Dünyada en çok kullanılan modern korunma yöntemi doğum kontrol haplarıdır. Bugün tüm dünyada 711 milyondan fazla kadın tarafından kullanılan doğum kontrol hapları, kullanıcılarına korunma dışında da pek çok yarar sağlamaktadır. Ancak ülkemizde hapların kadın sağlığı üzerindeki faydaları ne yazık ki yeterince bilinmemektedir. Türkiye Aile Planlaması Demeği önderliğinde başlayan çalışmalar kapsamında, bu konularda toplumun bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi amaçlanmakladır.
Doğum kontrol haplarının korunma dışındaki en önemli yararları nelerdir?
Doğum kontrol haplarının, adet kanamalarını düzenlemek, adet dönemi ağrısını azaltmak, hormon dengesini sağlamak, sivilce ve ciltteki yağlanmayı engelleyebilmek, rahim ve yumurtalık kanserine karşı korumak, memede fibrokistik hastalıkların oluşumunu engelleyebilmek ve adet öncesi gerginliği azaltmak gibi pek çok ek yararı vardır.
Hapların adet kanamaları üzerindeki olumlu etkileri nelerdir?
Doğam kontrol hapı kutlanan kadınlarda adet kanamaları ayda bir kez ve düzenli olur. Adet düzensizliği yaşayan kadınlarda hap kullanımı adetlerin düzenli olmasını sağlar. Ayrıca haplar, adet kanamasının miktarının azalmasına yardımcı olur. Adet kanaması fazla olan kadınlarda demir eksikliği anemisi (kansızlık) sık görülür. Doğum kontrol haplan, adetlerin düzenli olmasını sağlamanın yanı sıra, adet kanaması miktarını azaltarak aneminin önlenebilmesine ve adet dönemi ağrılarının azalmasına yardımcı olur.
Doğum kontrol kaplanı, yumurtalık ve rahim kanserine karşı nasıl koruma sağlar?
Haplar yumurtalıkların çalışmasını önlediği için yumurtalık kanserine karşı koruma sağlar. Hem yumurtalık hem de rahim kanserinin, doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda neredeyse yarı yarıya azaldığı görülebilmektedir. Kullanım süresi uzadıkça hapın bu yararlı etkisi artmaktadır.
Yumurtalık kistleri üzerinde kapların nasıl bir etkisi var?
Haplar, yumurtalık kistlerinin tedavisinde sık kullanılmaktadır. Patolojik olmadığı düşünülen, genellikle çatlamamış yumurtalara bağlı olan folikül kistler ve fonksiyonel kistlerde tedavi amacıyla doğum kontrol hapları kullanılır. Haplar yumurtalıkların çalışmasını engelleyerek yumurtlamayı baskıladıkları için kistleri küçültür. Bu sayede olumlu sonuçlar alınabilir ve yumurtalık kistleri tedavi edilebilir.
Doğum kontrol haplarının sivilcelenme ve tüylenme üzerindeki etkileri nelerdir?
Halk arasında doğum kontrol haplarının tüylenme yaptığına dair yanlış bir inanış vardır. Oysa bugün tüylenme ve akne tedavisinde doğum kontrol hapları kullanılmaktadır. Günümüzde bazı hapların bu konuda etkili alabildiği görülmektedir.
Doğum kontrol haplarının meme hastalıkları üzerindeki etkileri nelerdir?
Kadınlar arasında sık görülen fibrokistik hastalık ve fibroadenom gibi iyi huylu meme hastalıklarının tedavisinde doğum kontrol haplarının sağlıklı sonuçlar verebildiği bir gerçektir. Ayrıca hap kullanan kadınlarda bu hastalıkların görülme sıklığında da azalma olduğu bilinmektedir. Doğum kontrol haplarının meme kanseri yaptığına dair var olan inanışlar ise doğru değildir.
Doğum kontrol haplarının PMS (premenstruel sendrom) üzerindeki etkileri nelerdir?
PMS, adet öncesi yaşanabilen gerginlik, sıkıntı, vücutta şişkinlik, huy ne iştah değişiklikleri gibi şikayetleri kapsar. Günümüzde kullanılan bazı doğum kontrol haplarının, bu şikayetler üzerinde olumlu etkileri gözlenebilmektedir.
Hapların bu yararları yeterince biliniyor mu?
Türkiye’de hapların yararları maalesef yeterince bilinmemektedir. Oyna gelişmiş ülkelerdeki kadınlar bu ek yararların farkında olarak, bilinçli bir şekilde doğum kontrol hapı kullanmaktadır. Türkiye Aile Planlaması Derneği, yaptığı çalışmalarla doğum kontrol haplarının yanı sıra tüm modern yöntemlerin bilinçli bir şekilde kullanılmasını artırmayı amaçlamaktadır.