30.06.2019-16:52 (Son Güncelleme:30.06.2019-16:52)

Libya'daki İç Savaşa Dair Bilinmesi Gerekenler

Türkiye Cumhuriyeti, Libya İç Savaşı'nda neden bulunuyor, neden bir tarafı destekliyor ve bu savaşta bulunmanın Türkiye açısından önemi ne?

Libya'da Trablus'a gerçekleştirdikleri saldırıda başkentin güneyindeki Giryan kentini kaybeden Halife Hafter'e bağlı güçlerin sözcüsü geçtiğimiz günlerde Türkiye'yi tehdit eden bir açıklamada bulundu.

TÜRKİYE EN SERT TEPKİYİ VERDİ

Bu açıklamaya, Türkiye Cumhuriyeti Devleti, en üst kademeden cevabını verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar konuya ilişkin sert açıklamalarda bulundu.

Peki Libya iç savaşı Türkiye açısından neden önemli, Türkiye neden bu iç savaşta bir tarafı destekliyor? İşte tüm bu soruların cevabını, twitter'da @Darmody1283 kullanıcı kodlu kişi araştırarak takipçileri ile paylaştı.

TOYOTA SAVAŞININ ETKİSİ

İşte Libya'da yaşananlara dair bilinmesi gerekenler:

1986 yılının Aralık ayında Libya ile Çad arasındaki gerginlik tamamen tırmanmıştı. Nihayetinde de bu ayda "Toyota Savaşı" başladı. Çad üstünde egemenlik iddia eden Kaddafi ordusunu Çad'ın kuzeyine gönderdi. Ordunun başına da Halife Hafter'i geçirdi. Halife Hafter, Kaddafi'nin yapmış olduğu o meşhur darbede Kaddafi'nin yanında bulunan askerlerden birisiydi. Hatta en güvendiği askerlerin arasında yer alıyordu. Nitekim bu güven Çad ile yapılacak savaşta Hafter'e inanılmaz büyük otorite ve güç sağlamıştı.

Libya ordusunun büyük bir kısmını, milyar dolarlık savaş ekipmanlarını Çad'a yığdı fakat Fransa'nın Çad'a vermiş olduğu destek ve Libya ordusunun hareket kabiliyetinin kısıtlı olması Çad'ın kabilelerinin ve aşiretlerinin Libya ordusunu yenmesine yol açtı. Savaşta Hafter esir düştü. Libya ordusu 1,5 milyar dolar zarara uğrarken 7,500 askerini de bu savaşta kaybetmiş oldu. Libya büyük bir şok yaşadı. Kaddafi'nin otoritesi sarsıldı. Bunun sonucunda Kaddafi Hafter'i hain ilan etti. Savaşın bütün yükünü ona yıktı.

CIA YİNE İŞ BAŞINDA

Aynı zamanda yapılabilecek darbeye karşı önlem aldı. Toyota Savaşı Libya'nın büyük hezimetlerinden birisi olarak tarihe geçerken Toyota marka araçlar da gelecek yüzyılda Orta Doğu'da birçok savaşta kullanılacaktı. Bu savaşta dikkat çekmişler hatta savaşın ismini belirlemişlerdi. Devamında Hafter serbest bırakıldı ve Amerika Birleşik Devletleri/Virginia'ya götürüldü. Amerika Birleşik Devletleri'ne götürülme amacının CIA ile iş birliği yapmak olduğu ileri sürüldü. Hafter burada tam yirmi yıl boyunca kaldı

2010 yılında Tunus'ta ortaya çıkan Arap Baharı ile birlikte Libya da sarsıldı. Kısa süre içinde Libya'nın birçok yerinde isyanlar çıktı, Kaddafi karşıtı eylemler başladı. İşte bu sırada Virginia'da bulunan Hafter Libya'ya kaçak şekilde giriş yaptı. Kaddafi karşıtı grupların liderliğini yaptı. Özellikle Libya'nın doğusunun bir anda ele geçirilmesinde çok önemli rol oynadı. Uzun süren çatışmalar, saldırılar sonrası Muhammer Kaddafi kontrolü kaybetti ve isyancılar tarafından yakalandı. İnfaz edildi.

Hafter ekim ayında Kaddafi'yi düşürdükten sonra yargılanmaya başladı. Kaddafi Dönemi'nin suçlularından birisi kabul ediliyordu ve bu yüzden hesap vermesi gerekti. İki yıldan uzun süre yargılandı. 2014 yılında yeniden meydana çıkana kadar kayıplara karıştı.Bu sırada Kaddafi'nin devrilmesiyle birlikte Yunanistan Libya'ya ait 39 bin kilometrekare deniz alanına el koydu. Özellikle Doğu Akdeniz'de Libya'dan açılan boşluğu doldurarak buraları kendi karasuyuymuş gibi kullanmaya başladı.

