Milyonlarca kişinin borcu siliniyor: Borç yapılandırma düzenlemesinde iki taksit detayı

Kesinleşmiş alacakların yeniden yapılandırılması, kesinleşmemiş veya inceleme aşamasındaki alacakların yapılandırılması, ihtilaflı alacakların tasfiyesi, matrah ve vergi artırımı, işletme kayıtlarının düzeltilmesi gibi düzenlemelerden yararlanmak için yapılacak başvurularda sona yaklaşıldı. Bu düzenlemeden faydalanmak için 3 Temmuz Pazartesi mesai saati bitimine kadar süre bulunuyor. 3 Temmuz günü sonuna kadar başvuruda bulunmayanların, 7440 sayılı Kanun hükümlerinden ve bu Kanunda yer alan söz konusu düzenlemelerden yararlanmaları ise artık mümkün olmayacak. İlk taksit ödeme süresi ise 31 Temmuz 2023 olarak açıklandı.

Milyonlarca kişi için zaman daralıyor

Ekonomi Gazetesi’nden Abdullah Tolu’nun haberinde, hem tutar hem de kapsam olarak Cumhuriyet tarihinin en büyük borç yapılandırması için 13 kurumun yaklaşık 1 trilyon 300 milyar TL’lik alacağının yapılandırılması söz konusu. Diğerlerinden farklı olarak ise düzenleyici ve denetleyici kurumlar tarafından verilen idari para cezaları ile adli para cezaları da ilk defa yapılandırma kapsamına alınmıştı. Ancak aslan payı ise Maliye ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) oldu.

SGK’ya 361 milyar liralık borç

Bu kapsamda, vergi dairelerine olan toplam 837,3 milyar TL tutarındaki borçların yapılandırılması öngörülüyor. Bunun 521,2 milyar TL’si alacak aslı, 316,1 milyar TL’si ise ceza, gecikme zammı ve faizi. SGK’nın toplam 361 milyar TL alacağının yapılandırılması söz konusu. Bunun 196 milyar TL’si ana borç, 165 milyar TL’si gecikme zammı, cezası ve faizi.

14 milyon kişinin borcu var

Vergi dairelerine borcu olan mükellef sayısı, 14 milyon 156 bin olarak açıklandı. 2 bin TL’nin altındaki borçları silinecek 7 milyon 692 bin kişi de, bu 14 milyon 256 bin borçlu mükellefin içinde. Bunlar düşüldüğünde, vergi dairelerine borcu olan mükellef sayısı, 6 milyon 464 bin.

3 milyon 227 bin işyeri ve 14 milyon 614 bin sigortalının SGK’ya borcu var. 7440 sayılı Kanunla bunların borçları da yapılandırılacak.

Yapılandırmada faiz oranları ve taksit sayısı

Yapılandırmada esas alınacak Yİ-ÜFE aylık değişim oranı, aylık yüzde 0,75, yıllık yüzde 9. Şu anda yıllık gecikme zammı oranı yüzde 30, yıllık tecil faizi oranı yüzde 24, banka kredi faiz oranları tüketici kredilerinde yüzde 40 – 50. Yapılandırmada esas alınan yıllık yüzde 9 Yİ-ÜFE oranı, diğer oranlara göre oldukça düşük. Borçlulara yapılandırma kapsamındaki borçları için ciddi bir faiz avantajı sağlanıyor. Yani, çok düşük bir faizle vergi borçlarının yapılandırılması mümkün. Ayrıca borçlar yapılandırılarak peşin veya 48 ayda 48 eşit taksitte ödenebilecek. Taksit sayısının daha az tutulması da mümkün bulunuyor.

İlk 2 taksitin zamanında ödenmesi gerekiyor

İlk 2 taksitin yasal süresinde ödenmesi kanunen zorunlu, ödenmediği takdirde 7440 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanılamıyor. Yani, Temmuz ayında, yapılandırmanın hem birinci hem de ikinci taksitlerinin birlikte ödenmesi gerekiyor.

Süre uzatılacak mı?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 7440 sayılı Kanun’da verilen yetkisini kullanarak başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini 1 ay uzatılmasına karar vermişti. Ancak aynı kanunda bir süre uzatımı yapılmasına daha imkan tanınmıyor. Söz konusu süreler yapılacak yeni bir yasal düzenleme ile uzatılabilir ancak, şu an için böyle bir düşünce bulunmuyor.

Kesinleşmemiş alacakların yapılandırması

Sadece kesinleşmiş alacakların yeniden yapılandırılması değil, kesinleşmemiş veya inceleme aşamasındaki alacakların yapılandırılması, ihtilaflı alacakların tasfiyesi, matrah ve vergi artırımı, işletme kayıtlarının düzeltilmesi gibi düzenlemelerden yararlanmak için yapılacak başvurularda da, son gün 3 Temmuz 2023 Pazartesi (bugün dahil). Söz konusu düzenlemelerden yararlanmak isteyenlerin 3 Temmuz Pazartesi günü sonuna kadar başvuruda bulunmaları gerekiyor.

Mali tatil başvuru süresini uzatır mı?

5604 sayılı Kanuna göre, her yıl Temmuz ayının 1’inden 20’sine kadar mali tatil uygulanıyor. Ancak, Haziran ayının son gününün tatile rastlaması halinde mali tatil, Temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden başlıyor. Yani, mali tatil 2023 yılında 4 Temmuz’da başlıyor. 7440 sayılı Kanun kapsamındaki yapılandırma ve diğer düzenlemelere ilişkin başvurularda süre, 3 Temmuz günü sonunda bitiyor. Dolayısıyla, mali tatilin başvuru ve ilk taksit ödeme süresini uzatması söz konusu değil.

Deprem bölgesi kararı

Hayır, ilan edilen mücbir sebep süresinde yeni bir uzatma yapılmadığı takdirde, deprem bölgesinde 7440 sayılı Kanuna ilişkin başvuruların 1 – 31 Ekim 2023, ilk taksit ödemelerinin ise 1 - 30 Kasım 2023 tarihleri arasında yapılması gerekiyor.