Kadir Suresinin anlamı, faziletleri, tefsiri, okunuşu ve önemi

On bir ayın sultanı olan Ramazan ayının bir diğer önemi ise Kadir Gecesi'nin bu ay içerisinde olmasıdır. Kadir Gecesi "bin aydan daha hayırlı" olarak bilinmektedir. Kadir Gecesi birçok alime göre Ramazan ayının 27. gecesidir. Normalde Ramazan ayının son on gğnü içerisinde aranması gerektiği söylenen bu gece, Müslüman alemi için büyük önem taşır. Bunun nedeni ise İslam dinine indirilen Kur'an-ı Kerim'in bu gecede vahiy edilmeye başlamasıdır. Bu geceye denk gelen Kadir Gecesi'nde ibadetlerini yapacak Müslümanlar özellikle de Kadir suresinin anlamını, önemini, faziletini, tefsirini ve okunuşunu araştırıyor. Biz de haberimizde konuya ilişkin detaylara yer verdik...

Kadir suresinin Türkçe okunuşu

"İnna enzelnahü fiy leyletilkadr. Ve ma edrake ma leyletülkadr. Leyletülkadri hayrün min elfi şehr. Tenezzelülmelaiketü verruhu fiyha biizni rabbihim min külli emr. Selamün hiye hatta matle'ılfecr."

Kadir suresinin Arapça okunuşu

Diyanet'in yayınladığı Kadir suresi tefsiri

- Kadr kelimesi sözlükte "güç, hüküm, değer, şeref" gibi anlamlara gelir. Özellikle Kur'an'ın bu gecede indirilmesinin geceyi şereflendirdiğini ve kadrini yücelttiğini ifade etmek üzere ona bu isim verilmiştir. Bu sûre inmeden önce gecenin böyle bir ismi yoktu. Duhân sûresinde, "Biz onu mübarek bir gecede indirdik" (44/3) buyurularak bu gecenin bereketli, hayırlı, uğurlu, önemli ve kutsal bir gece olduğu açıkça ifade edilmiştir. Sûrenin ilk âyetinde Kur'an'ın bu gecede, Bakara sûresinde de (2/185) ramazan ayında indirildiği belirtilmiştir. Buna göre Kadir gecesinin ramazan ayı içerisinde olduğu açıktır; ramazanın hangi gecesine denk geldiği konusunda farklı görüşler vardır. Bununla birlikte, Buhârî ve Müslim'in kaydettiği, Hz. Âişe'ye isnad edilen, Alak sûresinde naklettimiz bir hadiste Hz. Peygamber'e ilk vahyin Ramazan'ın 27. gecesinde geldiği bildirilmiş; bu sebeple Kadir gecesinin Ramazan'ın 27. gecesi olduğu yönünde genel bir kanaat oluşmuştur. Bazı rivayetlere göre Kur'an bu ayın son on günü içinde inmeye başlamıştır (Kurtubî, XVI, 124). Kadir gecesinin kesin olarak bildirilmemesi, insanların o gecede kazanacakları sevaplara güvenip diğer zamanlarda kulluk görevlerini ihmal etmelerini önlemek gibi bazı sebep ve hikmetlerle açıklanmıştır.

Müfessirler, "Biz onu Kadir gecesinde indirdik" diye çevirdiğimiz 1. âyetteki "o" zamiriyle Kur'an'ın kastedildiği konusunda ittifak etmişlerdir (bk. Taberî, XXX, 166; Râzî, XXXII, 27; Şevkânî, V, 554). Kur'an'ın, zamirle anlaşılacak derecede apaçık bilinen, tanınan, şanı yüce bir kitap olduğunu göstermek için adının açıkça anılmadığı belirtilir. "Biz onu indirdik" ifadesinden, "tamamını indirdik" veya "indirmeye başladık" mânaları anlaşılabilir. Âlimlerin çoğu, âyette "peyderpey indirdik" anlamındaki nezzelnâ yerine "indirdik" anlamındaki enzelnâ fiilinin kullanılmasını gerekçe göstererek burada Kur'an'ın tamamının ulûhiyyet makamından dünya semasına indirilmesinin söz konusu edildiğini ileri sürmüşlerdir. Bazı âlimler ise bu âyetle doğrudan Hz. Peygamber'e gelen Alak sûresinin ilk âyetlerinin kastedildiği kanaatindedirler. Her iki yoruma göre de söz konusu zaman diliminin Kur'an-ı Kerîm'in indirilişine sahne olduğu ve bu olayla büyük bir değer kazandığı için bu sûrede ona "leyletü'l-Kadr" denilmiştir (M. Sait Özervarlı, "Kadr Sûresi", DİA, XXIV, 140-141).