DOĞAL GFAZ REZERVLERİ

Doğu Akdeniz'de ciddi bir doğal gaz rezervi varken Yunanistan'ın Libya'nın karasularını da işgal etmesiyle birlikte Yunanistan'ın sulardaki gücü belirgin şekilde arttı ve Türkiye-Libya arasındaki kıyıdaşlık konuşmaları yeniden gündeme geldi. Yunanistan Libya'nın kara sularını işgal ederken 2014 yılında Halife Hafter tekrar ortaya çıktı ve "Onur Operasyonu" dediği operasyonu başlattı. Böylece Libya'da ikinci kez iç savaş çıkmış oldu. Öncelikle Bingazi'deki gruplara karşı saldırıya geçti.
2016 yılına kadar süren savaşta Bingazi'yi geri aldı. Bingazi'yi geri aldıktan sonra adından sık sık söz ettirdi. Daha önce CIA ile çalıştığı öne sürülse bile Hafter'e bağlı olup düşen bir helikopter ölen 3 Fransız askeri belirlendi. Fransa iş birliği yaptığı ortaya çıktı.
Bingazi'yi geri aldıktan sonra Libya'nın doğusunda bulunan ve petrol bölgelerinin çoğunlukla olduğu bölgelere de operasyonlar yaparak Trablus Hükümeti'ne saldırmaya devam etti. 2018 yılına kadar Libya'nın %95'inde kontrolü ele geçirdi.
Şimdi geldik Türkiye'yi ilgilendiren kısma. Doğu Akdeniz'e. Türkiye Cumhuriyeti mevcut Trablus Hükümeti'ni tanıyor ve bu hükümet ile iş yaparak "kıyıdaşlığı" öne sürerek Yunanistan'ı Doğu Akdeniz'den atmak istiyor.
Eğer Türkiye ile Libya arasında kıyıdaşlık antlaşması yapılabilirse Yunanistan Doğu Akdeniz'den atılacak fakat Hafter Trablus Hükümeti'ne saldırıyor. Yani Türkiye'nin Yunanistan'a karşı iş yapmak istediği hükümeti devre dışı bırakmaya çalışıyor. İndirmek istiyor. Eğer Hafter amacına ulaşır da Trablus Hükümeti'ni düşürürse Türkiye'nin Libya'da iş yapabileceği kimse kalmayacak ve dolayısıyla Yunanistan, Libya'nın kara sularını işgal ettiğiyle kalacak. Doğu Akdeniz'de güç elde edecek. Hafter saldırılarına devam ediyor.
BAKAN AKAR'IN GÖSTERDİĞİ HARİTA
Buna karşılık olarak Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar Libya'ya gitti. Libya'nın yeniden güçlenmesinde Türkiye'nin çok ciddi yardımda bulunacağını söyledi her şeyden önemlisi Libya'daki görüşmede yukarıda Türkiye'nin istediği kıta sahanlığı haritaları ortaya çıkarıldı. Yani Hulusi Akar gösterdiği haritalar bugün Yunanistan'ın kendine ait saydığı kara sularının aslında Türkiye'ye ait olduğunu ve Türkiye'nin bu kara sularını almaya kararlı olduğunu belli ediyordu. 2018 yılının Kasım ayında Hulusi Akar bu haritaları gösterdikten sonra 2019'un başında Hafter'in Trablus Hükümeti'ne saldırıları başladı. Türkiye bu saldırılara karşı Libya'ya gereken yardımı yapıyor. Hatta bazı Yunan gazeteleri Türk ordusunun bazı subaylarının Libya sahasında aktif olarak savaştığını yazıp böyle bir iddiada bulunmuştu.
TÜRKİYE KARŞITI KOALİSYON
Hafter'i destekleyen ülkeler bölücü terör örgütü PKK'nın Suriye kolu YPG'yi destekleyen ülkeler ile benzer: Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler. Yani Türkiye karşıtı ülkeler. Türk ordusunun Libya'daki savaşta bulunması bir tercih değil, zorunluluktur. Doğu Akdeniz'in düğümü için Libya önemli konumlardan birisidir. Yunanistan'ı dışarıda bırakabilecek durumdadır. Bu yüzden Türkiye Libya'da aktif olarak savaşıyor. Türkiye'nin Libya'da aktif olarak savaştığı Hafter, Amerika Birleşik Devletleri'ne gidecek ve Trump-Pompeo ikilisi ile Beyaz Saray'da görüşme yapacak. Türkiye'ye karşı kurulan ittifak içinde yine Amerika Birleşik Devletleri var.
Son Dakika Gündem Haberleri için aşağı kaydırın.
Haber365
bilgi@haber365.com.tr