Orta Doğu'da barışı artıracağının ve bölgede büyük bir potansiyelin önünü açacağının iddia edildiği anlaşmada, gelecek haftalarda İsrailli ve BAE'li yetkililerin bir araya gelerek yatırım, turizm, kültür, doğrudan uçuşlar, güvenlik, telekomünikasyon, teknoloji, enerji, sağlık, kültür, çevre, karşılıklı elçiliklerin açılması konularında ikili anlaşmalar yapacağı bildirildi.
Açıklamada, Trump'ın talebi ve BAE'nin desteğiyle İsrail'in bazı bölgelerdeki yeni ilhak planlarını askıya alacağı da belirtilerek, ''ABD, İsrail ve BAE, diğer milletlerle de diplomatik ilerleme kaydedileceğinden emin. Bu konuda birlikte çalışılacak.'' açıklamasına yer verildi.
ABD Başkanı Donald Trump dün, İsrail ile BAE'nin ''ilişkilerini tamamen normalleştirmek'' amacıyla anlaşmaya vardıklarını açıkladı
Trump, resmi Twitter konuya yönelik ''Bugün büyük atılım. İyi muhteşem dostumuz İsrail ve BAE arasında tarihi barış anlaşması.'' açıklamasını yaptı.
Peki dünya ülkelerinden bu anlaşmaya yönelik yapılan değerlendirmeler nasıl oldu? Hepsini sizler için derledik...
TÜRKİYE'DEN BAE'NİN İSRAİL İLE ANLAŞMASINA SERT ÇIKIŞ
Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Birleşik Arap Emirlikleri'nin İsrail ile yaptığı normalleşme anlaşmasına sessiz kalmadı.
Bakanlıktan bu doğrultuda bir yazılı açıklama yapıldı.
Açıklamada, 2002'de Suudi Arabistan öncülüğünde Arap Ligi tarafından geliştirilen ve İslam İşbirliği Teşkilatınca da desteklenen Arap Barış Planı'nın BAE tarafından tek yanlı bir tasarrufla ortadan kaldırılmaya çalışılmasının son derece endişe verici olduğu belirtildi.
Söz konusu üçlü bildiriyi Filistin davasına destek olarak takdim etmenin hiçbir inandırıcılığının bulunmadığı kaydedilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
''Zaten ölü doğan ve hiçbir geçerliliği olmayan ABD planı üzerinden gizli hesaplar yapmaya çalışan BAE, bu şekilde Filistin'in iradesini de yok saymaktadır. BAE liderliğinin, Filistin halkının ve yönetiminin rızası hilafına Filistin adına İsrail ile müzakereler yürütme ve Filistin açısından hayati önem taşıyan konularda taviz verme yetkisi hiçbir şekilde yoktur. Kendi dar çıkarları uğruna Filistin davasına ihanet ederken, bunu adeta Filistin için yapılan bir özveri gibi takdim etmeye çalışan BAE'nin bu riyakar davranışını tarih de bölge halklarının vicdanı da unutmayacak ve asla affetmeyecektir.''
TEL AVİV'DE BELEDİYE BİNALARINA BAE VE İSRAİL BAYRAKLARI AYDINLATMASI
İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında gerçekleşen normalleşme anlaşmasının ardından Tel Aviv'deki belediye binası her iki ülkenin bayraklarıyla aydınlatıldı. Söz konusu kutlamada Tel Aviv'deki Rabin Meydanı'nda bulunan belediye binasına ışıkla BAE ve İsrail bayrakları aydınlatıldı.
Tel Aviv Belediye Başkanı Ron Huldai de sosyal medya üzerinden belediyenin aydınlatılmış görüntüsünü paylaşarak, ''Başbakan'ı (Benyamin Netanyahu) BAE ile varılan barış anlaşması dolayısıyla tebrik ederim.'' dedi.
BAHREYN'DEN BAE'YE TEBRİK AÇIKLAMASI
Bahreyn, İsrail ile yaptığı normalleşme anlaşması dolayısıyla Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) tebrik etti.
Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada şu ifadeleri kullandı, ''Bahreyn, Filistin topraklarının ilhakını durduran bir anlaşma yapması ve Orta Doğu'da barış fırsatlarını sağlamlaştıran adımlar atması dolayısıyla BAE'yi tebrik ediyor.''
