Kimler basın kartı alabilecek? Sosyal medya ve internet haberciliğine sarı basın kartı verilecek mi? Mecliste yeni yasanın 14 maddesi daha kabul edildi

Sosyal medya ile birlikte internet haberciliği ile ilgili düzenlemeleri içerisine alan basın kanun hakkında değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifi TBMM Adalet Komisyonu görüşmelerine alındı. Komisyon, görüşmelerde teklifin içindeki 14 maddeyi kabul etti.

TBMM Adalet Komisyonu'ndan 14 maddeye göre internet haber siteleri bundan sonra süreli yayın kapsamına alınacak. Ayrıca, yeni düzenlemelerle birlikte 'İnternet haber sitesi', 'İletişim Başkanı', 'İletişim Başkanlığı', 'Basın Kartı Komisyonu' ve 'Medya Mensupları' görevlilerinin tanımları da değiştirilecek.

İnternet üzerinden haber yayını yapan sitelerde faaliyet gösteren iş yeri adresleri, ticari unvanlar, e-posta adresleri, iletişim bilgileri gibi kendilerine ait internet ortamlarında ana sayfa üzerinden doğrudan ulaşılabilecek bir şekilde ve "iletişim" başlığı adı altında yer alacak. Haber sitelerinde yayınlanan bir içeriğin ilk defa sunulduğu tarih ve daha sonra yapılan güncelleme tarih bilgileri her erişim sağlandığında değişme göstermeyecek bir biçimde içerik üzerinde belirtilecek.

Basın duyuruları ile birlikte yargı organların verdikleri yayın yasağı kararları ile ilgili hızlı ve etkin olarak tebliğlerin sağlanabilmesi amacı ile süreli yayınların çıkartılması anlamında kayıt altına alınarak verilen beyannameler bunda sonra Cumhuriyet Başsavcılığı'na değil artık Basın İlan Kurumuna teslim edilecek. Beyannamede elektronik tebligat adresi mutlaka gösterilecek.

Basın ilan kurumuna yayımın durdurulma talebi hakkı verilecek

Yayımların durdurulmasına ilişkin müeyyideler internet haber sitelerinde uygulanmayacak. İnternet haber sitelerinde konulan hükme uymaması durumunda yetki verilen Basın İlan Kurumu, 2 hafta içerisinde eksikliklerin giderilebilmesi gerçeğe aykırı olan tüm bilgilerin düzeltilme işlerini internet haber sitesinden talep edebilecek. talebin yerine getirilmemesi halinde ise Basın İlan Kurumu, söz konusu internet haber sitesi vasfının kazanılmadı tespitinin yapılabilmesi için asliye ceza mahkemesine başvuru yapacak. başvuru sonrasında mahkeme en geç 2 hafta içerisinde kararını verecek.

Başvuru mahkeme tarafından kabul edildiği kararı sonrası internet haber sitelerine sağlanan resmi ilanlar ve reklamlarla çalışanlarının basın kart hakları ortadan kalkmış olacak. İnternet haber siteleri için sağlanmış olan hakların ortadan kalkması ile birlikte kanun ya da ilgili mevzuatlar gereği öngörülmüş olan yaptırımların uygulanma durumuna engel olmayacak.

Teslim ve muhafazalara yükümlülük geliyor

İnternet haber siteleri içeriğinde yayımlanmış olan içerikler, gerekli görülmesi halinde talepte bulunan Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere, hem doğruluğunu hem de bütünlüğü sağlamış olarak 2 yıl süre ile muhafazası sağlanacak.

Yargı mercilerinin yayınlarda soruşturma-kovuşturma konusunun var olduğunun internet haber sitesine yazılı bir şekilde bildirimin yapılması durumunda ise söz konusu işlemlerin sonuçlanma durumunun gerçekleştirildiği bildirimine kadar soruşturma-kovuşturma konusunun yer aldığı yayın kaydının da saklanması artık zorunlu olarak tutulacak.

İnternet haber siteleri içeriklerinde zarar görmüş olan kişinin düzeltme ile cevap içeren yazısını sitenin sorumlu müdürü, herhangi bir düzeltmeye ve eklemeye gitmeden yazının alındığı tarih itibariyle en geç bir gün içerisinde kişinin ilgili yayının bulunduğu sayfa ve sütunlarda, URL bağlantısının sağlanması kaydıyla aynı punto büyüklüğü ve aynı olarak yayımlanması zorunlu hale getirilecek. Yayın hakkında verilmiş olan erişim engellemesi yq da içeriğin yeniden kendiliğinden çıkarılması halinde ise düzeltme ve cevap metninin sitede ilk 24 saati ana sayfada olmak kaydıyla 1 hafta süreli yayımlanmış olacak.

Basılan eserler ya da internet haber siteleri vasıtasıyla işlenmiş olan, bu kanunda öngörülmüş diğer suçlar ile birlikte ilgili ceza davasının muhakeme şartıyla, günlük süre içeren yayınlar ve internet haber sitelerine 4 ay, diğer basılmış eserlere 6 ay içerisinde açılması zorunlu tutulacak.

Sosyal medya ve internet haberciliğine sarı basın kartı verilecek mi?

