Maliye, kayıt dışılıkla mücadele için IBAN denetimlerini hızlandırdı: İşletmeler ve bireyler gözetim altında!

Maliye Bakanlığı'nın IBAN üzerinden gerçekleştirilen tahsilatlara yönelik başlattığı denetimler, NTV'de yer alan habere göre, vatandaşlar tarafından aktif bir şekilde destekleniyor. IBAN yoluyla tahsilat yapan işletme ve kişilerin, bu yeni denetim süreciyle birlikte vatandaşlar tarafından ihbar edilmeye başlandığı belirtildi.

Konu hakkında görüşlerini paylaşan Yeminli Mali Müşavir (YMM) Abdullah TOLU, Maliye'nin IBAN üzerinden yapılan tahsilatlarla ilgili çalışmasının son derece önemli olduğunu vurguladı. Banka hesaplarının zaman zaman Maliye tarafından denetlendiğine dikkat çeken TOLU, bu tür denetimlerin vergi uyumunun artırılması ve kayıt dışılığın önlenmesi için kritik bir öneme sahip olduğunu belirtti.

Abdullah TOLU'nun IBAN üzerinden tahsilatlar ve Maliye'nin yeni denetim süreci hakkındaki sorulara verdiği yanıtlar şöyle:

Hangi sektörlerde IBAN’la tahsilat daha çok kullanılıyor?

IBAN üzerinden tahsilatı en yoğun şekilde gerçekleştiren işletmeler arasında perakende mal ve hizmet satışı yapanlar öne çıkıyor. Ancak bununla sınırlı kalmayarak, mobilya satışı yapanlar, gece eğlence merkezleri (gazino, bar, pavyon gibi), lüks restoranlar, güzellik ve saç ekim merkezleri, spor salonları, değerli taş ve mücevherat satışı yapanlar, astrologlar, falcılar, doktorlar, avukatlar, diyetisyenler, mimarlar gibi çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler de IBAN üzerinden tahsilat yapıyor. Bu işletmelerin genellikle nakit alışverişi yerine IBAN üzerinden ödeme kabul etmelerinin birçok nedeni bulunabilir. Örneğin, işletmeler müşterilere daha kolay ödeme seçenekleri sunmak, işlem güvenliğini artırmak, maliyetleri azaltmak, ödemeleri takip etmek ve kayıt tutmak için IBAN kullanmayı tercih edebilirler.

Ancak Maliye'nin IBAN üzerinden tahsilatı denetlemeye başlamasıyla birlikte, bu işletmelerin vergi uyumunu ve mali kayıtlarını daha dikkatli bir şekilde tutmaları gerekebilir. Aksi takdirde, vergi kaçakçılığı ve kayıt dışılıkla mücadele kapsamında Maliye'nin denetimlerinden etkilenme riskiyle karşı karşıya kalabilirler.

Alıcılar neden IBAN’a yönlendiriliyor?

Bankaların yasal bir yükümlülüğü olarak, finansal işlemlere ilişkin bilgileri Maliye'ye düzenli olarak bildirmeleri gerekmektedir. Bu sayede Maliye, işletmelerin ve bireylerin gerçek gelirleri ve harcamaları hakkında detaylı bilgi sahibi olur. Bankacılık sistemindeki para transferleri, hesap hareketleri ve diğer finansal işlemler Maliye'nin denetimine açık olduğundan, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede etkin bir araç olarak kullanılır. Bu durum, işletmelerin ve bireylerin IBAN üzerinden yaptıkları tahsilatları ve diğer finansal işlemleri gizli tutabilecekleri yanılgısına kapılmalarına neden olabilir. Ancak, bankalar aracılığıyla gerçekleşen tüm finansal hareketlerin Maliye tarafından izlenebilir olduğunu bilmek, kayıt dışılıkla mücadelede önemli bir gerçeği ortaya koyuyor.

Bu nedenle, işletmelerin ve bireylerin finansal işlemlerini daha şeffaf ve kayıtlı bir şekilde gerçekleştirmeleri, Maliye'nin denetiminden kaçınma ve olası cezai yaptırımlardan korunma açısından önemlidir. Aksi takdirde, kayıt dışı işlemler ve vergi kaçakçılığıyla ilgili olarak Maliye'nin yürüttüğü denetimler sonucunda ciddi yaptırımlarla karşılaşma riskiyle karşı karşıya kalabilirler.

