Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin öne çıkan açıklamaları ise şu şekilde: Türkiye’nin birçok ülkeden çok daha iyi performans sergilediğini belirterek, ‘’2022 yılı Mayıs ayında 144 milyar TL bütçe fazlası, 161,9 milyar TL faiz dışı fazla verilmiştir. Böylece, yılın ilk beş aylık döneminde toplam bütçe fazlası 124,6 milyar TL'ye, faiz dışı fazla ise 246,5 milyar TL'ye ulaşmıştır. Bütçe gelirlerindeki olumlu performansın harcamalardaki ihtiyatlı duruşla desteklenmesi sonucunda merkezi yönetim bütçesi mali disiplinin önemli bir göstergesi olan faiz dışı fazla vererek ciddi bir mali alan oluşturmuştur. Öncü göstergeler kapsamında, gerek büyümedeki gerekse de bütçe gelirlerimizdeki olumlu seyir, bütçe açığının GSYH'ye oranla sene başında öngörülen yüzde 3,5 hedefine ulaşılacağını işaret etmektedir. 2022 yılında ülkemiz, kamu maliyesinde birçok ülkeden önemli ölçüde daha iyi performans sergilemektedir.’’ dedi.
''Merkezi yönetim bütçesi Mayıs’ta 144 milyar TL fazla verdi''
Merkezi yönetim bütçesi gelirleri mayıs ayında 317 milyar 753 milyon lira, bütçe giderleri 173 milyar 777 milyon lira oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı, mayıs ayı bütçe gerçekleşmeleri raporunu paylaştı. Bu duruma ilişkin, mayısta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 203,9 artışla 317 milyar 753 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 47,3 artarak 173 milyar 777 milyon lira olarak aktarıldı. Bütçe, Mayıs’ta 143 milyar 977 milyon lira fazla verdi. Merkezi yönetim bütçesinden bu yılın ocak-mayıs döneminde 959,8 milyar lira harcama gerçekleştirilirken bütçe gelirleri 1 trilyon 84,4 milyar liraya kadar ulaştı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, mayıs ayı bütçe gerçekleşmeleri raporunu yayınladı. Bu duruma yönelik, merkezi yönetim bütçe giderleri Mayıs 2021'de 117 milyar 940 milyon lira iken geçen ay yüzde 47,3 artışla 173 milyar 777 milyon liraya kadar yükseldi. Böylece bu yıl merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 750 milyar 957 milyon lira ödeneğin yüzde 9,9'u kullanılmış oldu. Geçtiğimiz yıl mayıs ayındaki bütçede 575 milyon lira faiz dışı fazla verilirken bu yıl Mayıs’ta 161 milyar 888 milyon lira faiz dışı fazla oluştu.
Öte yandan Faiz hariç bütçe giderleri, mayısta geçen yılın aynı ayına yönelik yüzde 49,9 artarak 155 milyar 865 milyon liraya kadar yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine ilişkin gerçekleşme oranı yüzde 10,3 olarak hesaplanmıştır. Ayrıca Mayıs’ta personel giderleri, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 47,7 artarak 40 milyar 437 milyon lira oldu. Personel giderleri için bütçede öngörülen 424 milyar 781 milyon lira ödeneğin yüzde 9,5'i kullanılmıştır.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 46,7 artışla 6 milyar 651 milyon liraya kadar yükseldi ve bütçede öngörülen 69 milyar 147 milyon lira ödeneğin yüzde 9,6'sı kullanıldı. Bahsi geçen dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 128 milyar 150 milyon lira ödeneğin yüzde 15,9'u harcandı. Mayısta yüzde 169,4 artışla 20 milyar 326 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşmiştir. Söz konusu cari transferler mayısta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,4 artışla 64 milyar 429 milyon lira olarak belirlenmiştir. Bütçede öngörülen 657 milyar 273 milyon lira ödeneğin yüzde 9,8'i kullanıldı. Bunun yanı sıra Mayısta 10 milyar 524 milyon lira sermaye gideri, 2 milyar 193 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri de 11 milyar 304 milyon lira oldu. Faiz giderleri bahsi geçen ayda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,4 artarak 17 milyar 912 milyon lirayı buldu.
