Kovid-19 dönemi içerisinde, başı çeken muhalif medyanın; işten çıkarma yasağının bitmesi ile beraber milyonlarca insanın işsiz kalacağı şeklinde oluşturulan algı tutmadı. İşten çıkarma ve işsizlik oranları önceki yıllara aynı oranla devam etti.
KORKULAN OLMADI İŞSİZLİK ARTMADI
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı İsmail Yılmaz, 2008 yılındaki 1200 liralık borcu gecikme cezasıyla bugün 5 bin 535 liraya çıkan vatandaşın, peşin ödeme yaptığı takdirde sadece bin 292 TL ödeyerek borçtan kurtulacağına dikkat çekti. Yılmaz, işten çıkarma yasağının bitmesiyle temmuz ayında işsiz sayısında patlama yaşanacağı endişelerine karşın, sigortalı işçi sayısının temmuz ayında bir önceki döneme göre arttığının altını çizdi.
TEMMUZ AYINDA SİGORTALI İŞÇİ SAYISINA ARTIŞ VAR
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı İsmail Yılmaz, gerçekleştirdiği basın toplantısında, başvurusu devam eden 7326 Sayılı Yapılandırma Kanunu’nun ayrıntıları hakkında bilgi verdi, soruları cevapladı. Yılmaz, 30 Haziran’da işten çıkarma yasağının sonlanması ile temmuz ayında sigortalı işçi sayısında nasıl bir değişiklik olduğu hakkında bir soru üzerine, henüz kesin veriler ortaya çıkmamakla beraber temmuz ayında sigortalı işçi sayısında bir önceki döneme göre artış olduğunu ifade etti.
Yasağın sonlanmasıyla beraber sigortalı sayısında büyük bir düşüş olacağı yönünde beklenti olduğunu anımsatan Yılmaz, “Temmuz ayına ilişkin verilerimiz henüz netleşmedi ama geçmiş yıllarla eş değer şekilde seyrediyor. Her dönemde işe giriş ve işten çıkış olur. Geçmiş aylarla baktığımızda aynı seyirde devam ediyor, yani olağanüstü bir durum söz konusu değil. Elbette belli gruplar işten çıkmış, belli gruplar işe girmiştir ama toplamına baktığımızda sigortalı sayılarımızda bir artış olacağını öngörüyoruz, artış var zaten” sözlerini kullandı.
AVANTAJLI ÖDEME PLANLARI SUNULUYOR
Yapılandırma kapsamını olabildiğince geniş tutulduğunu, Nisan 2021 ve öncesine ait neredeyse tüm SGK alacaklarının yapılandırmaya dahil edildiğini ifade eden İsmail Yılmaz, “Gerek taksit süresinin uzunluğu ve toplamda 36 aya kadar ödeme süresi, peşin ödeme avantajı, gerekse kredi kartıyla ödeme, elektronik ortamda başvuru imkânı gibi yollarla işverenlerimize ve sigortalılarımıza gerekli tüm kolaylıkları sunmuş bulunuyoruz. Peşin veya iki taksitle ödeme seçeneklerinin tercih edilmesi halinde çok avantajlı ödeme planları sunulmaktadır” dedi.
Yılmaz’ın verdiği bilgiye göre, yapılandırma kapsamındaki borçlar şu şekilde sıralandı:
2021 Nisan ayı ve öncesine ait olan;
Sigorta primi,
Genel sağlık sigortası primi,
İşsizlik sigortası primi,
İdari para cezaları,
İş kazası ve meslek hastalığı, malullük ve vazife malullüğü neticesinde doğan rücu alacakları, 4/b (BAĞ-KUR) sigortalılarının daha önce durdurulan hizmet sürelerinin ihyası halinde doğan alacaklar,
Yersiz ödenen gelir ve aylıklardan doğan alacaklar,
6183 Sayılı Amme Alacakları Kanunu’nun 48’inci maddesi kapsamında taksitlendirilen alacaklar.
BAŞVURULAR İÇİN SON TARİH 31 AĞUSTOS 2021
Yılmaz, prim borçlarının yapılandırılması için başvuruların 31 Ağustos 2021 tarihine kadar yapılabileceğini, ilk taksit ödemeleri için son tarihin de 1 Kasım 2021 olduğunu söyledi.
