Tiroid bezlerinin büyümesi sonrası meydana gelen bir hastalık guatr, oldukça yaygın bir hastalıktı. Bizde merak edenler için; guatr nedir? İç guatr belirtileri nelerdir? Guatr neden olur? Gibi sorun cevaplarını sizler için haberimizde bir araya getirdik. İşte detaylar…
SIK GÖRÜLEN GUATR NEDİR?
Guatr tiriod bezlerinde görülen bir hastalıktır. Beyin fonksiyonları ve metabolizma için oldukça önemli olan tiroid, boynumuzun ön kısmında bulunur.
İÇ VE DIŞ GUATR NEDİR?
Aslına iç ve dış guatr diye bir ayrım yoktur. Bu durum tiroid bezlerinde meydana gelen guatr hastalığını kişiye anlatmak için uzmanların kullandığı bir terimdir. Tıbbi olarak bir açıklaması yoktur.
Tiroid bezlerindeki büyüme olarak adlandırılan bu hastalık dışarıdan bakıldığında belli olmaz. Ancak istisnai bazı durumlar vardır ve o durumlarda tiroid bezlerindeki büyüme yani guatr dıştan görülebilir.
GUATRIN NEDENLERİ
Guatrın en yaygın ve bilindik nedenlerinin başında iyot eksikliği gelmektedir. Tiroid hormonu içi oldukça önemli olan iyot, yeteri kadar salgılanmadığında tiroid bezlerinde şişmeye neden olur ve guatr hastalığı gözlenir. İyot eksikliği gibi diyetle iyot alımının fazlalığı da guatra neden olabilir.
Bir diğer guatr hastalığının nedeni ise hashimoto tiroitidir. Bu durum ise tiroid bezlerinin tahriş olması sonucunda hormon üretememesi ve sonrasında meydana gelen sürekli uyarıyla beraber büyümesi ve şişkinliğe neden olmasıdır. Graves hastalığında bağışıklık sistemi tiroit uyarıcı immünglobulin salgılanmasını sağlar. Buna bağlı guatr ve hipertroit gelişir.
Guatrın belirgin iki tipi bulunur. Bunlar nodüllü ve nodülsüz guatr olarak adlandırılır. Nodülsüz denilen durumda tiroid bezi büyük ve yumuşak duruma gelmiştir. Nodüllü guatr ise yetersiz hormon üretme durumudur. Gelişen bu durum sonucu tiroid bezi içinde nodüller oluşur. Kadınlarda daha sık görülen bu durumun kansere dönüşme riski yüksektir.
Guatr nedenlerinin arasında hamilelikte yer almaktadır. Hamilelik döneminde değişen hormonlar HCG hormonu tiroit bezinde büyümeye yol açar. Tiroit kanseri ilk belirtisini guatr olarak verebilir.
EN SIK GÖRÜLEN GUATIR BELİRTİLERİ
Bazı kişilerde hiç belirti göstermeyen guatr hasatlığı, bazı hastalarda ise farklı belirtilerle kendini göstermektedir. En yaygın görülen guatr belirtileri aşağıdaki gibidir;
-Boyunda şişkinlik
-Yutma güçlüğü
-Nefes darlığı
-Uyku hali
-Aşırı kilo kaybı
-Uyuşukluk
-Ciltte kuruluk
-Kabızlık
-Halsizlik
-Saç dökülmesi
-Çarpıntı
-Titreme
GUATR TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Tiroit bozukluğu ve Guatr'ı olanlar da tedavi; hormon miktarlarına ve hastada nodül olup olmamasına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Basit olarak açıklamak gerekirse hormon yetersizliği olan durumlarda bu hormon ilaç şeklinde verilir. Nodül oluşması durumunda nodüle yönelik gerekli testler ,gerekirse biyopsi ve ameliyat uygulanır. Hormon fazlalığı olan hastalara ise hormon yapımını engelleyen ilaçlar verilir. Hormon seviyeleri normale geldikten sonra hastada nodül olup olmamasına bağlı olarak ilaç tedavisi, ameliyat veya radyoaktif iyot (Atom tedavisi) uygulanabilir. Hormon dengesizliği olmayan fakat tiroid bezinde büyümenin olduğu veya nodüllerin olduğu durumlarda ise ameliyat gerekebilir.
TİROİD BOZUKLUĞU OLDUĞU ŞÜPHELENİLEN HASTADA NELER YAPILIR?
Guatr olduğu şüphelenilen hastada öncelikle hormon düzeyleri kontrol edilmeli, gereği halinde tiroid bezinin yapısını görmek ve nodül olup olmadığını tesbit etmek amacıyla tiroid ultrasonu yapılması gerekebilir. Bu iki testin sonucunda bazı haller de hastaya tiroid sintigrafisi ve iğne biyopsisi gibi diğer testlerin uygulanması gerekebilir.