Merkezi yönetim bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri ise, geçen yılın mayıs ayı içerisinde 104 milyar 569 milyon lira olarak kayıtlara geçerken bu yıl mayısta yüzde 203,9 artarak 317 milyar 753 milyon liraya kadar artış gösterdi. >Söz konusu bütçe tahminine yönelik bütçe gelirlerinin mayıs ayı içerisinde gerçekleşme oranı 2021 yılında yüzde 9,5 iken geçen ay yüzde 21,6 olmuştur. Vergi gelirleri tahsilatı geçen ay Mayıs 2021 yılına kıyasla yüzde 213,9 artarak 289 milyar 718 milyon liraya kadar ulaştı.
Vergi gelirlerinin bütçe tahminine yönelik gerçekleşme oranı da Mayıs 2021 yılında yüzde 10, geçen ay yüzde 23 olarak tespit edilmiştir. Öte yandan genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, mayıs ayında yüzde 143 artışla 24 milyar 477 milyon lira olarak hesaplanmıştır. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 2 milyar 800 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 759 milyon lira olarak belirlenmiştir.
Vergi türleri itibarıyla mayıs ayında geçen yılın aynı ayına yönelik, gelir vergisi yüzde 58,6, kurumlar vergisi yüzde 505,4, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 70,1, özel tüketim vergisi yüzde 133,2, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 76,2, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 139,7, damga vergisi yüzde 55,1, harçlar yüzde 210,6, diğer vergiler tahsilatı yüzde 111,9 artış gösterdi.
Ocak-Mayıs dönemi merkezi yönetim bütçe giderleri
Söz konusu merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Mayıs 2021 döneminde 549 milyar 984 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 74,5 artışla 959 milyar 773 milyon liraya kadar yükseldi. Böylece 2022 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 750 milyar 957 milyon lira ödeneğin yüzde 54,8'i kullanıldı. Geçtiğimiz yılın ocak-mayıs döneminde bütçe 73 milyar 948 milyon lira faiz dışı fazla verirken bu yılın aynı döneminde 246 milyar 504 milyon lira faiz dışı fazla oluştu. Faiz hariç bütçe giderleri ocak-mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 78,8 artarak 837 milyar 887 milyon liraya kadar yükseldi.
Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine ilişkin gerçekleşme oranı yüzde 55,5 olarak hesaplanmıştır. Personel giderleri bahsi geçen dönemde yüzde 50,3 artışla 215 milyar 911 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 424 milyar 781 milyon lira ödeneğin yüzde 50,8'i kullanılmıştır. Diğer yandan sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 46,3 artarak 34 milyar 797 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 69 milyar 147 milyon lira ödeneğin yüzde 50,3'ü kullanılmış oldu.
Ocak-mayıs döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 128 milyar 150 milyon lira ödeneğin yüzde 51,8'i harcandı. Bu dönemde yüzde 114,1 yükselişle 66 milyar 426 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti. Cari transferler yüzde 69,6 artarak 383 milyar 398 milyon lirayı buldu. Bütçede öngörülen 657 milyar 273 milyon lira ödeneğin yüzde 58,3'ü kullanıldı. Bahsi geçen dönemde 46 milyar 568 milyon lira sermaye gideri, 4 milyar 110 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 86 milyar 677 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri yüzde 49,6 yükselerek 121 milyar 885 milyon liraya kadar çıktı.
Merkezi yönetim bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri ise, geçen yılın ocak-mayıs döneminde 542 milyar 475 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 99,9 artışla 1 trilyon 84 milyar 391 milyon liraya kadar çıktı.
Bütçe tahminine yönelik, bütçe gelirlerinin ocak-mayıs dönemi gerçekleşme oranı 2021'de yüzde 49,3, bu yılın aynı döneminde yüzde 73,6 oldu. Vergi gelirleri tahsilatı, bahsi geçen dönemde 2021'in ocak-mayıs dönemine ilişkin yüzde 108 artarak 881 milyar 156 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine yönelik gerçekleşme oranı da yüzde 70 olarak kaydedildi.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri de aynı dönemde yüzde 72,5 artarak 179 milyar 829 milyon liraya kadar yükseldi. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 16 milyar 739 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 6 milyar 667 milyon lira olacak şekilde belirlendi. Vergi türlerinden itibaren ocak-mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, gelir vergisi yüzde 46,2, kurumlar vergisi yüzde 281,9, kapsamında alınan katma değer vergisi yüzde 50,4, özel tüketim vergisi yüzde 63,5, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 65,1, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 124,8, damga vergisi yüzde 29,4, harçlar yüzde 83,4 ve diğer vergi gelirleri yüzde 84,9 artış göstermiştir.