Basın kartı başvuruları ile birlikte nitelik ile türleri de belli oldu. Bu kapsamda basın kartı başvuruları bundan sonra İletişim Başkanlığına iletilecek. Basın kartı, resmi nitelik taşıyan bir kimlik belgesi şeklinde kabul edilecek.

Basın kartı türleri ise şöyle belirlendi;

- Göreve bağlı basın kartı: Medya kuruluşuna bağlı bir şekilde çalışan T.C. vatandaşı medya çalışanlarına ve aynı zamanda enformasyon görevlileri için verilecek olan basın kartı.

Süreli basın kartı: Görev yaptığı yer Türkiye sınırları içinde olan yabancı medya çalışanlarına verilen basın kartı,

Geçici basın kartı: Görev yaptığı yer Türkiye sınırları içinde olan ve geçici olarak haber yapma amaçlı Türkiye'ye gelen yabancı medya çalışanlarına verilen basın kartı,

Serbest basın kartı: Geçici olarak çalışmayan ya da yurt dışında serbest olarak gazetecilik yapan medya çalışanlarına verilen basın kartı,

Sürekli basın kartı: En az 18 yıl basın alanında meslek hizmeti olan medya çalışanları ile enformasyon görevinde olan medya mensuplarına ömür boyu geçerli olacak şekilde verilen basın katı.

Kimler basın kartı alabilecek?

Basın kartları yurt içinde hizmet veren medya kuruluşlarının T.C. vatandaşı medya çalışanlarına, süreli yayın yapan sitelerin sahiplerine, tüzel kişi temsilcilerine ve radyo ile televizyon yönetim kurulu başkanlarına, medya kuruluşu adına görev alanı Türkiye sınırları içinde olan yabancı medya mensuplarına, görev yeri Türkiye sınırları içini kapsamamakla birlikte geçici olarak Türkiye'ye gelerek haber amaçlı çalışan yabancı medya mensuplarına, Türkiye dışında serbest gazeteci olarak görev yapan T.C. vatandaşı medya çalışanına, kamu yararına faaliyet gösterdiği tespitinin yapıldığı dernek ve vakıf yöneticilerine verilecek.

Basın kartı talep edecek olan kişilerin Türk Ceza Kanunu'nu içinde yer alan 53. maddedeki süreler geçmiş olsa da; kasti olarak işlenmiş olan biri suçtan dolayı 5 yıl ya da daha fazla süreli hapis cezasına, şantaj, hırsızlık ve sahteciliğin yanı sıra dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanmaya karışmama, yalan beyan vererek tanıklık ve yemin, iftira atma, suçlama uydurma, müstehcenlik durumu, hileli iflasa neden, zimmete para geçirme, rüşvet verme ve ihakeye fesat karıştırma, suç kaynaklı malvarlığı değeri aklama, cinsel dokunulmazlık suçları, kamu barışına karşılık olarak işlenmiş olan suçlar, anayasal düzene karşılık olarak işlenen suçlar, anayasal düzeni değiştirme ve devlet sırları ile ilgili suçlar, casusluk, terör suçlarınadn hüküm giymemiş olması gerekiyor.

'Sürekli basın kartı' ve 'Serbest basın kartı' talebinde bulunanlar TRT aracılığı ile göreve bağlı olarak basın kartı almak isteyenlerde ise ilgili kanun hükümleri gereği uygun bir sözleşme imzalaması, mücbir nedenlerden dolayı da iş akdinin sona erdiği tarih itibariyle 1 aydan fazla olmamak kaydıyla ara vermemiş bir şekilde çalışması şartı aranacağı bildirildi.

Yabancı mensupların basın kartları, medya kuruluşunda görevlendirildikleri belgelendirildikten sonra Uluslararası İşgücü Kanunu kapsamında çalışma izinleri ile birlikte bağlı oldukları kuruşun bulunduğu ülkenin Türkiye'de olan büyükelçiliğine konsolosluklardan alınan takdim mektubu ile birlikte karşılıklılık esası gözetilmek suretiyle Başkanlıkça verilecek.

Basın kartı komisyonu kurulacak

Bu çerçevede bir basın kartı komisyonu kurulacak ve komisyon toplam 9 üyeden oluşacak. Komisyonda, Başkanlığı 2 üye temsil edecek. İşçi sendikası çerçevesinde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı olan ve üyesi en fazla olan sendikaca belirlenen bir üye ile iletişim fakültesinde dekan olarak görev yapanlar ya da basın kartı sahibi ola gazetecilerin arasından Başkanlık tarafından belirlenen bir üye de komisyonda yer alacak.

Komisyon üyelerinin görev süreleri 2 yıl olarak belirlenecek ve süresi dolan üye isterse yeniden seçilebilecek. Basın kartı başvurusu yapan kişinin niteliklerini, mesleki alandaki çalışmalarını değerlendirecek olan komisyon, eserleri ve ödülleri de ele aldıktan sonra başvuru sahibinin basın kartı taşıyıp taşımayacağı yönünde bir karar verecek.

Basın kartına sahip olan kişi basın ahlakına yönelik esaslara aykırı davrandığı tespit edildiği takdirde ihlalin mahiyeti göz önünde bulundurulacak ve komisyon kişiyi uyarmakla birlikte suçun büyüklüğüne göre basın kartının iptal edilmesine de karar verebilecek.