Çalışanları İlgilendiren Cumartesi Tatili Kararı
Haftada 5 gün çalışılan işyerlerinde cumartesi günlerinin yıllık izin süresinden sayılıp sayılmayacağı konusunda Yargıtay önemli bir karar aldı.
Tüm çalışanları ve işverenleri ilgilendiren yeni bir karara imza atıldı. İş Kanunu uyarınca, yıllık izin süresine rastlayan hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmıyor. Kanuna göre, kural olarak cumartesi günü iş günü kabul ediliyor. Haftada beş gün, yani pazartesi ile cuma günleri arasında çalışılsa bile cumartesi günleri, yıllık izin süresine ilişkin hesaplamada hafta tatili olarak değerlendirilmiyor. fakat, iş sözleşmesinde cumartesi gününün açıkça 'hafta tatili' olduğu kararlaştırılmışsa hafta ve genel tatil günleri gibi yıllık izin süresinden düşülüyor.
Uygulamada bu konu dahilinde işçi ve işveren arasında anlaşmazlıklar yaşanırken, daha önce iş davalarına bakan Yargıtay'ın iki dairesi arasında da görüş farklılığı bulunuyordu. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, cumartesi günü hafta tatili olarak kararlaştırılmış olsa bile iş sözleşmesinde ek olarak 'cumartesi gününün yıllık izin hesabında iş günü sayılacağına' başka dair hüküm bulunuyorsa, cumartesi günü yıllık izin kullanılmış kabul edileceği yönünde karar veriyordu.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi ise 'Taraflarca iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde cumartesi gününün hafta tatili olduğu açıkça kararlaştırılmış ise sözleşmede başkaca hükümler ile bunun aksinin düzenlenmesinin mümkün olmadığı' biçiminde kararlar alıyordu.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi lağvedilerek iki daire birleştirilince alınan ilke kararı ise şu şekilde oldu: 'Bireysel veya toplu iş sözleşmeleriyle cumartesi ve pazar günleri hafta tatili günü olarak belirlenmişse, İş Kanunu’nun 56/5. maddesi gereği her iki gün yıllık izin sürelerinden sayılmaz. Başka bir anlatımla yıllık izin kullanma dönemi içindeki cumartesi ve pazar günleri, kullanılan izin süresinden düşülür. Ancak bireysel veya toplu iş sözleşmesinde hafta tatiline eklenen bu cumartesi gününün yıllık izin hesabında iş günü olarak sayılacağı veya izin süresinden düşülmeyeceği şeklinde açık bir kural mevcutsa, bu hüküm geçerli sayılmalı ve İş Kanunu'nun 56/5. maddesi gereği sadece yıllık izne rastlayan pazar günleri izin süresinden düşülmelidir.'
İki dairenin birleşmesi sonucu görevine devam eden Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, ilke kararı sonrası ele almış olduğu bir dosyayı (Esas No: 2021 / 897, Karar No: 2021 / 5272) görüşürken, konuya açıklık getirdi. Söz konusu dosyaya göre, bir işçi, toplu iş sözleşmesinde haftada 5 gün çalışmanın kararlaştırıldığını, cumartesi gününün 'dinlendirme günü' olarak kabul edildiğini, yıllık izne rastlayan cumartesi günleri izin kullanılmamış sayılarak parasının ödenmesini istedi.
İşveren bölge adliye mahkemesine yapmış olduğu temyiz başvurusunda, sendika ile imzalanan toplu iş sözleşmesinde haftalık çalışma süresinin 45 saat olarak belirlendiğini, vardiyalı çalışma yok ise hafta içi 9'ar saat çalışılacağı, cumartesi günü işçilerin dinlendirileceği ve pazar günü hafta tatili olduğunun ifade edildiğini savundu.
Temyiz başvurusu üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, işyerinde her ne kadar haftada 5 gün çalışılsa da toplu iş sözleşmesinde cumartesi günü işçilerin dinlendirilme günü olarak belirlendiği, cumartesi gününün 'hafta tatili' olarak adlandırılmadığı gibi yıllık ücretli izin hesabında da izin süresine ekleneceğine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği ifade edildi. Yargıtay, işçinin talebinin reddedilmesi gerektiğini belirterek, yerel mahkeme ve bölge adliye mahkemesi kararlarını bozdu.
