Basur beraberinde anüste kanama, anüs çevresinde şişlikler, tuvalete çıkarken zorlanma veya acı nedeniyle çıkamama ve anüs bölgesinde kaşıntı en sık görülen belirtiler arasında yer alıyor. Basurun en çok görülen nedenleri ise gebelik, obezite, uzun süreler boyunca oturma, kronik sindirim sistemi sorunları, lif yönünden yetersiz beslenme, kabızlık ve az sıvı tüketimidir.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Tedavi seçenekleri arasında ise, yine basurun durumuna göre ilaç, merhem kullanımı veya ameliyat bulunmaktadır. Basur ağrılarının şiddetlenmesi ve basurun ilerlemesi beslenmemizle yakından ilgilidir ve buna bağlı olarak çok ilerlememiş basurun yarattığı problemler, doğru yiyecekler ve bol sıvı tüketimi ile önemli oranda azaltılabilir.
HEMOROİD SORUNUNU ANINDA BİTİREN BESİNLER
Aşağıda, uzmanların basur sorunu olanlara tavsiye ettiği bazı gıdalar yer almaktadır. Bu gıdaları beslenmenize ekleyerek sindirimi kolaylaştırabilir, kabızlığı önleyebilir ve basur belirtilerini kontrol altında alabilirsiniz.
YOĞURT VE KEFİR
Yoğurt ve kefir, bağırsaklarda bulunan ve gıdaların sindirimi sırasında kullanılan iyi bakterilere (probiyotikler) destek olduğu için basuru olanlara önerilen yiyecekler arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Bağırsaklardaki iyi bakteriler arttığında midede tam olarak sindirilmeden bağırsaklara gelen gıdaların parçalanması kolaylaşır ve kabızlık ihtimali de azalır.
MEYVE VE SEBZELER
Kabızken tuvalete çıktığınızda (veya çıkmaya çalıştığınızda) zorlanmaya bağlı olarak damarlar normalden fazla baskıya maruz kalır, bu sebeple basur ağrıları şiddetlenebilir ve kanama görülebilir. Taze meyve ve sebzeler bağışıklık sistemini güçlendirirken, lifli (posalı) yapıları ile sindirim sistemine destek olarak kabızlığı önler.
LİFLİ GIDALAR
Gıdalardaki lif, bağırsakları hareketlendirir, dışkıyı yumuşatır ve zorlamaya gerek kalmadan vücuttan atılmasına yardımcı olur. Lif açısından zengin meyve ve sebzeler arasında ilk sıralarda elma, armut, avokado, enginar, bezelye, brokoli, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve fasulye yer almaktadır.
TAHILLAR
Kepekli tahıllar, zengin besin değerleri dışında lif ve protein içerikleri ile sindirimi kolaylaştırarak basurun sebep olduğu sorunların azaltılmasına yardımcı olarak kullanılabilir. Sağlıklı bir sindirim sistemi ve düzenli olarak tuvalete çıkmak için uzmanların önerdiği günlük tüketilmesi gereken lif miktarı yaklaşık 20-35 gramdır. Lif bakımından zengin yulaf ezmesi, kahverengi pirinç, kepek ekmeği, tam buğday ekmeği veya atıştırmalık olarak lif yağsız patlamış mısır tüketebilirsiniz.
SIVILAR
Basur belirtilerinden ve oluşumundan korunmak için bol miktarda sıvı tüketmelisiniz. Su dışında sindirimi kolaylaştıran bitkisel çaylar, lif içeren sebze ve meyve sularını bolca içebilirsiniz.
BASURU OLANLARIN TÜKETMEMESİ GEREKEN GIDALAR
Bazı gıdalar basur belirtilerini şiddetlendirip ağrılara ve kanamalara sebep olabilir. Kahve, çay ve diğer kafein içeren içecekler (kola, yeşil çay gibi) basuru tetikleyen içecekler arasında ilk sıralarda gösterilmektedir. Kafein, vücudun susuz kalmasına nedenidir. Ayrıca müshil etkisi yaratarak sindirim sisteminin uyarılmasına ve tuvalete çıkma düzeninin bozulmasına yol açabilir.