İsrail-BAE normalleşme anlaşmasının "tarihi bir adım" olarak değerlendirildiği açıklamada, bu adımın bölgede barış ve istikrarın güçlenmesine katkı sunacağı iddia edildi.
Açıklamada ayrıca, ABD'nin bu anlaşma için sarf ettiği çabalardan övgüyle söz edildi.
BAE Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Gargaş da ülkesinin ABD’nin ara buluculuğunda İsrail ile normalleşme adımını "iki devletli çözüm şansını korumak" için attığını savunmuştu.
Filistin Yönetimi ise BAE'nin İsrail ile anlaşmasını, Kudüs, Mescid-i Aksa ve Filistin davasına ihanet olarak değerlendirerek, tepki göstermişti.
Hamas, Fetih, İslami Cihad hareketleri ile Filistin Halk Kurtuluş Cephesi de anlaşmaya tepkilerini ortaya koymuştu.
TRUMP'TAN TEBRİK TELEFONU: 'TARİHİ BİR BAŞARI'
İsrail Başbakanlığından aktarılan bilgilendirmeye göre, Trump’ın Netanyahu ile telefon görüşmesinde, Netanyahu’yu BAE ile varılan anlaşmadan dolayı kutladığı bildiildi
Söz konusu açıklamada, Trump’ın anlaşmayı tarihi bir başarı olarak değerlendirdiği kaydedildi.
Öte yandan Netanyahu sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, BAE Veliaht Prensi Muhammed Bin Zayed Al Nahyan ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini duyurdu.
Netanyahu, açıklamasında ayrıntılara yer vermedi.
FİLİSTİN YÖNETİMİ: BAE'NİN İSRAİL İLE ANLAŞMASI İHANETTİR
Filistin Yönetimi, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) İsrail anlaşmasını, Kudüs, Mescid-i Aksa ve Filistin davasına ihanet olarak değerlendirerek, tepkisisni yazılı olarak şu ifadelerle gösterdi
''BAE'nin İsrail ile anlaşması Kudüs, Mescid-i Aksa ve Filistin davasına ihanettir. Bu adım Arap Barış Girişimi, Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) toplantılarının ve uluslararası meşruiyetin kararlarını yerle bir etmektir. Ayrıca Filistin halkının haklarını, başta Mescid-i Aksa olmak üzere mukaddesatını görmezden gelmek ve 1967 sınırları üzerinde bağımsız bir Filistin devleti taleplerini görmezden gelmek demektir.''
ARAP DEĞİŞİM HAREKETİ: BAE'NİN TEL AVİV İLE ANLAŞMASI KABUL EDİLEMEZ
İsrail Meclisi'nde Filistinlileri temsil eden Ortak Arap Listesi Bloku bileşenlerinden Arap Değişim Hareketi Partisi'nden aktarılan yazılı açıklamada, İsrail, Filistin topraklarındaki işgale ve Gazze ablukasına devam ederken, BAE'nin Tel Aviv yönetimiyle normalleşme anlaşması imzalamasının kabul edilemez olduğu açıklandı.
Açıklamada, söz konusu anlaşmanın, işgal ettiği topraklardan çekilmesi durumunda İsrail'le normalleşmeye gidilmesini öngören Arap Barış Girişimi'ne aykırı olduğu ifade edildi.
Arap Birliği üyesi ülkeler, 2002 yılında Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta kabul ettiği Arap Barış Girişimi bildirisiyle, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletini kabul etmedikçe İsrail'le normalleşmeyi reddetmişti.
FİLİSTİN KURTULUŞ ÖRGÜTÜ SESSİZ KALMADI
Filistin Televizyonundan BAE'ye sert tepki gösteren Saib Ureykat, şu açıklamayı gerçekleştirdi: ''Ebu Gayt'ın, İsrail-BAE anlaşmasını kınayan bir açıklama yapması gerekiyor. Bunu yapmadığı takdirde istifa etmelidir.''
BAE, ABD ve İsrail tarafından yapılan ortak açıklamanın Siyonist harekete katılma açıklaması olduğunu belirten Ureykat, ''Filistin ve Kudüs, bölge dışı siyasi odakların tapınaklarına sunulacak bir kurban olmayacak. Filistin ve Kudüs tüm Arap ve İslam başkentlerinden daha önemlidir.'' dedi.