İnsan vücudu için çok önemli bir minerallerden olan demir eksikliği; güçsüzlük, yorgunluk ve bağışıklık sistemi üzerine olumsuzluklara neden olabiliyor. Sabri Ülker Vakfı, kırmızı et, sakatat, yumurta, koyu yeşil yapraklı sebzeler, tam tahıllar, pekmez ve kuru meyve gibi demirin bol olduğu zengin besinlerin tüketiminin önemine vurgu yapıyor ve ekliyor: ‘Bu besinlerin C vitamini ile birlikte tüketilmesi, demirin emilmesi ve vücutta kullanılmasını artırıyor. Örneğin akşam yemeğinde kırmızı etin yanında yeşil salata tüketmek kırmızı etteki demirden daha fazla yararlanmanıza olanak sağlıyor.’
DEMİR EKSİZLİĞİ VE KANSIZLIĞA İYİ GELEN BESİNLER
Halk dilinde kansızlık olarak adlandırılan anemiyi Dünya Sağlık Örgütü, kandaki hemoglobinin 15 yaş üstü erkekte 13 g/dL’nin (Desilitre başına gram ölçüsü) altı, 15 yaş üstü ve gebe olmayan kadında 12 g/dL’nin altı ve gebelerde 11 g/dL’nin altında olması diye açıklıyor.
Demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi ise birbirinden farklı iki tanım. Vücudun toplam demirinin azalması, demir eksikliği anlamına geliyor. Demir eksikliğinin başladığı erken evrelerde anemi henüz oluşmuyor. Buna karşın demir eksikliği anemisi ise demir eksikliğinin eritrosit (kırmızı alyuvar hücreleri) yapımını azaltması sonucu anemi geliştirdiği durum için kullanılıyor.
Vücutta, kas hücrelerinde bir protein olan miyoglobini oluşturmak için demire ihtiyaç var. Demir aynı zamanda, vücutta önemli bazı kimyasal reaksiyonları yürüten enzimler için gerekli bir mineral olarak karşımıza çıkıyor.
MENAPOZ ÖNCESİ KADINLARDA DAHA YAYGIN
Demir, vücudun kırmızı kan hücrelerinde oksijeni taşımakla görevli hemoglobin için de gerekli. Demir seviyeleri çok düşerse, demir eksikliği anemisine neden olabiliyor. Demir yetersizliği anemisi, oksijenin dokulara taşınmasındaki yetersizlik nedeniyle güçsüzlük, yorgunluk, bağışıklık sistemi bozukluğuna yol açabiliyor.
Ülkemizde özellikle doğurganlık çağındaki kadınlarda demir eksikliği önemli sağlık sorunları arasında. Bu dönemde alınan günlük ortalama demir miktarı 9.9 mg, alınması önerilen miktar ise 14-18 mg. Demir eksikliği bebekler, ergenler ve hamile kadınlarda hızlı vücut büyümesi nedeniyle ortaya çıkabiliyor.
Özellikle menopoz öncesi kadınlarda menstrual periyotta kronik kan kaybı nedeniyle demir kaybı yaşanması ile daha yaygın olarak görülüyor.
KAHVALTIDA PEKMEZ TÜKETİN
Demir bakımından zengin olan kırmızı et, sakatat, yumurta, koyu yeşil yapraklı sebzeler, tam tahıllar, pekmez ve kuru meyve tüketimi, demir eksikliğinin önlenmesine destek olabiliyor. Bununla birlikte demir içeriği zengin besinlerin C vitamini ile birlikte tüketilmesi, demirin emilmesi ve vücutta kullanılmasını artırıyor.
Örneğin akşam yemeğinde yiyeceğiniz kırmızı etin yanında yeşil salata tüketmek kırmızı etteki demirden daha fazla yararlanmanıza olanak sağlıyor. Portakal, greyfurt, limon, kivi, kırmızı biber, maydanoz, brokoli ve yeşil biber C vitamini bakımından zengin besinler olarak öne çıkıyor.