Özellikle Marmara Denizi'nin üstünü beyaz bir tabaka olarak kaplayan, deniz canlılarına zarar veren ve deniz salyası olarak da adlandırılan müsilajın ne olduğu vatandaşlar tarafından merak edilmeye başlandı.
DENİZ SALYASI (MÜSİLAJ) NEDİR?
Deniz salyası, hemen hemen tüm bitkiler ve bİrkaç mikroorganizmalar tarafından üretilmiş olan kalın, yapışkan bir madde olarak ifade edilir. Deniz salyası ya da diğer bir ifade edilişi ile müsilaj, biyolojik ve kimyasal pek çok koşulun bir araya gelmesi ile birlikte olur. Bu yapının oluşabilmesi için de suyun çok sıcak ve durgun olması lazım. Bu sebeple mevsimsel düzensizliklerin de müsilaj oluşumunda etkili olduğu ifade edilebilir.
Bu mikroorganizmalardan biri, müsilajı hareketleri için kullanan protistlerdir. Hareketlerinin yönü her zaman müsilaj salgısının tersi yönüdür. Polar bir glikoprotein ve bir ekzopolisakkarittir. Bitkilerdeki müsilaj, su ve gıdanın depolanmasında, tohum çimlenmesinde ve zar kalınlaşmasında görev alır. Kaktüsler (ve diğer sukulentler) ve keten tohumları, özellikle zengin müsilaj kaynaklarıdır.
DENİZ SALYASI (MÜSİLAJ) NEDEN OLUR?
Denizlerimizde görülmeye başlanan deniz salyası neden olur? Müsilaj mevsim normallerinin yüksek olduğu sularda oluşur. Bu yapının oluşabilmesi için suyun çok sıcak ve ayrıca durgun olması gerekir. Fitoplankton dediğimiz bitkisel canlıların aşırı çoğalması ve buna bağlı olarak bakteriyel aktivitelerin artması ile oluşur.
Deniz salyası oluşumunun üç ana sebebi bulunur:
Bunlardan ilki Marmara Denizi'nde bir süredir sıcaklığın normalde olması gerekenden 2-3 derece yüksek olması.
İkincisi azot-fosfor gibi organizmaları besleyen maddelere ihtiyaç var. Bunlarda denize verilen atıklardan yoğun şekilde sağlanıyor. Marmara'da büyük bir azot-fosfor yükü var.
Üçüncüsü ise iklim değişikliğine de bağlı bir şekilde denizde yaşanan durgunluk.
DENİZ SALYASI (MÜSİLAJ) CANLILAR İÇİN TEHLİKELİ Mİ?
Müsilaj deniz canlıları için bazı durumlarda tehlike oluşturabilir. Müsilajın oluşmasında etkili olan bazı türler, toksin içerebiliyor. Bunlar da solungaçla, nefes alan bazı canlılara risk oluşturuyor. Ancak bu tip canlılar genellikle bu tehlikeyi hissettikleri zaman, bu bölgeden kaçma içgüdüsü ile hareket ederler. Bunun sonucunda da canlılarda ve biyo çeşitlilikte azalmaya neden olur.
DENİZ SALYASI (MÜSİLAJ) NE ZAMAN BİTER?
Bu durumun sona erebilmesi için öncelikle hava koşullarının normal düzeye dönmesi gerekir. Meteorolojik olaylar genellikle anlık olaylar. Bu tip yapıların artması ya da oluşması ise uzun ve sürekli olayların neticesinde oluşur.