Çoklu Kişilik Bozukluğu Nedir?
Bazı hastalar, kişilik bozukluğunun olduğunun farkında olamayabilir, çünkü düşünme ve davranış tarzı kendilerine son derece normal gelmektedir. Bu durumda hasta karşılaştığı zorluklar veya olumsuzluklar için başkalarını suçlayabilir. Çoklu kişilik bozukluğu nedir? Tedavi yöntemi nasıl olur?
Kişilik bozukluğu diğer bir adıyla borderline hastanın
sağlıksız bir düşünme, işleyiş ve davranış tarzına sahip olduğunuz bir tür
zihinsel bozukluktur. Kişilik bozukluğu olan bir kişi, durumları ve insanları
algılamakta veya ilişkilendirmekte zorlanır. Kişilik bozukluğu hastanın
ilişkilerinde, sosyal aktivitelerinde, iş ve okulda önemli sorunlara ve
sınırlamalara neden olur.
Kişilik bozuklukları genellikle genç yaşlarda veya
yetişkinlik döneminde başlar. Kişilik bozukluğunun birçok türü vardır. Bazı
türleri kişinin yaşının ilerlemesiyle birlikte daha az görülmeye başlayabilir.
Bir kişilik bölünmesi olarak tanımlanan bu psikolojik rahatsızlık toplumda oldukça sık görülen bir problemdir. Bu rahatsızlığa sahip olan kişilerde genelde pasif bir birincil karakter ve çevresinde oluşturduğu farklı tiplerde ve karakterde oluşturulmuş kişilikler vardır.
Hastalar kendi kişiliklerini yönetemezler ve ek karakterlere ihtiyaç duyarlar. Çoklu kişilik bozukluğu olan kişilerde yan karakterlerin sayısı değişiklik göstermekle beraber 10’lu sayılara kadar çıkabilmektedir. Çoklu Kişilik Bozukluğu sebeplerini bilmeden önce hastalığı iyice tanımak gerekir.
Çoklu kişilik bozukluğu ciddi bir ruhsal problemdir. Uzun süreli tedavi bir tedavi gerektiren bu hastalıkta, kişi ve çevresindekiler hastalık hakkında yeterince bilgi sahibi olmalı ve hastalar bilinçli bir şekilde tedaviye uymalıdır.
ÇOKLU KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN NEDENLERİ NELERDİR?
İnsan psikolojisi genetiğin ve çevredekilerin etkisine maruz kalarak kolaylıkla sorunlar ortaya çıkarabilmektedir. Çoklu kişilik bozukluğu hastalığının da genetik ve çevre etkisiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Özellikle erken yaşlarda oluşmaya başlayan bu hastalık genellikle genetik yatkınlık ve kişinin hafızasında yer eden bir olay sonucu oluşmaktadır. İşte çoklu kişilik bozukluğuna neden olan risk faktörleri;
- Aile geçmişinde görülen kişilik bozukluğu ve diğer ruhsal problemler
- Aile içi şiddet ve duygusal travma
- Kişi için değerli olan bir kişinin vefat etmesi
- Erken yaşlarda taciz ve istismara maruz kalma,
- Normal beyin kimyasında meydana gelen değişimler, hormonal problemlerin çoklu kişilik bozukluğuna neden olduğu uzmanlar tarafından bildirilmiştir.
ÇOKLU KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Çoklu kişilik bozukluğu yaşayan hastalar belirtilerini gizleyemezler. Belirgin olan bu belirtiler hastanın çevresindekiler tarafından rahatlıkla fark edilirken hasta orta çıkan bu belirtilerin farkında değildir. Çoklu kişilik bozukluğu olan hastalarda uzman doktorlar tarafından yapılan araştırmaya göre ek karakter sayısı genellikle 10 kadardır. Bunlardan 2 veya 3 tanesi sürekli kullanılan diğer kişilikler ise nadiren başvurulan karakterlerdir.
Hastaların yarattığı her bir karakter farklı bir kişiliğe ve öyküye sahiptir. Çoklu kişilik bozukluğu tanısı konan hastalar her ortamda bu karakterlerden birine başvurur ve olmadığı bir kişi gibi ön plana çıkar.
Çoklu kişilik bozukluğu yaşayan kişiler kendi içerisinde iç çatışmalara girebilir ve kendi yarattığı karakterler ile sorun yaşayabilirler. Aynı zamanda hastalar anksiyete, depresyon, pasiflik ve suçluluk gibi ruhsal problemler de yaşayabilmektedir. Bu kişiler çevresindekilere karşı farklı kişiler yaratarak davrandığı için davranış bozukluğu görülebilir. Ailesine ve çevresindekilere şiddet uygulamaya meyilli hale gelen hastalar kısa süre içerisinde çevresindeki insanları kaybetmeye başlarlar.
ÇOKLU KİŞİLİK BOZUKLUĞU TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Çoklu kişilik bozukluğu ciddi bir sağlık problemidir ve üzerine düşülmelidir. Çoklu kişilik bozukluğunda tedaviye başlamadan önce hastanın bu durumu kabul etmesi gerekmektedir. Hasta ve ailesiyle işbirliği içerisinde planlanacak tedavi yöntemleri uzun soluklu bir tedavi olacaktır.
Öncelikle hastanın kendisinde bir problem olduğunu kabul etmesi gerekir. Tedavide kullanılacak yöntemler hastalığın ilerleme durumuna ve gösterdiği belirtilere göre değişiklik göstermektedir. Tedavinin asıl amacı kişinin yarattığı kişiliklere son vermesi ve tek bir karakter çevresinde toplanmasının sağlanmasıdır. Çoklu kişilik bozukluğunda başvurulan tedavi yöntemleri şu şekildedir;
Bilişsel-Davranışçı Terapi: Bilişsel davranışçı tedavi birçok ruh sağlığı hastalarında kullanıldığı gibi çoklu kişilik bozukluğu hastalarında da başvurulan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi yöntemi hastaların duygularını ve düşüncelerini değiştirmeye yönelik yapılan yapılandırılmış bir terapi yöntemidir.
İlaç Tedavisi: İlaç tedavisi hastalığı tamamen ortadan kaldırmada etkili olmamaktadır ancak ilerlemiş vakalarda hastanın ortaya çıkardığı şiddetli belirtileri hafifletmek için destek amaçlı psikiyatri doktorları Antalya tarafından reçete edilebilmektedir. Bu destekleyici ilaç tedavisinde antianksiyete ilaçları ve antidepresanlar kullanılabilmektedir
Bunların yanı sıra günümüzde hipnoz tedavisi ve meditasyon uygulamaları da çoklu kişilik bozukluğu tedavisinde başvurulan yöntemlerdendir.