Sivrisinekler, dang humması, sıtma ve Zika gibi ciddi hastalıkları taşıyarak her yıl on binlerce kişinin ölümüne neden oluyor. Son dönemde endişe yaratan Batı Nil Virüsü de bu böcekler aracılığıyla bulaşıyor. Ancak sivrisineklerin, sadece karbondioksit ve vücut kokularını değil, aynı zamanda kızılötesi ışını da algılayabildikleri yeni bir araştırmada ortaya kondu.
Yeni Araştırma ve Bulgular
21 Ağustos'ta Nature dergisinde yayımlanan bir çalışma, sivrisineklerin avlarını bulmak için kullandıkları algılama yeteneklerine dair önemli bulgular sunuyor. Araştırmacılar, sarı humma sivrisineği (Aedes aegypti) türündeki dişi sivrisinekleri laboratuvar ortamında inceleyerek, konaklarını Nasıl aradıklarını gözlemlediler. Dişi sivrisineklerin yumurtalarını geliştirmek için kana ihtiyaç duyduğundan, bu böcekler insanlara saldırır ve genellikle karbondioksit ve vücut kokusu gibi işaretlerle avlarını bulur.
Kızılötesi Algılama Yeteneği
Araştırma sırasında, iki bölge tasarlandı ve bu bölgelere insan kokusu ve karbondioksit salındı. Bunlardan birinde, 34 derece sıcaklıktaki bir kaynaktan gelen kızılötesi radyasyon da eklendi. Kızılötesi ışını olan bölgedeki sineklerin, konak arama hareketlerinin iki kat arttığı gözlemlendi. Bu bulgu, sivrisineklerin 70 santimetre mesafeden kızılötesi ışını algılayabildiğini, havaya yayılan ısıyı ise yaklaşık 10 santimetrelik mesafeden sezebildiklerini ortaya koydu.
TRPA1 Proteini ve Kızılötesi Işık
Sivrisineklerin antenlerinde bulunan TRPA1 adlı bir proteinin, kızılötesi radyasyonu algılamada rol oynadığı belirlendi. Daha önce bu proteinin ısı algılamasıyla ilişkilendirildiği bilinmekteydi, ancak yeni bulgular TRPA1 proteininin aynı zamanda kızılötesi ışığı da sezebildiğini gösterdi. Bu proteinin üretiminin engellendiği durumlarda, sivrisineklerin kızılötesi ışını algılayamadıkları gözlemlendi.
Sivrisineklerin Hastalık Yayılımı Üzerindeki Etkiler
Araştırma ekibi, sivrisineklerin küçük boyutlarına rağmen, diğer hayvanlardan daha fazla insan ölümüne yol açtığını belirtti. Çalışma, sivrisineklerin insanları nasıl hedef aldığına dair anlayışı geliştirmeyi ve sivrisinek kaynaklı hastalıkların yayılmasını kontrol altına almak için yeni stratejiler sunmayı amaçlıyor. Bu bulgular, sivrisineklerin hastalık taşıma yeteneklerinin anlaşılması ve bunlara karşı etkili kontrol yöntemlerinin geliştirilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.