Enflasyon nasıl düşer, enflasyonu ne belirliyor? İşte uzmanından adım adım o yol haritası
Prof. Dr. Mahmut Demirbaş, enflasyona dair merak edilenleri cevapladı. Demirbaş, konuşmasında enflasyon bileşenlerine, artışındaki nedenler ve düşürmenin yollarına değindi. İşte enflasyon artışıyla ilgili merak edilenler...
TÜİK tarafından açıklanan Haziran ayı enflasyon verilerini Ekonomist Prof. Dr. Mahmut Demirbaş değerlendirmeye aldı. Demirbaş, Haziran'da en çok artış yaşayan 4 kalemi sayarak, farklı bileşenlerin enflasyona yansımasını değerlendirdi.
Hangi kalemler fazla artış gösterdi?
Bu yıl Haziran'da artışların fazla olduğunu belirten Demirbaş, yüksek olan grupları sırayla şöyle saydı; %10,59 ulaştırma, %8,34 konut, %5,42 lokanta ve oteller. Yıllık bazda ulaştırma %123,37, gıda ile alkolsüz içecekler %93,93, ev eşyaları %81,14, lokanta ile hizmetler %79,55 oranında artışla etki gösterdiğini belirten Deemirbaş, söz konusu dört etkenin ulaştırma, otel, lokanta ve hizmet sektöründe yer aldığını, ev eşyasına olan talebin öne çekilmesinde dolayı da fiyatlarda artış yaşandığını aktardı.
Döviz kuru ve enflasyon ilişkisi
Haziran'daki enflasyonu değerlendiren Demirbaş, "Ay ortalama kurları dikkate alınarak yapmış olduğumuz hesaplamaya göre yüzde 7,18 oranında döviz kurlarındaki artışın yanı sıra döviz artış sürekli olacak algısı ile fiili döviz kurunun üzerinde bir kur fiyatlamasının emtia fiyatlarına yansıtılması, 17 Haziran 2022 tarihine kadar 117-119 dolar seviyesinde yer alan ve 2022 Haziran ayının son 10 gününde 103-110 dolar bandında yer alan ham petrol fiyatları ve bunların yansıması olarak iç piyasada mazot ve benzin fiyatlarına yapılan zamlar ve bu zamlar sebebiyle lojistik ve ulaşım sektöründeki fiyat artışları etkili olmuştur." ifadesini kullandı.
İndirimler Temmuz ayında etkili olacak
Son zamanlarda yapılan indirimleri de unutmayan Demirbaş, "20 Haziran 2022 ile 02 Temmuz 2022 tarihleri arasındaki 10 gün içerisinde benzin fiyatında 2,13 lira, oransal olarak yüzde 7,8 oranında, motorin fiyatında 3,34 lira, oransal olarak yüzde 11,1 oranında, LPG de 1,71 lira, oransal olarak yüzde 13,9 oranında indirim yapılmıştır. Bu indirime ham petrol ve Brent petrol fiyatlarındaki indirimin etkili olduğu kadar döviz fiyatlarındaki düşüş etkili olmuştur. Bu indirimlerin emtia fiyatlarına ve enflasyona etkisini 2022 Temmuz ayında hissedeceğimizi düşünüyorum." dedi.
Enflasyondaki 4 bileşen
Enflasyondaki bileşenlerin dört tane olduğunu vurgulayan Demirbaş, "Uluslararası piyasalarda emtia fiyatlarında düşüş var. Bu düşüş temmuz ve ağustos aylarında da devam edecek. Petrol fiyatları da düşecek. Ancak bizde akaryakıt fiyatları kur farkının artmasından etkileniyor. Geçen sene bir litre mazotla bu seneki bir litre mazotun arasındaki yüzde 65 fark kurdan kaynaklı. Bir üründeki yüzde 65 doların etkisi, yüzde 20-21 oranında hammadde fiyatları, yüzde 9'u işçilik ücretleri ve yüzde 4 maliyet yükselmesi söz konusu." bilgisini paylaştı.
"Vatandaşımız 1 TL'nin bile ellerinden alınmasına karşı"
Toplumdaki güven duygusunun zedelenmemesi gerektiğinin altını çizen Demirbaş, "Vatandaşlar 1 TL'nin bile ellerinden alınmasına karşı" yorumunu yaptı.