Epilepsi hastalığı nedir? Epilepsi hastaları hangi spordan uzak durmalıdır?
Uzman isimlerin aktarımına göre epilepsi hastalığı, beyinde bulunan nöronlarda ani ve kontrolsüz boşalmalar (deşarjlar) olduğu belirtirken, bundan dolayı hastada istemsiz kasılmalar, duyusal değişiklikler ve bilinç değişiklikleri meydana gelen bir hastalık olduğu ifade ediliyor. Peki epilepsi hastaları hangi sporlardan uzak durulmalıdır? İşte detaylar…
Etlik Şehir Hastanesi Çocuk Nöroloji Kliniği Eğitim İdari Sorumlusu Prof. Dr. Deniz Yüksel, 12 Şubat Dünya Epilepsi Günü dolayısıyla, açıklamalarda bulundu. Halk arasında "sara" olarak bilinen epilepsinin, nöbet geçirilmesine neden olan bir beyin rahatsızlığı olduğunu belirterek sözlerine başladı.
Hangi sporlardan uzak durmalı?
Uzman muayenesi sonrası epilepsi tanısı konulan hastaların, uzak durması gereken yüksek risk faktörü taşıyan spor dallarından uzak durması gerektiğini aktaran Prof. Dr. Yüksel, ‘‘Tüplü dalış, tırmanma, paraşütle atlama gibi yüksek riskli sporlardan ve kafa travmasına neden olabilecek karate ve tekvandodan uzak durması gerekir. Epilepsi sinir sisteminin en sık görülen bozukluklarından biridir. Ülkemizde 200 bin çocukta epilepsi hastalığı olduğu tahmin edilmektedir" diye konuştu.
‘‘Herkes epilepsi konusunda bilgili olmalıdır!’’
Hastalıkta çok farklı nöbet tiplerinin görülebildiğini anı zamanda farklı sıklıktaki nöbetlerin birçok nedenden kaynaklanabildiğini anlatan Yüksel, uykusuzluğun en önemli nöbet tetikleyicisi olduğunu vurguladı. Çocukların epilepsi nöbeti geçirip geçirmeyeceklerini bilmelerinin, önceden bunu hissetmelerinin mümkün olmadığına belirterek, sözlerini şöyle devam etti: "Bu durumda özellikle okulda, yöneticilerin, öğretmenlerin hatta varsa hemşirelerin hepsinin epilepsi konusunda bilgili ve deneyimli olması gerekmektedir. Epilepsi tanısı olan çocukların okuldaki dosyalarında bir nöbet eylem planı olmalıdır. İlk müdahale sonrası çocuk takipte olduğu merkeze yönlendirilmelidir."
‘‘Riskli sporlardan uzak durulmalı!’’
Epilepsi tanısı konulan çocukların günlük yaşamlarında spor yer vermelerinin önemli olduğunu, düzenli egzersizin zihinsel, duygusal ve fiziksel sağlığı iyileştirebildiğini aktaran Yüksel, fakat bunun bazı kriterler barındırdığının altını çizen Yüksel, şunları kaydetti: "Bizim için en önemli şey, riskli sporlardan uzak durulmasıdır. Bunların içerisinde tek başına yüzmeye gitmek, dalarak yüzmek bir tanesi. Çünkü, suyun içerisinde geçebilecek bir nöbet anında kişinin boğulma risk var. Bu nedenle yanında biri olmalı ya da bir gözetmen bulunmalı. Yüzme, epilepsili insanlar için boğulma riskli nedeniyle her zaman beraberinde bir gözetmen, ebeveyn veya arkadaş eşliğinde olmalı. Tüplü dalış, tırmanma, paraşütle atlama, gibi yüksek riskli sporlardan ve kafa travmasına neden olan karate, tekvando gibi sporlardan kaçınmalı."
Spor epilepsi için bir risk değil!
Türkiye’de epilepsi sayısının hiç de anımsanmayacak ölçekte olduğunu belirten ve Uluslararası Epilepsi ile Savaş Derneğinin Spor ve Epilepsi Komisyonunca hazırlanan raporda, bazı sportif faaliyetlerinin epilepsili hastalar için risk taşıdığının söylemenin doğru olmadığını ifade eden Yüksel, "Tekrarlayan kafa travmalarının ilave bir nöronal hasara neden olabileceği düşünüldüğünden kafaya darbeli sporlar orta riskli grup içerisinde yer almaktadır. Epilepsi tanısı alan çocuklar, bu spor dallarının yerine açık havada arkadaş veya aile ile yürüyüş yapabilir. Trafiğin kalabalık olmadığı alanlarda, kask takarak arkadaş veya ebeveyn eşliğinde bisiklete binebilir. Futbol ve basketbol gibi temas sporları da nöbet geçiren kişiler için genellikle güvenlidir’’ şeklinde konuştu.
Önleyici ilaçlar mevcut!
Epilepsinin genellikle nöbet önleyici ilaçlarla tedavi edildiğinin bilgisini paylaşan Yüksel, "Hastaların yaklaşık yüzde 70'i, nöbet önleyici ilaçlarla tekrar nöbet geçirmiyor. Ancak daha az bir oranda cerrahi ya da pil seçenekleri de söz konusu olabiliyor’’ dedi.