Dünya'da elektrik ve doğalgazdaki arz sorunu ve fiyat artışı son tüketicinin cebini yakıyor. Avrupa'yı derinden sarsan enerji krizinin etkileri tüm dünyayı etkisi altına almaya devam ediyor.
Avrupa doğalgaz fiyatları, düşük depolama seviyelerinin kesintiler ve yüksek talep ile desteklenmesi sonucu bu yıl yüzde 300’den fazla artış gösterdi ve doğalgaz fiyatlarındaki yükseklik toptan elektrik maliyetlerini de artırdı.
TÜRKİYE'NİN ENERJİ ALANINDA YATIRIMLARI AVRUPA'YI KISKANDIRACAK
Enerji fiyatlarındaki yükseliş, Avrupa başta olmak üzere dünya genelinde yüksek zamları beraberinde getirmeye başlarken, Türkiye'nin enerji alanındaki yatırımları devam ediyor. Bu yatırımlar kapsamında dünyanın en büyük gaz deposu olacak Tuz Gölü Doğalgaz Depolama Tesisi yapımı devam ediyor. Ayrıca Türkiye için dönüm noktası olacak ilk enerji borsası ise bugün faaliyete başladı.
BUGÜN FAALİYETE BAŞLADI
Türkiye enerji yatırımlarını sürdürürken EPİAŞ bünyesinde bulunan vadeli doğalgaz piyasası işleme açıldı. Türkiye için dönüm noktası olan projede Aralık vadeli kontratların hacmi şimdiden 300 bin liraya ulaştı.
EPİAŞ’ın Vadeli Doğal Gaz Piyasası (VGP) 1 Ekim’de işleme açıldıktan sonra ilk işlemlerde Ocak vadeli kontrat bin metreküp başına 3 bin 413 TL’den işlem görürken Aralık vadeli kontrat 3 bin 155 TL’den işlem gördü. 30 Eylül’de spot piyasada doğal gaz bin metreküp başına 2 bin 927 TL’den işlem görmüştü.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) bünyesinde barınan ve bugün işleme açılan vadeli doğal gaz piyasasına ilişkin güçlü bir gösterge fiyatın oluşacağına inandıklarını belirtti. Bölgesel ticaret merkezi olmak hedefine bir adım daha yaklaşıldığını ifade eden Dönmez ''PİAŞ'ın 6 yıl önce Türkiye Elektrik İletim AŞ'den gün öncesi piyasasının işletimini devraldığını ve Türkiye'nin ilk enerji borsası olarak faaliyete başladığını söyledi.
Dönmez, küresel piyasalarda ciddi bir enerji darboğazının yaşandığı bugünlerde vadeli gaz piyasasının devreye girmesinin Türkiye için büyük önem arz ettiğine değindi.
11 MİLYAR METREKÜP KAPASİTEYE YÜKSELMESİ HEDEFLENİYOR
Türkiye, 2023 yılının sonuna kadar yer altı doğal gaz depolama kapasitemizin yıllık tüketim miktarının yaklaşık yüzde 20'sini karşılayacak şekilde 11 milyar metreküp kapasiteye yükseltilmesini hedefliyor.
DÜNYA'NIN EN BÜYÜK DOĞAL GAZ DEPOSU
Türkiye'nin enerji kaynaklarında imza attığı başarılardan bir diğeri ise dünyanın en büyük gaz deposu olacak Tuz Gölü Doğalgaz Depolama Tesisi.
Tesisin ilk fazı için inşaat 2011 yılında başladı. Yerin 1400 metre derinliğindeki tuzlar tatlı suyla eritildi, kaverna adı verilen 12 suni mağara oluşturuldu. O mağaralarda konutlardaki yıllık doğalgaz tüketim ihtiyacının yüzde 12'si depolanabiliyor.
Tesiste başlatılan genişletme çalışmaları devam ediyor. Tesisin günlük 20 milyon metreküplük şebeke besleme kapasitesi, 4 katına çıkarılacak. 5,4 milyar metreküp doğalgaz depolara aktarılabilecek.
Genişletme projesinin tamamlanmasıyla, Türkiye'deki doğalgaz tüketiminin günlük yüzde 30'unu karşılamış olacak.
AVRUPA'DA YAŞANAN ENERJİ KRİZİ
İngiltere özelinde yıl başından beri doğalgazın toptan fiyatındaki artış yüzde 250 olurken, ABD’de yüzde 100’lük tırmanış yaşandı. Gaz fiyatındaki artışa paralel İngiltere’de elektrik fiyatları bu ay içinde ikiye katlandı ve 2020’nin aynı dönemine göre 7 kat pahalı hale geldi.
Fransa, Hollanda ve Almanya’da da enerji fiyatları sıçrama yaptı. Almanya’da doğalgaz faturalarının bu kış yüzde 12 civarında zamlanması bekleniyor. Uzmanlar, havaların soğumasıyla doğalgaza olan talebin artmasının enerji fiyatlarını daha da arttıracağı uyarısı gelmişti.