Özellikle batı toplumlarında oruç ibadetini yerine getirmek isteyen kişilerin sıklıkla sorduğu sorular arasında görülmeye başlanmıştır. Kronik rahatsızlığı olan kişilerin oruç tutarken nelere dikkat etmesi gerektiği konusu sıklıkla akıllarda oluşan sorulardan. Rahatsızlığı olan kişiler oruç tutmalı mı? Tutarken nelere dikkat edilmesi gerekir? Özellikle böbrek hastalığı olan ve oruç ibadetini yerine getirmek isteyenlerin bazı kurallara uyması hayati önem taşıyor. Diyaliz hastaları oruç tutabilir mi? Böbrek fonksiyon bozukluğu yaşayanların oruç tutması uygun mu? Böbrek taşı hastalığı olanlar oruç tutarken nelere dikkat etmeli? Susuzluğun olumsuz etkilerini azaltmak için neler yapmalı?
İşte akıllarda oluşan tüm bu soruların cevabını Türk Böbrek Vakfı Ahmet Ermiş Diyaliz Merkezi Başhekimi Dr. Bilal Görçin açıkladı…
DİYALİZE GİRENLERİN ORUÇ TUTMASI MÜMKÜN MÜ?
Mümkün değildir çünkü hiç idrarları yoktur, vücuttan atılmayan zararlı maddelerin oluşturduğu ağız kuruluğunu su içmeden geçirmek mümkün değildir. Diyalize girdiklerinde kanları yabancı maddelerle temas ettiği için oruçları da sayılmaz. Biz diyaliz hastalarına oruç tutmayı önermiyoruz.
Henüz diyalize girmeyen fakat potansiyel diyaliz hastası olan böbrek yetmezliği olan hastaları 5 evreye ayırırız. Böbrek fonksiyonlarının yüzde 50'nin altına indiği üçüncü evre ve sonrası hastalarda, hastalık ilerledikçe oruç tutmaları sonucu karşılaşacakları sıkıntılar artacaktır. Özellikle şeker hastalığına bağlı bir böbrek yetmezliği meydana gelmişse bu sorunlar daha ciddi olacaktır.
Bu nedenle böbrek fonksiyonlarının yüzde 30 ve daha aşağısı bozulduğu hastaların, oruç tutmaları sağlıkları açısından sıkıntı yaratır. Günde 1'den fazla ve farklı zamanlarda alınan ilaçlar, şeker ve tansiyon kontrolü oruçla birlikte zor olabilir.
BÖBREKLERİN BOZULMAYA BAŞLADIĞI İLK EVREDE ORUÇ TUTMAK ZARARLI MI?
İlaçlarını azaltmamak koşuluyla saatlerini ayarlayarak ve tuzdan kesin uzak kalarak tutabilirler. Oruç süresinin uzaması suya ihtiyacı artırır. Bir böbrek hastasında en ciddi ve en önemli sorun tansiyon yüksekliği ataklarıdır. Bir kişi tuzdan uzak durursa uzun süre açlığın tansiyon üzerine düşürücü etkisi bile olur. İftar ve sahurda abur cubur ve sık yememek şartı ile dengeli tuzsuz beslenmeyle oruç tutabilirler. Bu böbrek yetmezliğinin ilerlemesine yol açmaz.
BÖBREK TAŞI OLUŞANLAR ORUÇ TUTARKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?
Böbrek taşı hastalığı olanlarda susuz kalmak taşın ağrı yapmasına sebep olabilir. Bu nedenle taş ve üriner enfeksiyon hastalarına bol su içmelerini, idrarı tutmamalarını öneriyoruz.
Küçük veya böbrekte hiçbir sorun çıkarmadan yıllardır bekleyen ve fonksiyonları bozmayan bir taş, oruç tutmamak için bir neden değil. Ancak şiddetli taş ağrısı olursa en yakın sağlık merkezine başvurularak ağrının giderilmesi gerekir.
Susuzluğun olumsuz etkilerini azaltarak oruç tutabilirsiniz
Böbreklerde basit kist, bir veya iki böbrekte hafif küçülme, üriner enfeksiyon, ailesinde böbrek hastalığı olanlar, sorunsuz tek böbrekli olanlar veya böbrek vericileri rahatlıkla oruç tutabilirler. Bu kişilerin susuzluğun olumsuz etkilerini azaltmak için tuza ve içtikleri suyun miktarına dikkat etmeleri yararlı olur.