Maliye çağırıp hesap soracak

Maliye'nin IBAN üzerinden tahsilat yapan işletme sahiplerini denetlemeye başlamasıyla birlikte, bu işletme sahiplerinin finansal işlemlerini daha şeffaf bir şekilde gerçekleştirmeleri gerektiği vurgulanmış oldu. İşletme sahiplerinin, IBAN üzerinden gerçekleştirdikleri tahsilatlar için fatura veya benzeri belge düzenleyip düzenlemedikleri Maliye tarafından incelenecek. Eğer bu belgeler düzenlenmişse herhangi bir sorun olmayacak; ancak düzenlenmemişse, bu satışlar kayıt dışı olarak kabul edilecek. Ayrıca, işletme sahiplerine ait olmayan, ancak işletmeyle ilişkili kişilere (eş, çocuk, anne, baba gibi yakın akrabalar ile sekreter, işçi gibi işletme çalışanları) ait IBAN hesapları ile yapılan tahsilatlar da Maliye tarafından incelenecek. İşletme sahiplerinin bu tür tahsilatları için de belge talep edilmesi ve incelenmesi söz konusu olacak.

Öte yandan, vergi mükellefi olmayan kişilerin IBAN hesaplarına para yatırılmasının sorumluluğu konusu da önemli bir noktayı gündeme getiriyor. Maliye'nin tespit ettiği vergi mükellefi olmayan kişilerin, mal veya hizmet satışı yaparak IBAN yoluyla bedel tahsil etmeleri durumunda da Maliye tarafından incelenecek. Bu kişilerin de Maliye tarafından çağrılarak izah vermeleri istenecek.

IBAN’la tahsilat yapanlara ne işlem yapılacak?

Maliye'nin IBAN üzerinden tahsilat yapan ve bu tahsilatlar için fatura veya benzeri belge düzenlemeyen veya mükellefiyet açtırmadan işlem yapan işletme sahipleri için uygulayacağı cezalar oldukça sert. Bu kişiler, kayıt dışı bıraktıkları kazançları üzerinden gelir vergisi, kurumlar vergisi, geçici vergi ve kayıt dışı bıraktıkları satışlar üzerinden de KDV tarhiyatlarına maruz kalacaklar. Ayrıca, bu kişilere 1 kat vergi ziyaı cezası kesilecek. Bu ceza, kayıt dışı bırakılan vergi tutarının tamamını karşılayacak şekilde hesaplanacak. Üstelik bu ceza, kayıt dışı bırakılan vergi ve KDV tutarlarına ek olarak uygulanacak. Bunun yanı sıra, Maliye, gecikme faizi talep edecek. Gecikme faizi, ödenmemiş vergi ve KDV tutarları üzerinden hesaplanacak ve bu faiz de cezaya eklenerek tahsil edilecek.

Özel usulsüzlük cezası da unutulmamış. Faturaya yazılması gereken meblağın yüzde 10'u kadar özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu ceza, faturaların doğru ve eksiksiz bir şekilde düzenlenmemesi durumunda uygulanacak.

IBAN kiralaması yapanlara ceza var mı?

Tahsilat yapılan IBAN hesaplarının çoğunun işletme ile doğrudan bir ilgisi olmadığı ve bu hesapların üçüncü kişilere kiralandığı durum, Maliye'nin denetim sürecini daha da karmaşık hale getiriyor. İşletmeler, IBAN hesapları üzerinden gerçekleştirdikleri tahsilatları şeffaf bir şekilde yapmazken, bu hesapların üçüncü kişilere kiralanması durumu da denetimlerin kapsamını genişletiyor. IBAN hesaplarını kiralayan kişilerin, hesaplarına yatan milyonlarca TL'den haberleri olmadığı belirtiliyor. Bu durum, kayıt dışı ekonominin nasıl daha karmaşık bir hale geldiğini gösteriyor. Bu kişilere yönelik de sert cezalar uygulanacak. Tahsil ettikleri kira bedelleri üzerinden cezalı gelir vergisi, geçici vergi ve KDV tarhiyatları yapılacak. Bu, kiracıların kira bedeli üzerinden vergi yükümlülüklerini yerine getirmemeleri durumunda uygulanacak bir ceza. Ayrıca, bu kişilere de bir kat vergi ziyaı cezası kesilecek ve gecikme faizi istenecek. Daha da önemlisi, bu kişilerin MASAK mevzuatına aykırı hareket etmeleri durumunda, savcılıklara sevk edilecekleri belirtiliyor. Bu, yasa dışı işlemler ve kayıt dışı ekonomi ile mücadele kapsamında, daha geniş bir yaptırım mekanizmasının devreye gireceğini gösteriyor.

Maliye'nin bu sert önlemleri, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede ciddi bir adım olarak değerlendirilebilir. Ancak, bu tür cezaların sadece işletme sahiplerini ve kiracıları değil, aynı zamanda üçüncü kişileri de etkileyebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu tür karmaşık ve geniş kapsamlı denetimler, kayıt dışı ekonominin azaltılması ve vergi kaçakçılığının önlenmesi için atılan adımların sadece bir parçasıdır.