Eyyam-ı Biyd oruçları nedir, ne zaman tutulur? Şaban ayının 13. 14. 15. günü Aydınlık günler oruçları ve faziletleri
Peygamber Efendimiz (SAV), Hicri ayların 13, 14 ve 15. günlerinde oruç tutmanın çok sevap olduğunu hatta bu günleri oruçlu geçirmenin neredeyse bir yıl oruç tutmak kadar sevaba eş değer olduğunu müjdelemiş ve tüm ümmetine de bu günlerde oruç tutmaları için tavsiyede bulunmuştur. Aydınlık günler olarak da bilinen Eyyam-ı Biyd orucunu, sevabını, önemini İlahiyatçı Mustafa Karataş Hoca sizler için açıkladı:
''Eyyam-ı Biyz'' denilen ve kameri ayların (Hicrî takvimde kullanılan on iki ay. Arabî aylar da denir.) 13,14 ve 15. günleri olan oruç, fazilet bakımından çok önemli ve üstün olmakla beraber sevgili Peygamber Efendimizin (SAV) de devamlı olarak tutmaya özen gösterdiği oruçtur. Nafile orucu Hz. Peygamber (s.a.v) döneminde 3 aylarda tutulan bir oruçtur ve ayın en parlak olduğu bilinen bu günlerde nafile oruç tutmanın sevabını Hz Peygamber şu hadis-i şerifler ile daha iyi açıklamıştır: “(Herhangi bir aydan) on üç, on dört ve on beşinci günler olan eyyâm-ı bîydi oruçlu geçirene, Allah-u Teâlâ, birinci gününde on bin sene, ikinci gününde yüz bin sene, üçüncü gününde ise üç yüz bin senelik ecir verir.”
Hz. Hafsa (ra) rivayetlerinde ise şu şekilde anlatmıştır: "Dört şeyi Resûlullah (SAV) Efendimiz hemen hemen hiç terk etmedi diyebilirim: Âşure orucu, Zilhicce'nin ilk on gününün orucu, her ayın 13, 14, 15. günlerinde oruç ve bir de sabah farzından önce iki rekaat namaz..."
Eyyam-ı Biyz orucu kaynaklarda bir diğer adı olan 'Aydınlık günler' ile anılmaktadır. Bunun sebebi; Hicrî ayların 13, 14 ve 15. gecelerinde Ay'ın her zamankinden daha net ve parlak görüldüğü zaman olmasıdır.
Eyyamı Biyz Orucu Faziletleri Nelerdir?
Türk Hadis kürsüsü profesörü ve İlahiyatçı Mustafa Karataş Hoca, bu en aydınlık günlerde nafile orucunun tutulmasının fazilet ve önemiyle ilgili şu açıklamalarda bulundu:
''Resulullah Efendimiz (SAV), nafile oruç tutmak isteyenlere bütün ayı oruçlu geçirmelerini tavsiye etmiyor. Abdullah bin Amr-el As (rahm) çok oruç tutmaya niyetlendi. Her gününü oruçlu geçiriyordu. Babası ise oğlunu ''Oğlum her gün oruç tutuyor, gece gündüz Kuran okuyor.'' diyerek Peygamber Efendimiz (SAV)' e şikâyet etti. Peygamber Efendimiz (SAV) ise; Ey Abdullah her gün oruç tutma. Ayda 3 gün oruç tutsan yeter. Hiç olmazsa Davud’un orucu gibi tut şeklinde nasihatler etti. Buna razı oldu ama ömrünün sonunda ‘Keşke Peygamberimizle pazarlık yapmasaydım da üç güne razı olsaydım. Çünkü yaşlılıkta tutamayınca üzüldü. Her ayda üç gün oruç tutmanın bir aya bedel olduğunu biliyoruz çünkü nafile ibadetlerde bir sevaba bir hasene veriliyor. Bir hasene de 10 ile çarpılıyor. 10 gün oruç tutmuş gibi oluyor. Eyyam-ul Biyz dediğimiz Kameri Günlerde, Kameri ayın 13, 14, ve 15i aydınlık günlerdir. O günlerde sahura kalkmak daha kolaydır. O 3 gün bizim için yeterlidir. İsterse pazartesi Perşembe oruçları da var. Aşağı yukarı 1 hafta oruç tutmuş olur 1 ayda. Sevap olarak bir aylık orucun sevabını geçer.''
Eyyam-ı Biyz Orucu Nedir
Elinden geldiğince bu mübarek 3 aylarda nafile orucu tutmaya özen gösteren Peygamber Efendimiz (SAV)'in Recep Ayı orucuyla ilgili bilinen rivayeti şu şekildedir:
Said İbn Cü- beyr’den (r.a.) naklettiğine ibn Abbas (r.a.) şöyle demişti: "Rasulullah (s.a.s.) Recep ayında bazı yıllarda öyle oruç tutardı ki biz; galiba hiç yemeyecek (ayın her gününde oruç tutacak) derdik. (Bazı yıllarda da öyle) yerdi (ki biz galiba hiç oruç) tutmayacak derdik. (Ebu Davud, Sünen, K. Savm 56, II, 811, Hadis no: 2430)