İmmün Yetmezliği Nedir, Tedavisi Nasıl Yapılır? İmmun Yetmezliği Nedenleri Nelerdir?
Coronavirüs ile mücadele kapsamında Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptığı açıklamada bir hastanın immün yetmezliği olduğunu belirtti. Bunun üzerine vatandaşlar immün yetmezliğinin ne olduğunu araştırmaya başladı. Peki, immün yetmezliği nedir? İmmün yetmezliği nasıl tedavi edilir? İşte detaylar…
Her geçen gün etkisi artan Coronavirüsüne karşı vücudun bağışıklığının güçlü olması oldukça önemlidir. İmmün yetmezliği yani bağışıklık yetmezliği hastalığı ile merak edilenleri sizin için derledik. Detaylar haberimizin içeriğinde…
İMMÜN YETMEZLİĞİ NEDİR?
İmmün sistem, hastalıklara karşı koruma kalkanı oluşturan, mikropları ve tümör hücrelerini tanıyıp yok edilmesini sağlayan, vücudu yabancı ve zararlı maddelerden korumaya yardımcı olan bir sistemdir.
Primer immün yetmezliği (PİY) ise, bağışıklık sistemi anormalliklerinin neden olduğu kalıtsal geçişli hastalıklardır. Bugüne kadar 350’den fazla hastalık tanımlanmıştır. Nadir hastalıklar grubunda yer almasına rağmen ülkemizde akraba evliliğinden gerçekleşen çok fazla doğum olduğu için hastalık daha fazla oranda görüldüğü tahmin edilmektedir.
Primer immün yetmezliği çocuk ve erişkin dönemimde görülebilir. Fakat hastalıkların yeterince bilinmemesi nedeniyle yakınmaların başlangıcı ve tanı arasındaki süre çok uzun olabilmektedir. Maalesef tanıda gecikme kalıcı organ hasarlarına neden olarak yaşam kalitesini olumsuz etkiler ve sosyoekonomik yönden problemler oluşmasına sebep olur.
Primer immün yetmezliği yakınmalarının bilinmesi erken tanı ve tedavisinin sağlanması bakımından önemlidir. Erişkinde hastalık belirti ve bulguları çok farklı şekillerde karşımıza çıkabilmektedir. Primer immün yetmezliğinin en önemli bulgusu tekrarlayan enfeksiyonlardır. Aynı zamanda organ büyümesi (karaciğer, dalak, lenf bezi), kan hücrelerinin sayısında azalma ve romatizmal ya da allerjik şikâyetler de bu hastalıklarda görülebilmektedir. Bu nedenle hastalar çoğu kez bağışıklık uzmanı ‘‘immünolog” yerine farklı daldaki doktorlara başvurmaktadır. Bu hastalıkta doktor ve hastanın farkındalığı oldukça önem taşımaktadır.
PRİMER İMMÜN YETMEZLİĞİNİN BELİRTİLERİ
Bu belirtiler primer immün yetmezliğinin belirtileri olabilir;
- Tekrarlayan, tedavisi zor, hayatı tehdit eden ve olağan dışı mikroplarla oluşan enfeksiyonlar,
- Tekrarlayan zatürre, sinüzit ve kulak enfeksiyonları,
- Vücutta iyileşmeyen yaralar,
- Ciltte ya da iç organlarda apse oluşumu,
- Lenf bezi veya dalak büyümesi,
- Tekrar eden ateş,
- Dişlerin erken kaybı, tekrarlayan diş eti iltihabı,
- Deri ve genital bölgede yerleşik çok sayıda yaygın siğil varlığı,
- Ailede primer immün yetmezlik hastalığı öyküsü.
Primer immün yetmezlik tanısı, bu hastalık belirtisi gösteren hastalarda fizik muayene ve laboratuar testleri ile tanı konmaktadır. İlk aşamada genel tarama testleri yapılır. İkinci aşamada ise, daha ileri teknoloji gerektiren ve “bağışıklık yetmezlikleri” alanında uzmanlaşmış personelin değerlendirdiği başta akım sitometri olmak üzere bir dizi immünolojik testler yapılır.
İMMÜN YETMEZLİĞİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Primer immün yetmezliği tedavisi immün yetmezliğin tipine göre değişiklik göstermektedir. İmmünoglobülin replasmanı (yerine koyma) ise tedavinin en önemli kısmını oluşturur. İntravenöz immünoglobülin 3-4 haftada bir damar yolundan uygulanan antikor (IgG) tedavisidir. Bu tedavi ile hastaların enfeksiyon sıklığı azaltılarak hastalık komplikasyonlarını önlenebilmesi sağlanır. Bu tedavi hastanın toleransına göre 2-4 saat arasında sürmekte ve doktor gözetiminde yapılmaktadır.
Subkutan immunoglobulin tedavisi ise, hastanın evde kendi kendine uygulayabileceği alternatif bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi yöntemi ile haftalık enjeksiyonlar yapılır, daha stabil bir IgG düzeyi sağlanır, sistemik yan etkileri daha nadirdir.
İmmün yetmezlikli hastaların tedavisinde en önemli husus düzenli olarak doktoru ziyaret etmektir.