KAHVE
Belki başlarda tuvalete çıkmayı kolaylaştırdığı gibi bir izlenim yaratabilir fakat fazla tüketildiğinde bağırsaklardaki sıvıyı azalttığı için kabızlığa neden olur. Alkol tüketimi de hemoroid ile bağlantılı sorunları, vücuttaki suyu azaltıp iltihaplanmanın artmasına sebep olduğu için şiddetlendirmektedir.
TEDAVİSİ İÇİN
Sonuç olarak basurun tedavisi dengeli ve dikkatli bir beslenme programı ile yakından ilgilidir. Tükettiğiniz gıdalara göre basur ağrılarını günlük hayatınızı etkilemeyecek, tuvalete çıkmayı zorlaştırmayacak seviyeye indirebilir ve basura bağlı kanamaların olmasını önleyebilirsiniz. Diğer yandan beslenmenize özen göstermezseniz her tuvalete çıktığınızda ağrılı bir süreç sizi bekliyor olacaktır.
NE ZAMAN DOKTORA GİDİLMESİ GEREKİR?
- Aşağıdaki durumlarda profesyonel tedavi yöntemleri için doktora gitmeniz gerekebilir.
- Evde uygulanan tedaviye rağmen 1 haftadan uzun süren ağrılar oluyorsa
- Ağrı ve şişlik giderek şiddetleniyorsa
- Evde tedavi yöntemleri ile (topikal merhemler) şişen damarlar 4-7 gün arasında normale dönmüyorsa
- Rektal kanamalarda görülen kan rengi değiştiyse
- Dışkı renginde değişiklik varsa
- Yaygın olarak görülen basur belirtileri bazı ciddi hastalıkların (kolon kanseri ve rektal kanser gibi) belirtileri ile benzerlik gösterir.
- Tuvalete çıkmayla ilgili olmayan rektal kanama yaşıyorsanız
- Midenizde şişlikle birlikte ishalseniz fakat yine de tuvalete çıkmakta zorluk çekiyorsanız
- Anüs bölgesinde hassas olmayan şişlik veya şişlikler varsa
BASUR BELİRTİLERİNİ HAFİFLETMENİN DİĞER ÖNERİLER
BANYO
Ağrı, kaşıntı ve basurun sebep olduğu rahatsızlığın arttığı anlarda ılık suyla alınan duş rektal damaları rahatlatarak basur belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir.
MERHEMLER
İlerlemiş basur için doktorunuzdan reçeteli merhem önerisi alabilirsiniz. Hafif ve orta dereceli basur içinse bir eczacıya danışabilirsiniz. Bu merhemler basura bağlı kaşıntının azalmasına neden olur.
HAREKET
Oturarak çalışıyorsanız her yarım saatte bir ayağa kalkarak bir kaç adım atın ve kan dolaşımını arttıracak hareketler yapın. Otururken ağrı yaşıyorsanız basur hastaları için özel olarak üretilen ve damalar üzerindeki basıncı azaltan yuvarlak oturaklardan kullanabilirsiniz. Oturağı çalıştığınız ortamda kullanmak istemiyorsanız en azında evde kullanabilirsiniz.
SOĞUK KOMPRES
Bir torbaya buz doldurun ve 15 dakikadan fazla olmamak üzere bölgeye soğuk kompres yapın. Soğuk kompres şişliğin inmesine ve ağrıların hafiflemesine yardımcı olacaktır.
BASUR AMELİYATI NASIL YAPILIR?
İlerlemiş ve günlük hayatı etkileyen basur için ameliyat seçeneğini düşünebilirsiniz. Basur ameliyatı diğer cerrahi operasyonlara kıyasla basit bir operasyondur. Dahili basurda problemli damarlara olan kan akışı durdurularak bu damarların kendi kendine ortadan kalkması sağlanır.
BASUR İLERLEDİYSE NE YAPILIR?
Dış basurda ise kanama görülen damarlara kimyasal bir solüsyon enjekte edilerek şişlik alınır ve damar boyutunda önemli oranda küçülme sağlanır. İlerlemiş dış basurda bir diğer seçenek ise damarların tamamen alındığı cerrahi (hemoroidektomi) operasyon yaptırmaktır.