Yılmaz, genel sağlık sigortası (GSS) prim borçları için başvuru koşulu olmadığını, 31 Aralık 2021 tarihine kadar ödeme yapılabileceğini ifade etti.
BAŞVURULAR NASIL YAPILACAK?
İşverenler; e-Sigorta kanalıyla şahsen veya posta yoluyla ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine,
4/b (BAĞ-KUR) sigortalıları e-Devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla herhangi bir sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine,
Primlerini kendileri ödeyenler ise e-devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla dosyalarının olduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine giderek başvuru yapabilecekler.
İşverenler yapılandırılan borçlarını, taksit tutarlarını ve ödeme vadeleri hakkındaki bilgilerin takibini e-Sigorta üzerinden öğrenebilecekler. Başvuruların takibini 4/b kapsamındaki (BAĞ-KUR) sigortalılar ile GSS borçluları ise e-Devlet üzerinden görebilecekler.
DOĞRUDAN BANKAYA ÖDEYECEKLER
E-sigorta ve e-Devlet üzerinden ödeme planlarını görüntüleyen sigortalı ve işverenler, ödeme planları banka ekranlarına yansıtılacağı için tebligat beklemeden direkt olarak banka üzerinden borçlarını ödeyebilecekler.
PEŞİN ÖDEMEYLE BORÇ 4’TE 1’E İNECEK
Yapılandırılan borçların anapara tutarına gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz uygulanmayacak. Bunların yerine borçlar yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile güncellenecek. Peşin ödemede, hesaplanan Yİ-ÜFE’nin yüzde 90’ı, iki taksitle ödemede ise yüzde 50’si silinecek.
İdari para cezalarının anapara borcunun yüzde 50’si silinecek, kalanı da Yİ-ÜFE ile güncellenecek.
Asılları ödenmiş alacakların fer’ilerinin yapılandırılarak ödenmesi halinde yüzde 60’ı silinecek.
SGK Başkanı İsmail Yılmaz, peşin ödemede sağlanan avantajı örnekle anlattı. Buna göre, 2008’de 1200 TL anapara borcu olan bir vatandaşın yapılandırma olmasaydı bugün ödeyeceği faiz yaklaşık 4 bin 335 TL olacaktı. Bu vatandaşın toplam 5 bin 535 TL ödemesi gerekecekti.
Yapılandırma sonucu 4 bin 335 TL olan faiz 922 TL’ye güncellenecek. Borcunun tamamını 1 Kasım 2021 tarihine kadar ödeyen vatandaştan 922 TL olarak güncellenen enflasyon farkının sadece 92 TL’lik kısmı alınacak. Böylece bu vatandaş 5 bin 335 TL yerine 1292 TL ödeyerek borcundan kurtulacak.
Borcun tamamını iki taksitle ödeyenlerden ise 922 TL’lik tutarın yarısı alınacak. Bu vatandaş da 1661 TL ödeyecek.
Borçlarını taksitle ödemek isteyenler ise yıllık yüzde 9 vade farkıyla ikişer aylık dönemlerde 6, 9, 12, 18 taksit seçeneğinden birini tercih edebilecekler. 18 ay taksit seçeneğini tercih eden bir vatandaş borcunu 36 ayda, yani 3 yılda ödeyecek.
TEŞVİK UYGULAMALARINDAN YARARLANABİLECEKLER
Yapılandırma ödemeleri düzenli olarak devam ettiği sürece işverenler sigorta primi teşvik uygulamalarından yararlanabilecekler. İlk taksitin süresinde ve tam olarak ödenmesi şartıyla “borcu yoktur” yazısı alabilmeleri sağlanacak. Daha önce konulmuş hacizler ise yapılan ödemelere paralel olarak kaldırılacak.