CRP), iltihaba tepki olarak karaciğer tarafından üretilen bir maddedir. CRP’nin diğer isimleri, yüksek duyarlıklı C-reaktif protein (hs-CRP) ve ultra-duyarlı C-reaktif protein (us-CRP)' dir. Peki, CRP Yüksekliği ne demektir?
CRP YÜKSEKLİĞİ NE DEMEKTİR?
Yüksek CRP seviyelerinin etkileri konusunda tüm doktorlar aynı fikirde değiller. Bazıları yüksek CRP düzeyleri ile kalp krizi veya inme olasılığı arasında bir korelasyon olduğuna inanıyor.
Kanda yüksek CRP seviyesi, iltihaplanma belirtisidir. Enfeksiyondan kansere kadar çok çeşitli koşullardan kaynaklanabilir. Yüksek CRP seviyeleri ayrıca kalbin arterlerinde iltihaplanma olduğuna işaret edebilir, bu da kalp krizi için daha yüksek bir risk anlamına gelebilir. Bununla birlikte, CRP testinin belirleyici olmayan bir test olduğunu ve herhangi bir enflamatuvar durumda CRP seviyelerinin yükselebileceğini unutmamak önemlidir.
Hekimlerin Sağlık Çalışması, sağlıklı erişkin erkekler arasında yüksek CRP seviyesine sahip olanların, düşük CRP seviyesine göre üç kat daha fazla kalp krizi geçirdiğini buldu. Hem de daha önce kalp krizi tehlikesi geçirmemiş insanlarda dahi risk artıyordu. Cleveland Clinic’e göre yüksek CRP düzeyleri; koroner sağlık koşullarını kötüleştirebilir ve kadınlarda yüksek kolesterol düzeylerini tetikleyebilir. Yüksek kolesterol, daha sık rastlanan bir risk faktörüdür. Jackson Kalp Çalışması, hs-CRP düzeylerinin tip 2 diyabet gelişiminde rol oynayabileceğini bulmuştur.
Doktorlar, bir kişinin kalp hastalığı veya inme riskini değerlendirmek için bu testi diğer testlerle birlikte isteyebilirler. CRP’nin kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ile ilişkili sağlık sonuçlarının öngörücüsü olarak kullanılabileceğini ileri süren yeni araştırmalar da bulunmaktadır. Doktorlar, aşağıdaki gibi enflamatuvar otoimmün hastalıkları teşhis etmek için de CRP testi isteyebilirler:
Diyabet
Yüksek tansiyon
Yüksek kolesterol
Sigara içmek
Sağlıksız beslenme
Sınırlı fiziksel aktivite
Aşırı alkol kullanımı
Aşırı kilolu olmak
Enflamatuvar bağırsak hastalığı (IBD)
Romatoid artrit
Lupus (Deri veremi)
CRP VE KALP HASTALIĞI İLİŞKİSİ
Amerikan Kalp Derneği’nin (AHA) en son uzman görüşü, tüm risk faktörlerini düşündüğünüzde, CRP düzeyleri litre başına 2 miligrama eşit veya daha fazla olan bireylerin kalp rahatsızlığı için daha yoğun tedaviye ihtiyaç duyacağını belirtmektedir.
CRP yüksekliği, kalp krizi veya kalp prosedürleri sonrasında daha sık takip veya daha yoğun tedavi ihtiyacı duyan kişilerin belirlenmesinde önemli bir role sahip olabilir. CRP düzeyleri, tek başına kolesterol düzeylerinin yararlı olmayabileceği kalp rahatsızlığı riski altındaki kişilerin ortaya çıkmasında da yararlı olabilir.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), aşağıdaki koşulları, kalp rahatsızlığı geliştirme açısından önemli risk faktörleri olarak görüyor.
CRP TESTİ NASIL UYGULANIR?
Bu test için özel bir hazırlık gerekli değildir. Test gününde normal şekilde yiyebilirsiniz. Bir hemşire veya diğer sağlık uygulayıcıları damarınızdan, genellikle dirseğinizin içinden veya elinizin üstünden kan alacaktır. İlk olarak, deriyi antiseptik ile temizleyecekler. Sonra, kollarınızın etrafına elastik bir bant dolayacaklar. Ardından hemşire, damara küçük bir iğne sokar ve kanınızı steril bir tüpte toplar. Bu tüp laboratuvara gönderilir.
CRP TESTİ RİSKLİ MİDİR?
Bu, düşük riskli rutin bir testtir ancak kan alımından sonra aşağıdaki komplikasyonları yaşayabilirsiniz:
Aşırı kanama
Baş dönmesi veya sersemleme
İğnenin battığı alanda morarma veya enfeksiyon
CRP testi, kişinin kalp hastalığı riskinin, özellikle yüksek kolesterol seviyeleri ile birlikte değerlendirilmesinde yardımcı olabilir.