Makatta darlık anüs iç yüzeyinin ameliyatlar soncunda ve çeşitli nedenlerle çapının küçülmesi, elastiki özelliğini kaybetmesi ve makat kanalının küçülmesidir. Tıp alanında makat daralmasına “anal stenoz” denir. Normal şartlarda makat kanalının genişliği 3cm., gevşemiş hali 5 ila 9 cm. arasında ve en dar kasılmış hali ise 2,5cm.’dir (Yetişkin bireyler için). Elastikilik özelliğini kaybetmiş, makat kanalında kasta büzüşme sebebiyle kanama, dışkılamada zorlanma, dışkı ve gaz kaçırma, dışkılama güçlüğü gibi sorunlara neden olmaktadır. Bu sorunların artması makatta daralma sorunu bireyleri sosyal ve psikolojik olarakta etkilemektedir. Hastalığın tanısı ve tedavisi, hasta iyi dinlenir ise çok kolay tanı konulabilir ve doğru bir tedavi yöntemi uygulanabilir.
Makatta Daralma Hangi Sebepten Olur?
Makat darlığı genellikle ameliyatlar sonrasında görülmektedir.
Hemoroid Ameliyatları:
Hemoroid ameliyatları sonrasında %90 oranında makat darlığı sorunu gözlenmektedir. Ameliyat sonrasın da %2 ila %4 arasında makat kanalında daralma görülmektedir. İleri seviye hemeroid ameliyatlarında ise bu daralma %5-%9 seviyelerine çıkmaktadır. Longo tekniği ile yapılan ameliyatlarda dikiş makat kanalının girişine atılırsa makat darlığına yol açabilir. Bu daralmalar sonucunda hastalarda sürekli ıkınma hissi ve tıkayıcı biçimde dışkılamaya sebep olur.
İltihaplı Bağırsak Ameliyatları:
Kalın bağırsağın makat dışında kalan tüm yapısının alınmasından dolayı ince bağırsağın makat kanalına bağlanması sonucunda makatta darlığa neden olabilmektedir.
Rektum Kanseri Ameliyatları:
Bağırsak devamlılığının tekrar sağlanabilmesi için kalın bağırsak ve makat kanalına tekrar birleştirme yapılır. Bu ameliyat sonucunda makata kanalında ile %30 arasında daralma görülmektedir.
Makat daralmasına yol açan diğer hastalıklar ise; Makat çatlağı, makat fistülü ameliyatı, makata yaralanmaları, makat tüberkülozu, makat kanseri, kronik dışkı gevşetici ilaç kullanımı, iltihaplı bağırsak hastalığı, ışın tedavileri, çikolata kisti, makatta kasılma rahatsızlığı (anismus), makat siğillerinin yakılması, melanom ve lenfoma tümörleri, makatta görülen cinsel rahatsızlıklar, makat kası onarım ameliyatları makat darlığına sebebiyet vermektedir. Ayrıca bebeklerde doğuştan görülen makat darlığı rahatsızlığı vardır.Ameliyatlar sonrasında makat darlığının oluşmasını önlenmek için en başta ameliyatların deneyimli cerrahlar tarafından yapılması gerekmektedir. Makat kanalında bulunan dişli çizgiye fazla dikiş atılmaması, makatta yaralanma yapılmaması büyük oranda makat darlığının önüne geçmektedir.
Makat Darlığının Başlıca Belirtileri Nelerdir?
- Gaz
- Kabızlık
- Sancılı Dışkılama
- Dışkılamanın tam yapılamaması
- Dışkıda incelme
- Dışkılama sırasında güçlük çekmek
- Karın bölgesinde ağrı ve şişkinlik
- Makatta kanama
Makat darlığı 3 gruba ayrılır;
1-Dışkıda incelme ve makat çapında daralma mevcuttur.
2-Sancılı dışkılama, dışkıda incelme, dışkılama güçlük çekmek ve makat etrafında yaralar mevcuttur.
3-Makatta etrafında yaralar, makatta kanama, dışkıda incelme, çok ağrılı dışkılama mevcuttur.
Makat Darlığı Sorununda Yapılan Tetkikler
- Defekografi
- Balon atılım testi
- Detaylı makat muayenesi
- Kolonoskopi
- Anoskopi
- Anorektal manometri
- Anorektal MRG
- Bilgisayarlı tomografi
Makat Darlığının Ameliyatsız Tedavisi Mümkün mü?
Makat darlığının tedavisinde lif tüketimi, dışkı gevşetici ilaçların yanı sıra, belirli aralıklarla hegar dilatörü veya parmakla genişletme çalışması yapılabilir.
Son Dakika Sağlık Haberleri için sayfayı aşağı kaydırın.