ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetini taşıyan uçak Tayvan'a ulaştı. İki haftadır hakkında spekülasyon yapılan, ABD ile Çin arasında gerilime sebep olan ziyaret gerçekleşmiş oldu.
Uçuş takip sitesi Flight Radar-24'ün verilerine göre, Pelosi ve beraberindekileri taşıyan "Boeing C-40" tipi askeri uçak, Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'daki Sultan Abdülaziz Şah Havalimanı'ndan ayrıldıktan sonra kuzey istikametinde Güney Çin Denizi'ne ilerlemek yerine Endonezya'nın Borneo Adası üzerinden doğuya, ardından Filipinlerin doğu kıyısını takip ederek kuzeye hareket etti. >Ardından Filipinler Denizi'nden kuzeybatıya ilerleyen uçak, Tayvan hava sahasına doğudan girerek Taipei'deki Songşan Havaalanı'na indi.
Çin Komünist Partisi'nin yayın organı Global Times, uçağın Tayvan'a yaklaştığı sıralarda, Çin'e ait S-35 savaş uçaklarının Tayvan Boğazı'nı geçtiğini bildirdi. Konuyla ilgili henüz resmi açıklama yapılmadı.
Meclis Başkanı'nın resmi internet sitesinde ziyaret programına ilişkin yayımlanan açıklamada, Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya'yı kapsayan gezinin durakları arasında Tayvan'a yer verilmemişti. >ABD'den 29 Temmuz'da ayrılarak Hawaii'de mola veren Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyeti, dün Singapur'da, bugün de Malezya'da temaslarda bulunmuştu.Ziyarette Pelosi'ye, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Gregory Meeks, Gazi İşleri Komitesi Başkanı Mark Takano, Yollar ve Araçlar Komitesi Başkan Yardımcısı Suzan DelBene, İstihbarat Daimi Özel Komitesi üyesi Raja Krishnamoorthi ve Silahlı Kuvvetler Komitesi ile Dış İlişkiler Komitesi üyesi Andy Kim eşlik ediyor.
Tayvan'ı ziyaret edeceği söylentileri gerilimi başlatmıştı
Pelosi'nin gezi kapsamında Tayvan'ı ziyaret edeceğine ilişkin söylentiler, ABD-Çin ilişkilerinde gerilime sebep olmuştu.>Çin Savunma Bakanlığı, geçen hafta içinde yaptığı açıklamada, Pelosi'nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği uyarısında bulunmuş ve "Pelosi Tayvan'ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak." ifadesini kullanmıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı da olası ziyaretle ilgili, "Her tür olasılığa hazırlıklıyız. Eğer ABD tarafı ziyarette ısrar ederse egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak için güçlü ve kararlı tedbirler alacağız." değerlendirmesinde bulunmuştu.
Olası ziyaret nedeniyle ABD ve Çin ordularının Tayvan yakınlarındaki askeri hareketliliği artmıştı.
ABD donanmasının Pasifik'teki 7. filosuna bağlı görev yapan Ronald Reagan savaş gemisi, hafta başında harp filosuyla Singapur'dan ayrılarak kuzeydoğu yönünde Güney Çin Denizi'ne doğru hareket etmişti.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu donanması da hafta sonunda Tayvan Adası'nın karşı kıyısındaki Fucien ve Güney Çin Denizi kıyısındaki Guangdong eyaletlerinde tatbikatlar düzenlerken, bölgeler gemi trafiğine kapatılmıştı.
Nisan'da ziyaret iptal olmuştu
82 yaşındaki Pelosi'nin nisanda Tayvan'a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19'a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti. >Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu. Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Daha önce 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.
Çin Dışişleri Bakanından kınama
Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretini kınadı. >Bakanlık, Pelosi'yi taşıyan uçağın Tayvan'a ulaşmasının hemen ardından yayımladığı açıklamada, Çin muhalefetine ve protestolarına rağmen yapılan ziyaretin "tek Çin" ilkesinin ve Çin-ABD diplomatik ilişkilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri'deki taahhütleri ciddi şekilde ihlal ettiği belirtildi.
Askeri tatbikatların gerçekleşeceğini duyurdu
Çin Savunma Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin uçağının Tayvan'a ulaşmasının ardından, bu geceden itibaren Ada çevresinde "bir dizi askeri tatbikat" düzenleyeceğini duyurdu.
Savunma Bakanlığı Sözcüsü Tan Kefei, yaptığı açıklamada, Ada'nın kuzey, güneybatı ve güneydoğusunda deniz ve hava unsurlarının katıldığı ortak tatbikatlar, doğusunda konvansiyonel füze testi ve Tayvan Boğazı'nda uzun mesafe top atışı talimi yapılacağını bildirdi.