Yeni yılın ilk kitlesel eylemlerine sahne olan Orta Asya ülkesi Kazakistan'da pek çok bölgede tansiyon düşmesine rağmen gerginlik halen sürüyor. Yaşananlara dair değerlendirmelerini açıklayan Kazakistan'ın Türkiye Büyükelçisi Abzar Saparbekuly, sivil talepler düzeyinde başlayan olayların dış ve iç dinamikler eli sayesinde sabote edilmiş olduğunu ve terör eylemine dönüştürüldüğünü ifade etti.
YABANCI GÜÇLERİN EĞİTTİĞİ PROVOKATÖRLER DEVREYE GİRDİ
'Olayların seyri, farklı ülkelerde eğitilen provokatörler tarafından değiştirildi.' sözlerini kullanan Saparbekuly 'Gösterilerin üç bileşeni vardı. İlk halka, son derece iyi niyetli olarak ekonomik şartlar ve son zamları protesto edenlerdi. Sonra yabancı güçlerin eğittiği ve yönlendirdiği provokatörler devreye girdi.' dedi. Açıklamalarının devamında 'Bu harici unsurlarla eş zamanlı olarak içeride bekleyen odaklar harekete geçti ve 4 Ocak gece yarısı verilen talimat ile her şey bambaşka bir şekle büründü.' ifadelerini kullandı.
ÜLKENİN İKİNCİ ŞEHİRLERİNDEN ALMATI'YA SIÇRAYINCA GÖSTERİLER BAŞKA BİR BOYUTA SIÇRADI
Sokak olaylarının çıkış noktası olan Batı Kazakistan bölgesi Mangistau eyaletine bağlı Janaözen kentiydi. Ardından dalga dalga Atrav, Aktobe, Almatı, Kızılorda, Çinkent gibi diğer şehirlere yayıldı. Tüm dünyanın büyük bir dikkatle izlediği olaylara dair açıklamalarda bulunan Büyükelçi Abzar Saparbekuly hadiselerin arka planı, başlangıcı ve seyrine dair şu bilgileri paylaştı: 'Gösteriler ülkenin en büyük şehirlerinden 2 milyon nüfuslu Almatı'ya sıçradıktan iki gün sonra yeni bir boyut kazandı. 4 Ocak gününe kadar barışçıl eylem niteliği taşıyan eylemler aynı günün gecesi içlerine sızan kişiler tarafından ısrarla yargı, hükûmet kurumları, belediye binaları ve basın yayın organları ile istihbarat ve emniyet birimlerine yönlendirilmeye başlandı. Plan, önceden hazırlanan bir ajandaya göre ilerliyordu.'
AMBULANS VE İTFAİYE ARAÇLARI BİLE YAKILDI
'Kalabalıklar dışarıda slogan atarken, kuşatılan binalara sızan özel ekipler, bilgi, belge yanında silah depolarına girip silahları gasp ettiler ve bunları ateşli gruplara dağıttılar.' sözleri kullanıldıktan sonra dikkat çeken; 'Göstericiler arasında yaralananları almaya gelen ambulanslar ve yangına müdahale eden itfaiye araçlarını bile yaktılar. Şiddet düzeyi daha fazla artsın diye her şeyi yaptılar. Bunlar arasında başka ülkelerde kurulan kamplarda özel eğitim alan provokatörler vardı. Bu arada aynı ekip üyeleri insanları banka, kuyumcu, market ve mağazaları yağlamaları için kışkırttı.' sözlerini kullandı.
TEHLİKEYİ GÖREN HALK EVİNE DÖNDÜ
'Şu an itibarıyla ülke genelinde sakin bir durum var. Halk tehlikeyi gördü ve büyük oranda evine döndü.' ifadelerini kullanan büyükelçi sözlerine şu şekilde devam etti; 'Sadece Almatı'da bazı kamu kuruluşları işgal altında. Yağma ve kundaklamalar sebebiyle özellikle Almatı'da çok ciddi hasar meydana geldi.'
Can kaybı ve yaralılar hakkında da açıklamalarda da bulunan büyükelçi 'Şu ana dek 500'den fazla yaralı, aralarında güvenlik güçlerinin de bulunduğu can kayıpları var. Yargı, istihbarat ve emniyet birimlerinin de yer aldığı geniş kapsamlı bir araştırma komisyonu kuruldu ve göreve başladı. Ülkeyi derinden etkileyen bu olaylar tüm yönleri ile araştırılacak. Konuya dair A'dan Z'ye her detay araştırılıp iç ve dış bağlantılar kamuoyu ile paylaşılacak. Bununla birlikte sivil ve meşru talepleri karşılama adına devam eden reform sürecine paralel olarak yeni paketler açıklanacak." dedi.
TÜM ORDUYU ALMATI'YA YIĞMA ŞANSIMIZ YOK
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, çatışmaya evrilen gösterilere müdahale amacı ile aralarında Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Belarus ve Ermenistan'ın da bulunduğu Kolektif Güvenlik Teşkilatı'nı ülkeye davet etmişti. Büyükelçi Saperbakuly, bu konu hakkında acele edilmiş olduğu yönündeki eleştirilere ise şu ifadelerle cevap verdi: 'Bizim 120 bin kişilik ordumuz ve 30 bin civarında polis gücümüz var. Kazakistan 14 bin 500 kilometrelik sınır koridoruna sahip. Doğal olarak tüm orduyu Almatı'ya yığma şansımız yok. Ayrıca Almatı benzeri olayların başka şehirlere de yayılıp yayılmayacağını kimse bilemez.'
Konu hakkında herhangi bir tereddüt bulunmaması gerektiğini belirten sözlerinde ise şu ifadeleri kullandı; 'Cumhurbaşkanı'mız Kolektif Güvenlik Teşkilatına destek çağrısını varolan ve terörle mücadele konusunda yapılan bir anlaşmaya binaen yaptı. Bu güç, belirlenen süre zarfında Kazakistan güvenlik birimlerimize destek verip bizim tarafımızdan belirlenen sürenin sonunda ülkelerine dönecek. Bu konuda kimsenin tereddüdü olmamalı.'