Genç işsizliğin artarak yükselmesi yıllardır ülke gündeminden düşmüyor. Gerek ülkemizin genç nüfus yapısı gerek dünyayı saran salgınla birlikle olumsuz etkilenen işgücü piyasaları istihdam sorununun aşılmasının önündeki temel engeller arasında. Gençlerin gelecek beklentisini olumsuz etkileyen bu duruma karşı güçlü bir hamle Türkiye İş Kurumu aracılığı il yapılıyor. Gençlerin Aktif iş gücüne katılımını planlayan projeye göre 18-29 yaş arası gençler için 6 ila 6 ay arasında değişen eğitim programları söz konusu. Ayrıca eğitim süresince gençlere 108.68 TL’ye kadar ödeme yapılacak.
İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMINA DAİR AYRINTILAR
İstihdam garantili olan programda, eğitim süreci bilişim imalatta 6 ay sürerken, sanayideki meslek kurslarına katılan gençlere 70TL ödeme yapılması söz konusu. Yeni program sayesinde özel politika gereken grupların işgücü piyasasına girerken yardımcı olunması ve yetiştirilen kalifiye elemanların kendi sektörlerinde kalıcı olmaları hedefleniyor.
Aktif işgücü hizmetleri, mesleki eğitim kursları, işbaşı, girişimcilik eğitim programları binlerce gence, kadına iş kapısı açarken, işverenin de nitelikli eleman bulmasını sağlıyor. Gençler meslek öğrenirken harçlığını da çıkarıyor, isteyen Türkiye İş Kurumu aracılığıyla işe yerleşiyor isteyen de işini kuruyor. İstihdam garantili programlarda asgari ücrete kadar varan maddi destek sağlanıyor, sigorta primleri yatırılıyor. İşbaşı eğitimde günde 108.68 lira ödeme yapılıyor, program18-29 yaş için 9 ay, bilişim imalatta 6 ay sürüyor. Sanayide mesleki kurslarına katılanlara 70 lira ödenirken, anneler program süresince çocuk bakım yardımı da alıyor. Özel politika gerektiren grupların işgücü piyasasına girişi ve kalıcı olmasını hedefleyen iş kulübü programları da yaygınlaşıyor.
EĞİTİM PROGRAMINA KİMLER DAHİL OLABİLİYOR?
Programa katılmak isteyen gençlerin 15 yaşını doldurması gerekiyor. 15 yaşından büyük gençlerin programa dahil olmak için karşılamaları geren diğer şartlar ayrıntılar ise, ‘Kurum'a kayıtlı işsiz olma, program öncesi son 1 ayda uzun vadeli sigorta kollarına ait primi yatırılmamış olma ve iş, meslek danışmanlığı hizmetlerinden yararlanma koşullarını taşımak gerekiyor. İşverenin birinci, ikinci derece yakını, eşi ve son 3 ayda çalışanı programdan yararlanamıyor. Ortaöğretim, yükseköğretim ve açık öğretim öğrencileri de programa katılabiliyor. Katılım için en yakın İŞKUR il müdürlüğü, hizmet merkezine giderek başvuruda bulunulabilir.’ şeklinde paylaşıldı.
PROGRAM SÜRESİ NE KADAR?
Programın hiç mesleki deneyimi olmayan gençlere yönelik olması deneyimsizleri sebebiyle işgücüne katılmaktan çekinen gençle için ve deneyimli eleman arayışında olan işverenler için önemli bir artı olacağı düşünülüyor. Programın eğitim süresine dair ayrıntılar ise, ‘Bilişim, imalat sektöründeki işyeri ve mesleklerde en fazla 6 a y, diğer sektörlerde en fazla 3 ay, muhabirlikle ilgili mesleklerde en fazla 9 ay olarak uygulanıyor. Siber güvenlik, bulut bilişim, oyun geliştirme gibi alanlarda düzenlenen eğitimlere katılan gençler için 9 aylık program uygulanıyor.’
EĞİTİM PROGRAMINI TAMALAYANLARA İSTİHDAM GARANTİSİ VAR MI?
Bu program aynı zamanda eğitim süresini tamamlamış gençlere istihdam garantisi veriyor. İstihdam kısmında verilen taahhütler ve ayrıntılar ise şöyle, ‘ Programa katılacak gençlerin en az yüzde 50'si 60 günden az olmamak üzere en az program süresi kadar istihdam edilir. İki yıl içerisinde 320 fiili günü geçmemek ve iki program arasında 3 aylık bekleme süresine uymak şartıyla programdan tekrar yararlanabilir. Kabul edilebilir mazereti olan katılımcılara, işveren ya da işveren vekili tarafından, programın onda birlik süresini aşmamak üzere mazeret izni verilebilir. Ayrıca doktor raporu ile tevsik edilebilen sağlık izni en fazla beş gün için kullanılabilir.’
PROGRAMIN İŞVERENLER AÇSINDAN GETİRDİĞİ KOLAYLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER NELERDİR?
Yürürlüğe girecek yeni programın bir diğer ayağını ise işverenler oluşturuyor. İşverenlerin deneyimsiz eleman sorununa çare olmayı planlayan programın işveren açısından getirdiği kolaylık ve yükümlülükler ise şöyle, ‘En az 2 sigortalı çalışanı bulunan ve Kurum'a kayıtlı olan tüm işyerlerinde uygulanabilir. Kamu kurumu olmayan tüm işverenler programa başvuru yapabilir. İşveren tarafından yüzde 50 istihdam taahhüdü verilmesi koşuluyla işverenin toplam sigortalı çalışan sayısının yüzde 30'una kadar kontenjan kullanılabilir. İstihdam yükümlülüğü program süresinin dörtte biri sonunda programa devam eden katılımcıların yüzde 50'si üzerinden hesaplanır. Program süresi 60 günden az olanlar için en az 60 gün, diğer programlarda ise program süresi kadar katılımcının işveren tarafından istihdam edilmesi gerekiyor. İstihdam yükümlülüğü yerine getirilmediğinde varsa işyeriniz ile devam eden programlar sonlandırılır.’
BU KURSLAR HERHANGİ BİR MESLEĞİ OLMAYAN GENÇLER İÇİN
Programa kayıtlı olmak isteyen gençlerin bazı şartları karşılıyor olmaları gerekiyor. İşte bu şartlardan bazıları, ‘Eğitim kursları, İŞKUR'a kayıtlı herhangi bir mesleği olmayan, iş bulamayan veya mesleğinde yeterli olamayan işsizlerin niteliklerini geliştirerek istihdam edilebilirliklerini artırmak amacıyla düzenleniyor. Kurslar işverenlerden veya işgücü piyasasından gelen taleplere bağlı olarak açılıyor. Kurs süresi en fazla 160 gün olarak uygulanıyor. İşsizlik ödeneği alanlar, yükseköğretim ve açık öğretimdeki öğrenciler de kurslara katılabilir.’
EĞİTİM PROGRAMI KAPSAMINDA YAPILACAK ÖDEMELER VE SİGORTA DURUMU
Program kapsamında gençlere eğitim süresince yapılacak ödemeler ve program süresince genel sağlık sigortasından faydalanıp faydalanmayacağı konusunda yapılan açıklama ise şöyle, ‘Program süresince katılımcılara günlük 108.68 lira (öğrenciler için 81.51 lira, işsizlik ödeneği alanlar için 54.34 lira) zaruri gider (cep harçlığı) ödemesi İŞKUR tarafından yapılıyor. Program süresince genel sağlık sigortası, meslek hastalıklarına ilişkin sigorta primleri Kurum tarafından karşılanıyor.’