Genç Osman, İkinci Osman olarak da bilinen ve son derece genç bir yaşta tahta çıkan bir Osmanlı padişahıdır. İçinde bulunmuş olduğu dönem devlet açısından son derece kötüdür. Birtakım yeniliklerle devleti eski gücüne kavuşturmak isteyen padişah, özellikle Yeniçeri Ocağı'nın sert tepkisiyle karşılaşmış ve bu ocak tarafından katledilmiştir. Bu cinayetin birden çok nedeni bulunmaktadır.
NEDEN YENİÇERİ OCAĞINI KALDIRMAK İSTİYORDU?
Genç Osman, 26 Şubat 1618 yılında tahta çıktı. Babası I. Ahmet annesi ise Hatice Sultandır. Henüz çok küçük yaşta Osmanlı yönetimini devraldı. Hotin Seferi sırasında yaşanan gelişmeler, onun belli bir zaman süre sonra sıkıntılar yaşayacağının en büyük emaresi olarak kabul edilir. Çünkü Lehistan ile yaşanan problemler oldukça fazlaydı. Sefer sırasında Yeniçeri askerleri çok isteksiz bir biçimde hareket ettiler. Bunun yanı sıra savaş esnasında bir kısmı isyan etti. Padişah bundan dolayı ocağın kaldırılmasının şart olduğunu düşünmeye başladı.
YAPTIĞI YENİLİKLER
Bürokrasinin kötüleşmesi ve teknolojik olarak geride kalınması, Genç Osman'ın yenilikler planlamasına neden olur. İşte başlıca Genç Osman'ın yenilikleri:
- Yeniçeri ve sipahi ordularını ortadan kaldırıp yerine Mısır, Suriye ve Türklerden oluşan bir ordu kurmak.
- Devşirmelerden oluşan bürokrasiyi tümden temizleyip yerine Türkleri yerleştirmek.
- Başkenti İstanbul'dan Anadolu'ya taşımak.
- Evlilikleri devşirmelerle değil Türklerle yaptırmak.
- 2. Mahmut'un 200 yıl sonra yapacağı kıyafet inkılabını önceden yapmak.
- Yeni yasalar düzenlemek.
NEDEN ÖLDÜRÜLDÜ?
Genç Osman'ı istemeyen, konforcu birçok kesim bulunmaktaydı. İmtiyazlarının gideceğini düşünenler birleşti ve Genç Osman'ı öldürme planı yaptı. Öldürülme nedenlerinden bazıları şunlardır:
- Genç Osman, Yeniçeri ocağının hiçbir şekilde düzelmeyeceğini anlamıştı.
- Bundan dolayı onları kaldırmak için harekete geçti.
- Bu noktada yapmış olduğu en büyük hata ise bu fikrini çok yüksek bir sesle dile getirmesiydi.
- Çevresinde kim olursa olsun ocağı kaldıracağını ifade ediyordu.
- Hatta bunların yerine kuracağı ordunun askerlerini temin edebilmek için Anadolu'ya geçmek istiyordu.
- İlk olarak Üsküdar üstünden Anadolu kıtasına gidecekti. Bunun hemen ardından ilk olarak Kütahya'ya geçecek ve buradaki Türkmenlerden bir ordu oluşturacaktı.
- Daha sonra ise Suriye bölgesine geçecekti. Çünkü bu bölgede çok yoğun bir Türkmen nüfus vardı. Onların sahip olduğu savaşçı özelliklerini bildiği için orduyu onlardan oluşturmak istiyordu. Tüm bunlar, saray içinde görev yapan bazı ulema mensuplarının kulağına gitti.
- Bunun yanı sıra padişah ulemanın sürekli kendi başına hareket etmesinden çok büyük bir rahatsızlık duyuyordu.
- Onların yetkilerinin bir kısmını kısıtladı.
- Aynı zamanda arpalıklarını da kesti.
- Devşirme devlet adamlarının yerine Türkmenleri tercih edecekti.
- Bunların tümü isyanın kapısını da araladı.
NASIL ÖLDÜRÜLDÜ?
Yapacağı yeniliklerden haberdar olan Yeniçeri Ocağı ve Ulema ittifak yaptı. Buna başta Davut Paşa olmak üzere birçok farklı devlet adamı da katıldı. İlk olarak şehzade Mustafa tahta çıkarıldı. Bunun ardından askerler Genç Osman'ı ele geçirdiler. Onu bir eşek üstüne bindirerek İstanbul sokaklarında gezdirdiler. Hakaret edip, küçük düşürdüler. İsyancılara direnen Genç Osman'ın hayaları sıkıldı. Yedikule zindanlarında işkence yaparak öldürdüler. Genç Osman, Osmanlı tarihinde Yeniçeriler tarafından öldürülen ilk sultan olarak dikkat çeker. Son derece genç bir yaşta ölen padişah adına birçok mersiye yazılmıştır.
GENÇ OSMAN DESTANINI KİM YAZDI?
17. yüzyılda Kayıkçı Kul Mustafa tarafından yazılan bu destan, Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biridir. Yapıtta Osman adındaki bir Yeniçerinin yiğitlikleri konu alınır. Eserde bulunan Genç Osman karakteri, 2. Osman ile bir değildir.