Yerli çiplerle Sağlık alanında büyük bir devrime imza atılabilir. TÜBİTAK desteğiyle, ODTÜ Mikro Elektromekanik Sistemler (MEMS) Merkezi liderliğinde 19 üniversite ve araştırma merkezi ile 7 özel sektör kuruluşunun yer aldığı MAESTRO Mikro Medikal Teknolojiler Platformu, hastalıkların tanı, takip ve tedavisinde devrim niteliğinde 9 farklı proje geliştirmek üzere çalışmalara başladı.
Sağlık alanında yerli çiplerle devrim
Akşam’da yer alan habere göre; ODTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve ODTÜ MEMS Merkezi araştırmacısı Doç. Dr. Ender Yıldırım, platformda hastalıkların tanısı, tedavisi ve takibi için kullanılabilecek çeşitli mikro medikal uygulamalar için çipler geliştirdiklerini belirtti. Yıldırım, "Kronik ve kompleks hastalıkların tanı ve takibini hızlandıran çipler geliştiriyoruz. Kanser gibi hastalıkların tedavisine yönelik sistemler üzerinde de çalışıyoruz. Bunun için insan vücudu dışında, çip içerisinde büyütülen 3 boyutlu hücre kültürleri üzerinde ilaçların test edilebildiği platformlar geliştiriyoruz," dedi.
Yıldırım, şu ana kadar 9 teknik proje yürütüldüğünü ve bu projelerden bazı ürünlerin ticarileşme aşamasına geldiğini belirterek, "Üç ara ürünümüz ticarileşmeye hazır durumda. 4 yıllık destek sürecinin sonunda, 9 teknik projenin çıktıları mümkün olduğunca ticarileşmeye hazır hale getirilecek," diye ekledi.
Beyne mikro çipler yerleştirilecek
ODTÜ MEMS Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi ve ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haluk Külah, "Amacımız, ülke için katma değeri yüksek yerli ve milli mikro medikal çiplerin geliştirilmesi," dedi. Külah, Bıçakcılar ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahisi ile birlikte kafa travmalarında beyin içinde ve beyin yüzeyinde ilerleyen dalgaları takip edebilen, travmanın sonuçlarını izleyebilen ve gerektiğinde ilaçla müdahale edebilen bir mikro çip geliştirdiklerini belirtti. "Bu çip, tamamlandığında ve ürüne dönüştüğünde ilgili alanda çığır açabilir," dedi.
Göz için akıllı kontak lensler geliştirildi
Haluk Külah, Boğaziçi Üniversitesi'nden araştırmacıların kurduğu bir filiz şirket olan GlakoLens yürütücülüğünde, ODTÜ MEMS Merkezi altyapısı kullanılarak göz içi basıncını ölçen akıllı kontakt lensler geliştirildiğini belirtti. Külah, "Piyasaya çıkması daha yakın görünüyor. Bu ürün tamamen yerli olacak," dedi.
Hastalıklar için erken teşhis yapabilecek
TÜBİTAK MAM ile birlikte yapılan çalışmalarda, kandan kardiyovasküler hastalıklarla ilgili erken bilgi verebilecek biyosensörler ve damar tıkanıklıklarında kullanılan akıllı stentler geliştirilmesi hedefleniyor. Yürütülen bir diğer proje kapsamında, 3 boyutlu hücre kültürlerinin büyütülebildiği çipler geliştiriliyor. Yeditepe Üniversitesi'nde bu çipler kullanılarak, kanser tedavisine yönelik yenilikçi ilaçlar geliştiriliyor.
Sabancı Üniversitesi tarafından yürütülen projede, kan örneğinden kanser tespiti yapabilen bir sistem geliştirilmekte. ODTÜ'nün iki projesinde ise akciğer kanserinin erken tespitine yönelik bir biyosensör ve çocukluk dönemi kanserlerinin tedavisi sonucunda ortaya çıkabilen kısırlık probleminin etkilerini ortadan kaldırabilecek bir çip üstü organ platformu geliştiriliyor.
Bu projeler, Türkiye'nin sağlık teknolojilerinde önemli adımlar atmasını ve dünya çapında rekabet gücünü artırmasını hedefliyor.