Tüketiciler Konfederasyonu Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren, bu değişikliğin kira piyasası üzerindeki etkilerini değerlendirdi.
"Eski Sisteme Geri Dönülecek"
Bora Tren, uygulamanın sona ermesiyle birlikte eski sisteme geri dönüleceğini belirtti. "Eski sistem dediğimiz, yıllık enflasyon oranında 12 ayın ortalaması TÜFE oranında devam edecek," diyen Tren, mal sahiplerinin bu durumdan memnun olmadığını, ancak kiracıların bu değişiklikten oldukça memnun olduğunu ifade etti. Tren, mal sahiplerinin ise kendilerine özgü tedbirler almaya başladığını, 1 yıllık peşin kira ve çıkış taahhütnamesi istemeye başladıklarını belirtti. Bu durumun kiracıları zorladığını ve kira tespit davalarının artacağını öngördüğünü söyledi.
Uygulamanın Geçmişi ve Güncel Durum
Konut kiralarına 11 Haziran 2022'de getirilen yüzde 25 kira artış zam sınırı, 1 Temmuz 2024'e kadar uzatılmıştı. İki yıllık süre boyunca birçok ev sahibi ve kiracı arasında anlaşmazlıklar yaşandı ve hukuki yollara başvuruldu. Uygulamanın sona ermesine günler kala, konuyla ilgili yeni bir karar alınmadı. Kiracılar, ev sahipleri ve emlakçılar arasında belirsizlik devam ederken, taraflar daha kapsamlı ve uygulanabilir bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu dile getiriyor.
Mal Sahipleri ve Kiracıların Şikayetleri
Tren, çok fazla mal sahibinin şikayetçi olduğunu, kiracıların ise mevcut durumdan memnun olduğunu belirtti. "Mal sahipleri, kendi gayrimenkullerini kiraya vermemek istiyorlar, kendince önlem almak istiyorlar," diyen Tren, bununla ilgili çok fazla şikayet aldıklarını vurguladı.
Kira Tespit Davalarında Artış Bekleniyor
TÜKONFED olarak kapsamlı çalışmalar yürüttüklerini belirten Tren, "En fazla da önümüzdeki dönemde kira tespit davalarının ikiye, üçe katlanacağını biz öngörüyoruz. Bölgesel olarak bu konuda çalışmalar yapılabilir," dedi. Her bölgenin farklı dinamikleri olduğunu belirten Tren, bölgesel düzenlemeler yapılabileceğini ifade etti.
Yüzde 25 Uygulamasının Etkileri
Avukat Alican Şatır ise yüzde 25 uygulamasının her iki tarafı da zor duruma düşürdüğünü belirtti. "Yüzde 25 uygulaması getirildiğinde aslında insanların kulağına biraz da kar suyu kaçırılmış oldu," diyen Şatır, kiracıların ve ev sahiplerinin mahkemelik olduğunu, bu durumun yargılamanın yükünü arttırdığını ifade etti. Şatır, uygulamanın uzatılmamasını beklediğini ve enflasyonun düşürülmesi yönünde tedbirlerin alınacağına inandığını söyledi.
Emlakçıların Görüşleri
Emlakçı Halil Kasapoğlu, yüzde 25 sınırının kalkmasının doğru olduğunu belirtti ancak kiracıların ne yapacağını sorguladı. "Kiracılar yüzde 25’de ısrarcı kaldılar, ev sahipleri haklı olarak yüzde 25 bana yetmiyor diyerek mahkemelik olanlar da oldu," dedi. Kasapoğlu, semtlerin ve mahallelerin değerlerine göre kira artış oranlarının belirlenmesi gerektiğini söyledi.
Emlakçı Cemal Arslan ise yüzde 25 sisteminin çok düşük kaldığını belirtti. "Benim sistemime göre yüzde 35 ile yüzde 40 arasında olmasını söylerim," diyen Arslan, kira dengeleme politikasının olmadığını ve bu yüzden uygulamanın verimsiz olduğunu ifade etti.
Kiracıların Görüşleri
Kiracı Metin Sarı, yüzde 25 uygulamasının devam etmesini istediğini belirtti. "Öbür türlü kiracı ile ev sahipleri arasında bayağı bir sürtüşme olur," diyen Sarı, mal sahiplerinin istedikleri zam oranlarını uygulaması durumunda haksızlık olacağını ifade etti. Sarı, enflasyonun hem mal sahiplerini hem de kiracıları zorladığını ve bu konuda ortanın bulunması gerektiğini belirtti.
Sonuç
1 Temmuz 2024 itibariyle sona erecek yüzde 25'lik tavan artış oranı uygulamasının kira piyasasında büyük etkileri olması bekleniyor. Taraflar arasında süregelen anlaşmazlıkların ve dava sayılarının artacağı öngörülüyor. Hem kiracılar hem de ev sahipleri, belirsizliklerin giderilmesi ve daha uygulanabilir düzenlemelerin getirilmesi gerektiğini vurguluyor.