin fiilen çalıştığı tarihin olması gerektiğini belirterek sigorta başlangıç tarihinin düzeltilmesi için talepte bulunabilir. Yapılan başvuru sonrasında eğer olumlu cevap alınamazsa hizmet tespit devası açılabilir. Sigorta primleri faiziyle ödenebilir. Hizmet tespit davası için beş yıllık zaman aşımı süresi bulunmasına karşın SGK kayıtlarında "Bordro, sigortalı hesap fişi, bildirge" gibi belgeleri olması halinde hak düşürücü süre işlemi olmuyor.
EYT'de borçlanma hakkı tanınmazsa yatırılan parayı geri alabilir miyim?
Askerlik ve doğum gibi nedenler oluşan eksik primler tamamlanabilir. 1999 öncesi askerlik yapanlar sigorta başlangıç tarihini öne çekebilir ve haklarından yararlanabilirler. EYT kapsamında borçlanma hakkı verilip verilmeyeceği yasal düzenleme Meclis'e geldiğinde netlik kazanacak. EYT düzenlemesi öncesi borçlanma yapanlar yasal düzenleme sonrası borçlanma hakkı olmazsa yatırdığı parayı geri alabilir. Emekli aylığı bağlanmadan önce borçlanma bedellerinin iadesi talep edilebilir.
Hizmet tespit davası kaç ayda sonuçlanır?
İŞ Kanunu’nda yer alan ifadelere göre; “Öngörülen zorunlu arabuluculuk kapsamı dışında bulunuyor. Hizmet tespit davası açmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu bulunmuyor. Bu davada sonuç kesinleşmeden icra edilemeyen kararlardır. Muhakeme usulüne göre yaklaşık iki ayda sonuçlanıyor” bilgisi yer alıyor.
EYT'den yararlanmak için ne yapmalıyım?
En çok merak edilen konuların başında gelen ise EYT’den yararlanmak için ne yapmam gerekiyor? Sorusu. Sabah Gazetesi’nde yer alan yazının devamında; “Bu sürenin sigortaya dahil edilmesi için hizmet tespiti davası açılması gerekiyor. Kanuna göre hizmet tespit devasının işten çıkış yapılan yılın sonundan başlayarak 5 yıl içinde açılması gerekiyor. Ancak, bu sürenin aranmadığı durumlar da söz konusu. Bordro, bildirge, sigortalı hesap fişi gibi belgelerden birinin mahkemeye sunulması durumunda hak düşürücü süre işlemez. İşyerinde düzenlenen ödeme makbuzu, nöbet çizelgesi de kanıt olarak kabul ediyor. Sigortasız çalıştığı işyerinde ara vermeden devam edip sigortası yapılanlar hizmet davası açarak bu dönemi sigortasına ekletebilir. O tarihte çalıştığını yazılı olarak kanıtlayamayanlar tanık gösterebilir”
Hizmet tespit davası hangi durumlarda açılabilir?
“Çalışma sürelerinin işveren tarafından SGK'ya bildirilmemesi ya da eksik bildirilmesi durumunda çalışan hizmet tespit davası açabilir. Hizmetin davacı çalışan tarafından sigortasız olarak görülmüş olması ve bu durumun SGK tarafından daha önce tespit edilmemiş olması gerekiyor. Hizmet tespit davasını kişinin kendisi veya vefat durumunda mirasçıları açabilir. Hizmet tespitine konu işyerinde hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içinde mahkemeye başvurulabilir. Aynı iş yerinde birden fazla giriş çıkış yapanların dava açma süresi de işten ilk ayrıldıkları tarihte başlar. Sigortalının vefatı durumunda mirasçılar sigortalının ölüm tarihinden itibaren dava açabilir” ifadeleri yer alıyor.