Koronavirüs ardından ''risk artıyor'' uyarısı geldi! Diyabet belirtileri görülmeye başladı

Son zamanlarda öncesi diyabet tanısı bulunmayan hastalarda da diyabet belirtileri görülmeye başlandığını ifade eden Aydın, ''Kovid döneminde yüzde 40 oranında diyabet riski artış durumundan bahsediliyor'' şeklinde söyledi. İç Hastalıkları ve Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, son zamanlarda enfeksiyon öncesinde diyabet teşhisi bulunmayan hastalarda da diyabet belirtileri görülmeye başladığının uyarısında bulundu. Tip-2 diyabet hastalarının Kovid-19'u daha ağır bir şekilde geçirebildiğini söyleyen Prof. Dr. Hasan Aydın, ''Hastaneye yatma olasılıkları ve yoğun bakıma olan ihtiyacın diyabeti olmayanlara göre daha fazla olmaktadır. Sebebi diyabetin bağışıklık sistemini baskılayan bir hastalık olması durumudur. Kovid-19 tek başına ağır bir hastalıktır ve birde buna bağışıklık sistemini baskılayan diyabet eklendiğinde kişinin hastalığı daha da ağır geçiyor'' diye söyledi. Son zamanlarda karşılaştıkları bir diğer nokta ise Kovid-19 enfeksiyonunun sistemik bir tutulum yapması yüzünden diyabete meyil yaratması olduğunu dile getiren Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri İç Hastalıkları ve Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, konuya yönelik açıklamalar yaptı.

Kovıd-19 ardından diyabet riski artıyor

ABD'li bilim insanları tarafından yapılan, Kovid-19 geçirmiş olan 181 bin hastayla hastalığı geçirmeyen gruba karşı karşılaştırıldıkları çalışmada sonuçların elde edildiği bilgisini veren Prof. Dr. Hasan Aydın, 2021 yılında sonuçları yayınlanmış olan çalışmaya göre Kovid-19 geçirenler geçirmeyenlere göre diyabet görülme olasılığının yüzde 40 artış gösterdiğini söyledi. Diyabet riskinin artışına üç etkenin yol açma olasılığını söyleyen Prof. Dr. Aydın, konuya yönelik şu bilgileri paylaştı: ''Öncelikle Kovid virüsü pankreasta doğrudan hasar meydana getirerek insülin yapma kapasitesini azaltır ve ardından diyabete yatkınlık oluşturabilir. İkinci bir etken olarak pandemi sürecinde, hareketsizlik, aşırı kalorili gıda tüketimi insülin direncini arttırarak diyabet gelişmesine yol açabilir. Üçüncüsü de orta veya ağır şiddette Kovid-19 geçirenlerde kullanılan kortizon ilacı diyabet hastalığına yatkınlık oluşturabiliyor'' dedi. Kovid enfeksiyonuna yakalanmadan önce gizli şeker hastalığı için ilaç kullanan, diyabet yapan kişilerin Kovid-19 geçirdikleri esnada ve sonrasında bu ilaçlarını düzenli bir şekilde kullanmadıklarını ve düzenli yapmadıklarını belirten Prof. Dr. Aydın, bu faktörün diyabet risk artışını meydana getirebileceğini söyledi.

Kovid geçirdikten sonra daha dikkatli olmak gerekiyor

Kovid-19 geçirmiş kişilerin hastalık sonrasında her zamankinden çok daha dikkatli olması gerektiği konusunda uyarıda bulunan Prof. Dr. Aydın, çok önemli tavsiyeler verdi. Aydın, ''Post Kovid döneminde yüzde 40 oranında diyabet riski artışından bahsedilmektedir. Bu yüzden Kovid-19 geçirmiş kişiler hastalığın ardından şeker takiplerini daha çok önem göstererek yapmalı. Karbonhidrat ve şeker ağırlıklı beslenmeden son derece uzak durmaları gerekmektedir. Ayrıca hareketsiz kalınmaması, yaşa ve iklim şartlarına da uygun aktiviteler sürdürmesi de çok önemli. Egzersizin hem diyabet gelişim riskini azalttığı yönünde hem de diyabetli kişilerde kan şekeri kontrolüne yönelik olumlu etkileri olduğu iyi biliniyor'' şeklinde açıkladı.

Kovıd-19 ardından geçici diyabet gelişiyor

Kovıd-19 sebebiyle gelişmekte olan tip-2 diyabetin çoğunlukla geçici olduğunu söyleyen Prof. Dr. Hasan Aydın, Kovid sonrası gelişen diyabetin en çok 6 ay kadar sürdüğünü, 6 ayın sonunda ise kişinin kan şekerinin normal seviyeye doğru düşerek kendiliğinden geçebileceğini de vurguladı. Prof. Dr. Aydın konuşmasına şöyle devam etti: ''Bu durum yeni bir tanımlamaya yol açacak. Muhtemelen ''Post Kovid Diyabet'' gibi bir tanı ortaya çıkacak. Bu hastalar görüldüğü kadarıyla farklı özellikler taşıyor. Alışılagelmiş diyabet tiplerinden daha farklı bir tipi oluşturuyor. Bir taraftan otoimmün bir hastalık seyri gibi görülüyor. Pankreasa karşı oto antikorlar geliştiğini tespit ediyoruz. Öte yandan tip-1 diyabet gibi bir seyir ortaya çıkıyor. Hastaların insülin ihtiyaçları ortaya çıkıyor, oral yoldan alınan ilaçlarla tedavi edilemiyor. Ancak bir taraftan da geçici bir hastalık, hastalar 6 ay sonra kendiliğinden düzeliyor.''

Pankreasa verdiği hasar bilinmiyor

Kovid-19 sonrası geçirilen tip-2 diyabetin neredeyse geçici olsa da ilerleyen zamanlarda vücutta bırakacağı hasarın kesin olarak henüz bilinmediğine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri İç Hastalıkları ve Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, Kovid-19 hastalarının pankreaslarından patoloji alınmadığından hasarın ne kadar ileri seviyede olduğunu maalesef bilinmediğini de vurguladı. Kovid-19 yüzünden yaşamını yitiren kişilere otopsi yapılabilirse Covid-19'in pankreasa ne kadar etki ettiğini bilinebileceğini belirten Prof. Dr. Aydın, ne yazık ki ne Türkiye'de ne de dünyada böyle bir çalışmanın bu zamana dek yürütülmediğini de ekledi ve konuşmasını bitirdi.