"Bilir misin nedir Kadir gecesi?" meâlindeki 2. âyete cevap veren sonraki âyetlerde onun tarihinin açıklanması yerine bu gecenin önemi, insanlar için hayır ve bereketi üzerinde durulmuştur. Duhân sûresinde de Kur'an'ın "mübarek bir gecede" indirildiği belirtilerek hüküm ve hikmet içeren bütün işlerin bu gecede ayrıldığı, belirlendiği ifade edilir (Duhân 44/3-4).

Müfessirlerin bir kısmı, Kadir gecesinin bin aydan hayırlı olduğunu bildiren 3. âyeti hakiki mânasında anlayarak bu gecede yapılan ibadet ve hayırların, içinde Kadir gecesinin bulunmadığı bin ayda yapılanlardan daha çok sevap getireceğini belirtirler. Başka bir yoruma göre buradaki bin sayısı çokluktan kinayedir. Nitekim birçok dilde olduğu gibi Arapça'da da bin sayısı büyük çoklukları anlatmak için kullanılmaktadır. Şu halde bu âyette Kadir gecesinde yapılan ibadet ve iyiliklerin diğer bütün zamanlarda yapılanlardan daha çok sevap getireceği ifade edilmiş olmaktadır (Şevkânî, V, 555; İbn Âşûr, XXX, 459).

Kadir suresinin anlamı

Şüphesiz, biz onu (Kur'an'ı) Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin ne olduğunu sen ne bileceksin! Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve Ruh (Cebrail) o gecede, Rablerinin izniyle her türlü iş için iner de iner. O gece, tan yerinin ağarmasına kadar bir esenliktir.

Kadir suresinin önemi nedir?

Kadir suresi, adını Kadir Gecesi'nden almaktadır. Dolayısı ile surenin konusu Kadir gecesidir. Konuyla alakalı bir hadis-i şerifte şunlar söylenmektedir:

"Kadir Gecesi'ni Ramazan'ın son on günü içinde arayınız!"

Bu doğrultuda Kadir Gecesi ayetlerde "bin aydan daha hayırlı gece" olarak belirtilmektedir. Bu durumda bu gecenin önemini anlatmaktadır.

Kadir suresi, Kur'an-ı Kerim'in 97. suresidir. Bu sure totalde 5 ayetten oluşmaktadır. Bu sure Mekke devrinde, Abese ve Şmes suresinden önce indirilmiştir. Kur'an'ın 30. cüzünde yer alan sure toplamda 30 kelimeden oluşmaktadır. Kur'an-ı Kerim'de sayfa numarası ise 598'dir.

Konuyla alakalı bir rivayette şunlar söylenmektedir:

"Hz. Muhammed'e (s.a.v) ümmetinin ömrü gösterilmiş ancak Resulullah bu ömrü önceki ümmetlerinkine kıyasla kısa bulmuş. Ümmetinin amelde kısa ömür ile diğerlerininkine yetişemeyeceğini düşünmüş. Bunun üzerine Cenab-ı Hakk Kadir Gecesi'ni vermiştir." (Muvatta)

Kadir suresinin fazileti

Kadir suresindeki faziletler oldukça fazladır. Dolayısıyla sureyi okuyan kişinin günahları bağışlanır, dilekleri kabul olur, şifaya erişir. Bir rivayete göre ise Cuma günleri Kadir suresini birçok kez okuyanlar Hz. Muhammed'i rüyasında görür.